Hà Nội trong sáng tác thơ nữ đương đại

Võ Hà
Chia sẻ
(VOV5) - Hà Nội, thành phố nghìn năm tuổi là một đề tài trở đi trở lại trong thơ của một bộ phận nữ tác giả đương đại.

Nghe âm thanh bài tại đây:

Những năm qua, thi đàn nước ta chứng kiến sự ra mắt và trưởng thành của nhiều cây bút nữ năng động. Cùng với đó là chuyển động trong tư duy sáng tạo. Thơ của nhiều nữ nhà thơ đã chạm tới biên độ những chủ đề lớn như đất nước, thế sự.

Đương nhiên, nền tảng của các sáng tác vẫn là câu chuyện, cảm xúc diễn ra trong cuộc sống nội tâm của họ. Hà Nội, thành phố nghìn năm tuổi cũng là một đề tài trở đi trở lại trong thơ của một bộ phận nữ tác giả đương đại. Mỗi người có một cách thể hiện riêng, những ký ức, câu chuyện riêng gắn với mảnh đất Thủ đô. Nhưng tựu trung lại vẫn là sự rung động với cảnh sắc, luyến nhớ những nét vàng son đã làm nên lịch sử của Hà Nội.

Hà Nội trong sáng tác thơ nữ đương đại - ảnh 1Nhà thơ Trần Kim Hoa trong tranh họa sĩ Trần Thị Trường.

Nhà thơ Trần Kim Hoa gốc Hà Tĩnh, nhưng sống ở Hà Nội từ thuở ấu thơ. Quê hương thứ hai này in dấu rõ nét trong thơ chị, đặc biệt là những năm gần đây. Kết quả là Trần Kim Hoa có những bài thơ hay, để nhớ về Hà Nội.

Đây cũng là một đề tài gợi cho tác giả nhiều suy ngẫm. 9 bài thơ Trần Kim Hoa viết về Hà Nội được tác giả đặt vị trí trang trọng đầu tập thơ “Bên trời” được trao Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam cách đây 4 năm. Và trong số lượng không nhỏ gồm 90 bài của tập thơ ấy, nhiều bạn đọc, công chúng nhớ nhiều tới 9 bài thơ mở đầu này – Một giọng thơ nhiều hoài vọng về Hà Nội.

Và có lẽ tới thời điểm ấy, Trần Kim Hoa mới nhận ra chuyển biến trong tư duy, đề tài sáng tác của mình thực sự tạo được dấu ấn. Trước đây thơ Trần Kim Hoa chủ yếu đi vào nội tâm, riêng tư của một tác giả nữ, gần đây với chị “Đề tài Hà Nội, cùng với quê hương đất nước là đề tài vượt lên con người cá nhân, vượt lên cái tôi cá nhân”.

Bài thơ có nhan đề “Phố” của Trần Kim Hoa có những câu từ cô đọng đặc tả về Hà Nội. Tác giả thể hiện lối quan sát tinh tế, giàu liên tưởng mà vẫn giản dị giữa đời thường.

Nghe những vần thơ viết về Hà Nội từ điểm nhìn “Phố”, người yêu thơ như được trở về với hoài niệm qua những hình ảnh, vọng âm chắt lọc từ một ngòi bút đầy nữ tính: “Chầm chậm xích lô hoa/ và em bước xuống từ bức tranh huệ trắng/ áo dài thêu bông cỏ may/ gót lụa thấp thoáng chiều dĩ vãng/ nhẹ nhõm cây tì bà…/áo nâu dầu mưa dãi nắng/ ngày cuối chợ, bữa mom sông/ Trấn Vũ chuông ngân/ Thọ Xương sương thức/…ngoại ô xích lại gần/ phố già nua vọng tiếng cười son trẻ/ mẹ ngồi đan áo/ tờ thư năm cũ úa vàng...

Thủ đô Hà Nội – Mảnh đất nghìn năm văn hiến mang trong mình bao trầm tích. Mỗi di tích, thắng cảnh nơi đây gắn với những câu chuyện qua từng triều đại, từng dấu mốc lịch sử. Gắn bó với Hà Nội từ thời tuổi trẻ, chứng kiến bao đổi thay và nhận ra nhiều ý vị về một vùng đất khi đi qua nhiều thăng trầm cuộc sống, dễ hiểu khi nhà thơ Trần Hoàng Thiên Kim có nhiều sáng tác mang dấu ấn hình ảnh, con người Hà Nội.

Bài thơ nhan đề “Tháp Báo Thiên” in trong tập thơ mới nhất mang tên “Mộng uyên ương” của chị thể hiện một góc nhìn cảm khái về lịch sử ngọn tháp cổ bên bờ hồ Gươm – Hà Nội: “Như là mộng vậy chiều sương xuống/ Bảy tầng tháp trắng đan xen nhau/ Chồng lên thay bậc thang cao ngất/ Đỉnh non xanh sánh những tầng trời/… Gió của đất trời, gió của núi/ Gió của cao xanh, gió trở mùa/ Tháp Rùa, Tháp Bút, Hòa Phong Tháp/ Lắng một điệu lòng báo tin vui…”

Hà Nội trong sáng tác thơ nữ đương đại - ảnh 2Tập thơ mới nhất của nhà thơ Huỳnh Thúy Kiều

Hà Nội, trong nhịp sống gấp gáp, hiện đại vẫn phảng phất những nét đẹp xưa cũ trên từng mái phố. Biết bao người đã tới đây, ra đi và rồi trở lại, ghi cảm xúc về Hà Nội qua những trang thơ, trong đó trang thơ của các nữ tác giả luôn có một dư vị riêng.

Nhà thơ Huỳnh Thúy Kiều (người Cà Mau) viết nhiều về Thủ đô, chị gọi đó là “Gam màu Hà Nội”, một “gam màu” riêng trong sáng tác của một người con đất Mũi.

Huỳnh Thúy Kiều cũng là tác giả được trao Giải Khuyến khích Cuộc thi Thơ của Tuần báo Văn Nghệ diễn ra trong hai năm 2019 và 2020.

Trong chùm thơ được trao giải của chị có bài thơ “Hà Nội của anh” da diết nỗi niềm về Hà Nội – Một đề tài đã trở đi trở lại như một ám ảnh trong thơ Huỳnh Thúy Kiều. Bài thơ có những câu: “Những cơn nóng cuối cùng mùa Hè trút hết oi nồng xuống Hà Nội của anh/ Chỉ ngày mai thôi/ Trên mái gác mùa Thu trổ lấm chấm vàng hương thời gian da diết/ Sông Hồng như mơn căng da thịt/ Sinh nở trước trời Thu…”

Trước đây, khi điểm lại những câu thơ, bài thơ hay viết về Hà Nội, nhiều nhà thơ, người yêu thơ nhận ra rằng tác giả hầu hết là nam giới. Thơ về đề tài này của các nữ tác giả chưa thực sự tạo được dấu ấn chăng? Những năm gần đây, trong bản đồ thơ ca Hà Nội đã bắt đầu xuất hiện sáng tác chất lượng của những nữ tác giả. Có thể kể thêm những cái tên như Trang Thanh, Bình Nguyên Trang…Thời gian là phép thử cho tài năng của tác giả, phép thử cho sức sống của các sáng tác. Và hi vọng ngày càng có thêm những nữ nhà thơ coi Hà Nội là đề tài thường trực trong sáng tạo.

Phản hồi

* Vui lòng nhập bình luận tiếng Việt có dấu