 ງານບຸນ ອາຣຽວກາ ຂອງຊາວເຜົ່າ ປາໂກ ທີ່ເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ແຂວງ ເທື່ອທຽນເຫວ໊ ໄດ້ມີມາແຕ່ດົນນານ |
ງານບຸນ ອາຣຽວກາ ຂອງຊາວເຜົ່າ ປາໂກ ທີ່ເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ແຂວງ ເທື່ອທຽນເຫວ໊ ໄດ້ມີມາແຕ່ດົນນານ. ນີ້ແມ່ນງານບຸນທີ່ເຂັ້ມຂົ້ນໄດ້ວຍສີສັນຊີວິດທາງດ້ານຈິດວິນຍານຖືກຈັດຂຶ້ນ 5 ປີເທື່ອໜຶ່ງ ຫຼື 10 ປີ, 20 ປີເທື່ອໜຶ່ງ ດ້ວຍຂອບຂະໜາດໃຫຍ່, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳມີຫຼາຍຮູບຫຼາຍສີອຸດົມສົມບູນ ມີຫຼາຍເປົ້າໝາຍເຂົ້າຮ່ວມຄືພວກພໍ່ຕູ້ແມ່ຕູ້ບ່າວສາວແມ່ຍິງໃນນັ້ນກຳລັງຫຼັກແຫຼ່ງແມ່ນເຈົ້າກົກເຈົ້າເຫຼົ່ານາຍບ້ານ, ບັນດາຜູ້ນຳວົງຕະກຸນຖືກດຳເນີນພາຍຫຼັງທີ່ລະດູການຜະລິດໄດ້ສຳເລັດ ແລະ ຖືກຈັດຂຶ້ນແບບໝູນວຽນລະຫວ່າງບັນດາໝູ່ບ້ານ. ງານບຸນ ອາຣຽວກາ ມີ 23 ພິທີກຳ ໃນນັ້ນພິທີແທງຄວາຍແມ່ນພິທີສຳຄັນທີ່ສຸດໃນງງານບຸນ. ພິເສດໃນງານບຸນ ອາຣຽວກາ, ພິທີນີ້ແມ່ນເພື່ອສະແດງການສົມມະນາຄຸນຕໍ່ເທວະດາຟ້າແຖນທີ່ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ລູກຫຼານໃນບ້ານ, ແມ່ນ້ຳລຳເຊ ພູຜາປ່າໄມ້ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດທີ່ປະເສີດເພື່ອສ້າງສາບ້ານເມືອງ ນຳຊີວິດທີ່ອີ່ມໝຳສຳລານມາສູ່ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງຊາວບ້ານ. ພາຍຫຼັງໄດ້ສິ້ນສຸດຂັ້ນຕອນຈັດພິທີ, ບັນດາເຈົ້າກົກເຈົ້າເຫຼົ່ານາຍບ້ານຜູ້ເປັນເຈົ້າພາບຈັດງານບຸນກໍ່ປະຕິບັດພິທີກຳ ປາໂຈຕາມອຍ ໝາຍເຖິງພິທີນຳສົ່ງແຂກ. ທັດມາແມ່ນພິທີ ຢີຢາ ໝາຍເຖິງບົ່ງບອກງານບຸນໄດ້ສິ້ນຊຸດເຊິ່ງແມ່ນພິທີກຳສຸດທ້າຍຂອງງານບຸນ ອາຣຽວກາ. ເຈົ້າເຫຼົ່າ ເລຕ໊ວນໝໍ ຢູ່ຕາແສງ ຮົ່ງເທື້ອງ ເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ງານບຸນ ອາຣຽວກາຖືກຊາວບ້ານຈັດຂຶ້ນເປັນເວລາສອງມື້ສອງຄືນ. ໃນມື້ສຸດທ້າຍເຈົ້າກົກກເຈົ້າເຫຼົ່າໃນບ້ານກໍ່ເຮັດຂັ້ນຕອນສົ່ງເຈົ້າກົກເຈົ້າເຫຼົ່າຢູ່ບ້ານໃກ້ຄຽງກັບຄືນບ້ານ”.
ດ້ວຍຄວາມໝາຍທີ່ດີງາມ, ດັ່ງນັ້ນພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງບັນດາເຜົ່າໃນເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ໄດ້ອະນຸລັກຮັກສາງານບຸນ ອາຣຽວກາແລະ ນຳງານບຸນກາຍເປັນການດຳເນີນຊີວິດວັດທະນະທຳທາງດ້ານຈິດໃຈທີ່ສົດໃສ ທັງເປັນການຮັດແໜ້ນນ້ຳໃຈຖານບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ ຄວາມສາມັກຄີໃນຊຸມຊົນຊ່ວຍເຫຼືອອູ້ມຊູເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ. ນາງ ຫງວຽນທິຫ໋າຍຫຼີ ຊາວເຜົ່າ ປາໂກ ຢູ່ຕາແສງ ຮົ່ງເທື້ອງ ເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ແບ່ງປັນວ່າ:
“ນັກສະແດງ ນັກສິລະປະການ ໄດ້ສະຫຼະເວລາເພື່ອຝຶກແອບ ແນໃສ່ວາດພາບເຖິງງານບຸນນີ້. ຜ່ານນັ້ນກໍ່ຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈຮັກສາສີສັນວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງຂອງຊົນເຜົ່າ ປາໂກ”.
ທ່ານ ນາງເລທິເທມ ຫົວໜ້າຂະແໜງວັດທະນະທຳ ຖະແຫຼງຂ່າວເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ການວາດພາບເຖິງງານບຸນ ອາຣຽວກາໄດ້ປະກອບສ່ວນອະນຸລັກຮັກສາບັນດາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ. ທ່ານນາງກ່າວວ່າ:
“ດ້ວຍການຕອບສະໜອງເຂົ້າຮ່ວມຂອງຊຸມຊົນ, ພິເສດແມ່ນບັນດານັກສິລະປະການ ນັກສະແດງ, ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງຢູ່ບັນດາໝູ່ບ້ານໄດ້ເຕົ້າໂຮມກັນມານີ້ເຂົ້າຮ່ວມການເຄື່ອນໄຫວງານບຸນ. ນີ້ແມ່ນການຮ່ວມຊີວິດວັດທະນະທຳທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານຂອງຊາວເຜົ່າ ປາໂກ ເຊິ່ງໄດ້ວາດພາບບັນຍາກາດວັດທະນະທຳຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ”.
ດ້ວຍການດຳລົງຊີວິດຢູ່ຫ່າງຈາກກັນດ້ວຍພູຜາປ່າໄມ້ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ບັນດາໝູ່ບ້ານບໍ່ມີຫຼາຍໂອກາດໄດ້ພົບປະແລກປ່ຽນນຳກັນ, ເພາະສະນັ້ນງານບຸນ ອາຣຽວກາໄດ້ກາຍເປັນວັນບຸນໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງບັນດາວັນບຸນຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າໃນເມືອງ ອາເຫຼືອຍ. ຈາກນັ້ນເຂົາເຈົ້າໄດ້ມີຄວາມຜູກພັນກັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນ, ສ້າງຄວາມຮັກມະນຸດດ້ວຍກັນ ຄວາມຮັກລະຫວ່າງມະນຸດກັບທຳມະຊາດ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນໂອກາດເພື່ອໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າໃນເມືອງ ອາເຫຼືອຍ ສະແດງໃຫ້ເຫັນພັນທະສ້າງວົງຄະນາຍາດໃຫ້ນັບມື້ນັບໝັ້ນຄົງເຂັ້ມແຂງ.