Làng nghề đúc đồng truyền thống hồi sinh giữa thời đại công nghệ

Phan Trường
Chia sẻ
(VOV5) - Người dân làng nghề đã tiếp nối, gìn giữ nghề đúc đồng để thương hiệu đồng Long Điền vẫn tiếp tục vang danh trong đời sống công nghệ hiện đại hôm nay.

Nghe âm thanh bài tại đây:

Hơn 300 năm trước, những người Việt trên hành trình mở đất về phương Nam đã dừng chân lại vùng đất Long Điền ( thuộc Bà Rịa Vũng Tàu, nay là thành phố Hồ Chí Minh) để an cư lạc nghiệp.

Khi cư dân đông hơn, các nghề nông và thủ công nghiệp cũng dần dần hình thành và phát triển, trong đó có nghề đúc đồng. Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, người dân làng nghề đã tiếp nối, gìn giữ nghề đúc đồng để thương hiệu đồng Long Điền vẫn tiếp tục vang danh trong đời sống công nghệ hiện đại hôm nay.

Ngày nay, nếu có dịp tới đây, du khách có thể ghé thăm những xưởng đúc, ngắm những nghệ nhân tỉ mẩn điêu khắc từng nét hoa văn hay nghe tiếng đục, đẽo rộn ràng khắp những con đường làng. 

Làng nghề đúc đồng truyền thống hồi sinh giữa thời đại công nghệ - ảnh 1Làng nghề Long Điền. Nguồn: brt.vn

Bắt đầu từ thế kỷ XVII, sản phẩm đồng đúc của làng nghề đúc đồng ở Long Điền nổi tiếng khắp khu vực miền tây Nam Bộ với nhiều sản phẩm như chuông đúc, lư đồng,… Qua nhiều thế hệ, nghề đúc đồng hiện nay được người dân nặng lòng với nghề lưu giữ: "Từ khi mới lớn lên 10 tuổi đã thấy cả làng cả xóm làm nghề đúc đồng này. Sau này lớn lên, trưởng thành, được ba mẹ chỉ dạy thì mình biết nghề. Mình yêu thích nghề này do sự truyền lại của ông bà cha mẹ và quyết tâm duy trì nghề."

Ông bà cha mẹ để lại nghề này, lớn lên gia đình có nghề sẵn thì tôi làm luôn chứ không chọn nghề nào khác. Đến nay là 4 đời làm nghề rồi. Không khi nào tôi bỏ nghề, chỉ khi nào mất thì thôi chứ quyết tâm sống chết với nghề. Nếu lớp trẻ học nghề này tôi sẵn sàng chỉ dạy hết.

Làng nghề đúc đồng truyền thống hồi sinh giữa thời đại công nghệ - ảnh 2Một trong những công đoạn hoàn thiện sản phẩm đồng. Nguồn: brt.vn

Cùng với sự sáng tạo khéo léo, tinh tế của những người thợ tài hoa, các sản phẩm đồng đúc của làng nghề vừa giữ được những nét đặc trưng truyền thống, vừa mang những nét sáng tạo phù hợp với thời đại. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ, máy móc vào sản xuất đã góp phần thúc đẩy lao động sản xuất ở làng nghề, giúp các cơ sở nâng cao sức cạnh tranh, mang lại giá trị kinh tế cao.

Ông Trần Văn Nhã, nghệ nhân làng nghề, cho biết: "Cuộc sống bây giờ nhiều thay đổi, hiện đại hóa nhiều. Bây giờ cơ sở vẫn làm nghề theo truyền thống đúc đồng của cha ông nhưng áp dụng công nghệ hơn. Bớt củi lửa mà thay bằng máy móc. Quan trọng là các sản phẩm của mình thay đổi đáp ứng theo thị hiếu của thị trường. Nói chung nghề ổn định chứ không hề bị mai một."

Làng nghề đúc đồng truyền thống hồi sinh giữa thời đại công nghệ - ảnh 3Ông Trần Văn Nhàn, nghệ nhân Làng nghề đúc đồng Long Điền. Nguồn: brt.vn

Nghề ổn định đã tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng chục nghìn lao động trong và ngoài địa phương. Đặc biệt, giới trẻ cũng ngày càng hào hứng với nghề của cha ông để lại. Anh Nguyễn Thanh Hoài, cơ sở đúc đồng Trần Tâm Hồng Nhàn, cho biết: "Vô đây làm thì tôi được chỉ dẫn tận tình. Còn về thu nhập thì cũng ổn định và sau này chắc chắn là sẽ gắn bó lâu dài với nghề này luôn."

Để có một sản phẩm đồng hoàn chỉnh, nghệ nhận cần thực hiện nhiều công đoạn như tạo khuôn, nấu đồng và rót đồng vào khuôn… Trong đó công đoạn làm khuôn chiếm nhiều công sức nhất, đòi hỏi nghệ nhân cần tỉ mỉ, khéo léo. Để làm ra sản phẩm đồng, họ phải dùng hai loại khuôn: khuôn bên trong và khuôn bên ngoài. Khuôn đúc được làm bằng đất sét được lọc cặn thật sạch sẽ, rồi tạo tác các hoa văn. Tùy vào sản phẩm, người làm sẽ tạo ra những khuôn đúc cầu kỳ hay đơn giản.

Tận mắt chiêm ngưỡng những chiếc đại đồng chung màu vàng đồng óng ánh với những hình hoa văn đôi rồng uốn lượn, câu chữ trên thân chuông mới thấy hết cái tài của nghệ nhân. Bố cục hoa văn được sắp xếp chặt chẽ hài hòa sống động chân thực đến từng chi tiết.

Làng nghề đúc đồng truyền thống hồi sinh giữa thời đại công nghệ - ảnh 4Chuông đồng là một trong những sản phẩm nổi tiếng của Làng nghề đúc đồng ở Long Điền. Nguồn: brt.vn 

Du khách Dương Văn Thái đến từ Hải Phòng bày tỏ: "Thật tuyệt khi nghề truyền thống được giữ gìn ở nơi đây. Tôi cảm thấy rất thú vị khi được xem các nghệ nhân tạo ra một sản phẩm là chiếc chuông đồng. Từ khâu gắn sáp ong rồi mang sấy, đúc khuôn, đổ khuôn, các công đoạn tỉ mỉ và tinh xảo."

Những người thợ đã dùng sự tài hoa, khéo léo, tinh tế để tạo nên những sản phẩm đồng đẹp đẽ, tinh xảo như lư đồng, chân đèn, đại hồng chung, tiểu hồng chung, chập chã, chuông, chiêng…, hoặc các vật dụng thường ngày như mâm, nồi, cơi đựng trầu, đĩa, bát…Trước sự thay đổi chóng mặt của sự đô thị hóa, sự lên ngôi của những mặt hàng tiện ích trong đời sống công nghệ hiện đại, đồ đồng Long Điền vẫn được nhiều người yêu thích và lựa chọn sử dụng. Các sản phẩm của làng nghề truyền thống Long Điền được các thế hệ người dân nơi đây lưu giữ mãi với thời gian.

Phản hồi

* Vui lòng nhập bình luận tiếng Việt có dấu