Các robot thông minh được tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng hiện diện nhiều hơn trong cuộc sống của con người. Theo các chuyên gia, lĩnh vực sản xuất robot phục vụ con người đang đứng trước ngưỡng đột phá lớn.

Từ robot lễ tân trong các khách sạn tại Nhật Bản, robot hướng dẫn khách mua vé trong các bến tàu ở Trung Quốc, robot chăm sóc người già, robot chó dạy cách yêu thương động vật trên đường phố ở Mexico… các robot đang ngày càng hiện diện đông đảo trong đời sống thường nhật của con người trên khắp thế giới, với vai trò ngày càng thực tế và hữu dụng hơn.

Abi là một robot hình người có khuôn mặt thân thiện và có khả năng đáng nể về ngôn ngữ. Nguồn: Reuters

Tại Australia, công ty khởi nghiệp công nghệ Andromeda Robotics, có trụ sở ở thành phố Melbourne, mới đây phát triển một robot hình người tên Abi nhằm giúp những người già cô đơn trong các trại dưỡng lão. Cao khoảng 1,1m, có màu sắc rực rỡ và “tính cách” như trẻ em, Abi có nhiệm vụ khơi dậy các kết nối cảm xúc giữa những người già trong trại dưỡng lão, những người vốn nhiều năm sống trong cảnh neo đơn, thông qua việc “lắng nghe” và hồi đáp những câu chuyện về cuộc sống, gia đình, tình yêu… Được phát triển bởi các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) và trang bị các cảm biến quang học, Abi có khả năng nhận biết các khuôn mặt khác nhau, ghi nhớ các giao tiếp trong quá khứ và chuyển đổi các đối thoại qua 90 ngôn ngữ. Abi giúp người già trong các trại dưỡng lão ca hát, nhảy múa, kể chuyện, thậm chí cả tập Thái cực quyền. Để các cuộc vui thêm sôi động, Abi còn được thiết kế tính năng thổi bong bóng từ một cánh tay.

Theo bà Grace Brown, nhà sáng lập và là Giám đốc điều hành (CEO) của Andromeda Robotics, công ty hợp tác chặt chẽ với các nhân viên chăm sóc y tế chuyên nghiệp và các nhà tâm lý học trong việc phát triển Abi, qua đó trang bị cho Abi các tính năng và biểu cảm phù hợp nhất với công việc chăm sóc người già. Đây cũng chính là điều mà nhiều công ty công nghệ robot đang hướng tới, đó là “nhân hóa” robot, thay vì chỉ tập trung ưu tiên cho khía cạnh công nghệ, Bà Grace Brown chia sẻ: “Tôi nghĩ Abi chính là một ứng dụng tốt để chứng minh rằng công nghệ robot không phải bao giờ cũng nằm ở khía cạnh công nghệ này phức tạp ra sao mà còn ở việc nó có thể cung cấp và mang lại những niềm vui, sự hứng khởi và thú vị”.

Xu hướng “nhân hóa”, đưa robot vào ứng dụng sâu hơn, rộng hơn trong đời sống thường nhật của con người được thể hiện rõ nét tại Hội nghị Robot Thế giới 2025 với chủ đề “Để robot trí tuệ hơn, robot hình người thông minh hơn” vừa diễn ra từ 08-12/08 tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc. Tại Hội nghị, 220 công ty robot nổi tiếng hàng đầu thế giới và Trung Quốc, trong đó có 60 công ty linh kiện cốt lõi, đã trưng bày 1.569 sản phẩm và ra măt tổng cộng 123 sản phẩm mới, giới thiệu những đột phá mới nhất trong lĩnh vực robot. Số lượng các doanh nghiệp robot hình người tham gia Hội nghị ở mức cao kỷ lục so với các hội chợ cùng loại trên thế giới.

Các robot được giới thiệu tại Hội nghị hướng đến việc ứng dụng thực tế trong hầu hết các lĩnh vực, từ sản xuất công nghiệp, chăm sóc y tế, dịch vụ gia đình… Các robot hình người này không chỉ thực hiện được các hoạt động thông thường, như: ca hát, nhảy múa và trò chuyện mà còn có thể thực hiện các tác vụ như chăm sóc y tế, hậu cần, bảo mẫu... Điểm đáng chú ý là “hàm lượng robot” trong cuộc sống hằng ngày của người dân ngày càng gia tăng.  Robot có thể pha cà phê hoặc trà khi bạn khát, hay giúp dọn dẹp nhà cửa khi bạn mệt mỏi và thậm chí có thể trò chuyện khi bạn buồn chán.

Theo ông Wang Xingxing (Vương Hưng Hưng), nhà sáng lập và CEO của công ty Unitree Robotics, một trong những kỳ lân công nghệ của Trung Quốc trong lĩnh vực robot hình người, tầm quan trọng của robot ngày càng lớn, đồng thời sự phát triển của robot hình người hỗ trợ AI sẽ đạt đến một tầm cao mới vào cuối năm nay. 

"Các công nghệ phần cứng hiện tại vẫn có khả năng hỗ trợ việc phát triển robot, tuy nhiên, thách thức lớn nhất nằm ở việc trang bị AI cho các mẫu robot. Năm ngoái, chúng tôi đã hợp tác với một số công ty sản xuất ô tô, sử dung robot thay thế con người trong một số công việc và hiện nay, việc áp dụng AI vào robot trong một số lĩnh vực thể thao, trình diễn đã khả thi hơn. Nếu có đột phá công nghệ lớn hơn, chúng tôi có thể sản xuất đến 1 triệu robot trong 2-3 năm tới”.

Robot Abi tương tác với người cao niên trong viện dưỡng lão. Nguồn: Reuters

Việc chạy đua phát triển robot vào ứng dụng trong đời sống đang thúc đẩy ngành công nghiệp robot tăng trưởng mạnh mẽ. Riêng tại Hội nghị robot vừa diễn ra ở Bắc Kinh, tổng cộng 19.000 robot và các sản phẩm liên quan đã được bán ra với doanh số gần 28 triệu USD. Bên cạnh đó, các công ty đã huy động được tổng số tiền đầu tư hơn 206 triệu USD tại Hội nghị. Trung Quốc hiện đang là thị trường robot công nghiệp lớn nhất thế giới và là nhà sản xuất robot nhiều nhất thế giới. Ứng dụng robot công nghiệp đã bao phủ 71 ngành công nghiệp lớn và 236 ngành công nghiệp vừa trong nền kinh tế của quốc  gia tỷ dân khi mật độ robot trong ngành sản xuất đã tăng vọt lên vị trí thứ 3 trên thế giới. Các robot dịch vụ như chăm sóc y tế, giao hàng và chăm sóc người cao tuổi đã mở ra không gian mới cho các dịch vụ sinh kế của con người. Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc cho biết trong nửa đầu năm nay, doanh thu hoạt động của ngành này tăng 27,8% so với cùng kỳ năm ngoái; sản lượng robot công nghiệp và robot dịch vụ lần lượt tăng 35,6% và 25,5%. Trung Quốc là thị trường ứng dụng robot công nghiệp lớn nhất thế giới trong 12 năm liên tiếp.

Trên phạm vi toàn cầu, thị trường robot hình người dự đoán đạt mức trên 60 tỷ USD vào năm 2030. Theo ngân hàng Mỹ Morgan Stanley, bắt đầu từ giữa thập kỷ sau, công nghệ robot hình người sẽ có sự đột phá mạnh mẽ về công nghệ, cộng thêm sự ủng hộ của xã hội, nên đến năm 2050, thị trường này có thể vượt con số 5 ngàn tỷ, với khoảng 1 tỷ robot hình người.