Tri thức dân gian về món bún bò Huế vừa được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật và kinh tế của món ăn đặc trưng mang đậm bản sắc vùng đất cố đô.
 Món Bún bò Huế vừa được ghi danh vào di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nguồn: giaoducthoidai.vn |
Bún bò Huế từ lâu đã là món ăn nổi tiếng trong nước và quốc tế. Đó là kết tinh của tri thức dân gian được gìn giữ và truyền lại qua nhiều thế hệ. Món ăn gắn với đời sống tín ngưỡng, sinh hoạt cộng đồng và các làng nghề truyền thống, như: làng bún Vân Cù, Ô Sa, phản ánh sâu sắc phong cách sống, tâm hồn và văn hóa ẩm thực của người Huế. Tô bún bò chuẩn vị Huế có nước dùng thơm mùi sả và mắm ruốc. Phần màu ớt vừa tạo vị cay vừa làm tô bún thêm nhiều màu sắc khi kết hợp với hành lá. Mỗi nghệ nhân có bí quyết riêng, khiến không có tô bún nào giống tô bún nào, càng tăng thêm chiều sâu văn hóa cho món ăn.
Ở Huế, bún bò không chỉ xuất hiện trong những quán ăn danh tiếng như mệ Kéo, Mụ Rơi, Bà Tuyết, Ông Vọng mà còn hiện diện trong những gánh hàng rong. Bún bò được bán cả ngày, trở thành "hồn cốt" của Huế. Nghệ nhân ẩm thực Phan Tôn Gia Hiền, chia sẻ: "Người nấu phải có cái tâm, khéo léo, tinh tế và chăm chút từng công đoạn thì mới có được một nồi bún Huế ngon".
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, tri thức dân gian chế biến Bún bò Huế đã được gìn giữ và phát huy bởi cộng đồng cư dân... với các bí quyết nấu bún bò, từ khâu chọn nguyên liệu, cách hầm nước dùng, nêm nếm gia vị đến trình bày món ăn, góp phần khẳng định đẳng cấp và hồn cốt món đặc sản này.
 Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế phát biểu tại một sự kiện - Ảnh: VOV |
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch TP Huế, cho biết việc công nhận di sản văn hóa quốc gia là động lực để bảo tồn, phát huy giá trị di sản. Hiện địa phương đã có phương án bảo vệ, phát huy giá trị di sản mới được công nhận hướng đến mục tiêu trở thành Thành phố sáng tạo UNESCO trong lĩnh vực ẩm thực. "Việc quan trọng là xây dựng Bộ nhận diện Tri thức dân gian của món bún bò Huế, bao gồm cả việc làm rõ quy trình, kỹ thuật nấu; không gian thưởng thức. Đặc biệt là câu chuyện văn hóa gắn liền với Bún bò như thế nào" - ông Phan Thanh Hải nói.
Năm 2014, bún bò Huế được chuyên gia ẩm thực nổi tiếng Anthony Boudain giới thiệu trên kênh truyền hình CNN của Mỹ "là món súp tuyệt vời nhất mà tôi từng nếm thử". Năm 2016, bún bò Huế đã được Tổ chức Kỷ lục châu Á đưa vào danh sách Top 100 món ăn đạt giá trị châu Á. Năm 2023, Taste Atlas, trang ẩm thực nổi tiếng quốc tế, xếp Huế ở vị trí 28 trong 100 thành phố có các món ăn ngon nhất thế giới, trong đó món bún bò Huế được coi là "là những món ngon xứ Huế phải thử khi đến đây".