Nghe âm thanh bài viết tại đây:

Một cảnh trong phim "Bố Hải"

Sau thành công của bộ phim đầu tay “Mất gốc” sản xuất vào năm 2014, nhóm làm phim người Czech gốc Việt mà khởi xướng là đạo diễn, biên kịch 9x Dương Việt Đức tiếp tục bắt tay làm phần 2 bộ phim thứ 2 mang tên “Bố Hải” vào năm 2017. Bộ phim ngắn chỉ dài khoảng 20 phút và không hề có cao trào nhưng lại ẩn chứa những cơn sóng ngầm về những xung đột văn hóa và khoảng cách thế hệ.

Nội dung phim xoay quanh câu chuyện trong một gia đình gốc Việt sống tại Czech. Nếu như những người Việt đầu tiên sang Séc sinh sống vào những năm 80, 90 của thế kỷ trước và khởi đầu công việc kinh doanh tại các tiệm tạp hóa, nhà hàng xoay vần trong cuộc mưu sinh nơi đất khách quê người thì thế hệ thanh niên thứ hai, thứ ba trong gia đình họ lại gặp những khó khăn trong việc kết nối với chính người thân của mình.

Biên kịch, đạo diễn Dương Việt Đức chia sẻ: “Tôi hy vọng rằng ít nhất đối với thế hệ của tôi – những người trẻ là người Séc, gốc Việt, bộ phim nói lên được tiếng lòng của họ, một cách cơ bản nhất thể hiện được câu chuyện cuộc sống của họ. Tôi hy vọng rằng bộ phim này sẽ kết nối được với khán giả. Thế hệ chúng tôi giống như sống ở hai thế giới, khi chúng tôi về nhà, là sống với cha mẹ mình và nói tiếng Việt. Khi chúng tôi đi học hoặc đi ra ngoài cùng bạn bè, là chúng tôi đang sống trong xã hội Séc. Đôi lúc, với lứa tuổi teen, thực sự rất khó khăn để giải quyết sự xung đột này. Chúng tôi thực sự không biết mình là ai cả. Tôi nghĩ đây là một vấn đề lớn trong tâm lý đối với thế hệ thứ hai, thứ ba tại SécCòn đối với thế hệ những người lớn tuổi như bố tôi, tôi mong muốn mọi người sẽ cảm thấy thú vị bởi họ như nhìn thấy chính bản thân mình trong bộ phim này”

Dương Việt Đức đã lấy cảm hứng từ chính câu chuyện của gia đình mình với các diễn viên nghiệp dư là bố và em trai mình. Dường như thế hệ những người Việt tại Séc sẽ thấy đâu đó hình bóng của gia đình mình trong câu chuyện của “Bố Hải”. Cũng không kém phần quan trọng, bộ phim đem tới cho  cho người dân bản địa những góc nhìn khác và sâu sắc hơn về cộng đồng người Việt tại Czech. Jan Syrucek /Gian- Si-ru-chếch /, nhà sản xuất của bộ phim cho biết:

“Tôi thực sự ngạc nhiên một cách tích cực với phản ứng của khán giả. Họ yêu thích câu chuyện trong bộ phim này. Thậm chí những khán giả Việt Nam còn cảm thấy biết ơn vì cuối cùng đã có một bộ phim làm về cộng đồng dân tộc thiểu số lớn thứ 3 tại Séc. Cộng đồng Việt Nam ở đây thường được gọi là một “cộng đồng im lặng” vì bởi vì không hề có không gian riêng, phim ảnh, âm nhạc hay sách vở nói riêng về người Việt ở Séc. Dường như đây là bộ phim đầu tiên nỗ lực miêu tả những vấn đề, cảm xúc của họ. Tôi thực sự ngạc nhiên khi chúng tôi nhận được những phản hồi tích cực. Thực sự là tuyệt vời”

Với thành công của bộ phim đầu tay “Mất gốc”, ở bộ phim thứ hai này, nhóm làm phim độc lập trẻ gây quỹ làm phim dễ dàng hơn. Jan Syrucek kể lại: “Việc gây quỹ để làm phim không quá phức tạp nhưng lại khá khó vì chúng tôi chỉ làm một bộ phim ngắn và nó cũng không thể trở thành một phim điện ảnh bom tấn hay gì cả. Nhưng chúng tôi vẫn có nguồn tài trợ từ một số nơi, đầu tiên là từ trường đại học chúng tôi FAMU, Đài truyền hình Séc với quỹ hỗ trợ tài năng điện ảnh, công ty Đắc-lắc Coffee – một công ty cà phê gia đình nhỏ tại Séc. Tổng số tiền mà chúng tôi được tài trợ vào khoảng 1,1 tỷ đồng Việt Nam”

“Bố Hải” có lẽ hấp dẫn người xem về tính chân thực từ chính câu chuyện thật trong gia đình của đạo diễn, biên kịch trẻ Dương Việt Đức. Nhiều phân cảnh trong phim sử dụng mảng màu tối với góc máy chặt thể hiện sâu sắc những xung đột nội tâm của nhân vật. Dương Việt Đức tâm sự: “Tôi thực sự chưa bao giờ hiểu bố mình bởi rào cản về ngôn ngữ của chúng tôi. Tôi có thể nói tiếng Séc nhưng không nói tốt tiếng Việt. Bố tôi nói tiếng Việt nhưng hiểu tiếng Séc không tốt. Đó dường như là một rào cản tự nhiên giữa tôi và gia đình tôi, không chỉ với bố tôi mà còn cả với mẹ tôi và họ hàng. Làm bộ phim này dường như là để chỉ ra cho bố mẹ tôi về những cảm xúc của tôi, là một cách để kết nối với họ. Đây có lẽ cũng là điều tôi tự hào nhất sau khi thực hiện bộ phim này, làm việc được với bố tôi, khiến ông ấy diễn tự nhiên và chân thật nhất dù bố tôi không phải là một diễn viên chuyên nghiệp. Điều đó thực sự làm tôi rất vui ”.

Năm 2017, Bố Hải đã được trao giải của các nhà phê bình phim Czech cho hạng mục phim hay nhất không công chiếu rạp. Bộ phim cũng đã đạt giải Discovery Script Doctoring Award của Liên hoan phim Cottbus IFF và giải đạo diễn xuất sắc nhất, giải thưởng phim được khán giả yêu thích nhất tại Liên hoan FAMU Film School Festival. Bộ phim đã đánh dấu sự thành công của đạo diễn trẻ 9X gốc Việt tại Czech với góc nhìn đề cao giá trị cội nguồn của người Việt ở nước ngoài.