Mỗi người, mỗi nhà cùng phải đẩy mạnh tiết kiệm

Thảo luận tại tổ chiều 24/7 về 2 nội dung phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2019 và công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2020, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh vấn đề tiết kiệm, chống lãng phí có nhiều việc cần quan tâm, làm sao mỗi nhà, mỗi người, các tổ chức đẩy mạnh tiết kiệm, tuy nhiên kích thích tiêu dùng cũng rất quan trọng.

“Chúng ta hồi trẻ chỉ cần có cái áo lành để mặc chứ đâu có hoa tươi. Bây giờ xã hội thay đổi mình cũng phải thay đổi xu hướng đúng mức, chứ không thể cứ áp dụng kiểu cũ quá không cần thiết, vì kích thích tiêu dùng vẫn quan trọng. Ví dụ như mít tinh, lễ hội nhiều quá không cần thiết. Tất nhiên lễ hội văn hóa Việt Nam rất đa dạng, là nguồn lực rất quý báu, nhất là tất cả các dân tộc, anh em làng xã đều có lễ hội lớn. Nhưng có đến mười mấy nghìn lễ hội thì nhiều quá, cần rà soát lại để làm sao tiết kiệm hợp lý hơn” – ông Nguyễn Xuân Phúc nói.

Dẫn chứng các công trình dở dang như thép Thái Nguyên, Nhiệt điện Thái Bình 2… với hàng chục nghìn tỷ được đầu tư nhưng thua lỗ kéo dài, hay những dự án quy hoạch treo lãng phí nguồn lực Nhà nước rất lớn, Chủ tịch nước mong rằng, các đại biểu Quốc hội đóng góp ý kiến để các báo cáo cụ thể hơn trong các khía cạnh của đời sống nhằm tạo nguồn lực cho đất nước.

“Cha ông mình nói “tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống” nên không ăn thua. Phải có tích lũy. Muốn như vậy thì tích luỹ chung từ người dân đến từng cấp, từng ngành rất quan trọng. Cần làm gì, ở chỗ nào thì các ý kiến đóng góp thẳng thắn, rút kinh nghiệm cho hệ thống chúng ta” – Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Thất thoát, lãng phí còn lớn hơn cả tham nhũng

Tham gia ý kiến trong phiên thảo luận tổ chiều 24/7, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhận định “đôi khi thất thoát, lãng phí còn lớn hơn cả tham nhũng”, bởi “chỉ tính riêng các dự án treo, nếu các địa phương tiến hành rà soát và tập trung giải quyết dứt điểm sẽ tạo chuyển biến lớn, tạo được nguồn lực hết sức lớn”.

Chủ tịch Quốc hội thông tin, Hà Nội sau khi tiến hành rà soát, giám sát và hậu giám sát các dự án treo trên địa bàn toàn thành phố đến nay đã đạt được những kết quả tích cực, tạo điều kiện cho thành phố bứt phá giai đoạn vừa qua. Năm 2020, Hà Nội tăng trưởng gấp 1,3 lần trung bình chung cả nước. Về đất nông nghiệp, có những tỉnh thực hiện rất tốt như Sơn La là một tỉnh miền núi phía Bắc nhưng nhờ sử dụng triệt để đất đai, hấp dẫn được người dân tham gia sản xuất đã trở thành trung tâm trái cây của cả nước với nhiều sản phẩm cạnh tranh với đặc sản của nhiều địa phương khác. Tuy nhiên những địa phương làm được như vậy chưa nhiều. Thực tế, giá trị gia tăng từ đất nông nghiệp hiện ở nhiều nơi còn thấp, tình trạng sử dụng trái phép đất nông nghiệp, lãng phí đất nông nghiệp vẫn còn phổ biến. Cùng với đó, tình trạng đất nông lâm trường bàn giao cho địa phương nhưng chưa được thống kê và chưa có kế hoạch sử dụng còn lớn trong khi đồng bào dân tộc thiểu số còn rất thiếu đất ở, đất sản xuất.

Chủ tịch Quốc hội cũng dẫn một ví dụ khác về việc lãng phí các tầng thương mại của các khu nhà tái định cư, vì vướng về cơ chế, quy định về đấu thầu, đấu giá dẫn đến không thể cho thuê, không thể khai thác thương mại, bỏ không dẫn đến lãng phí lớn.

“Năm 2020 do tác động của đại dịch Covid – 19, các chi phí cho công tác nước ngoài được cắt giảm đã tiết kiệm được cho ngân sách nhà nước, hay cắt giảm chi thường xuyên vẫn còn dư địa để tiết kiệm”.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, đồng thời dẫn chứng ngay tại kỳ họp lần này của Quốc hội, những chi phí không thực sự cần thiết như hoa trang trí đều được cắt giảm tối đa, vừa tiết kiệm ngân sách, tiết kiệm được thời gian công sức chuẩn bị.

Quản lý, sử dụng tài sản công tiệm cận như tài sản tư

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, vấn đề thực hành tiết kiệm, chống lãng phí từ trước đến nay chưa được thực sự quan tâm đúng mức. Do đó lần này, Quốc hội quyết tâm đưa ra thảo luận tại hội trường và tiến hành giám sát nhằm đánh giá đúng tình hình, từ đó có giải pháp thực hiện hiệu quả, tạo ra nguồn lực phát triển. Nhiều lĩnh vực khác cũng chưa được khai thác, sử dụng hiệu quả triệt để như không gian ngầm, băng tần viễn thông, tài nguyên thiên nhiên... Quản lý, sử dụng tài sản công cũng còn nhiều bất cập.

Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu như các nước trên thế giới, các cơ quan nhà nước thuê lại trụ sở do tư nhân xây dựng thì Nhà nước không phải đầu tư từ đầu, không phải lo việc bảo trì phục vụ; khi đó vốn đáng lẽ phải đầu tư công xây trụ sở được chuyển thành chi thường xuyên, nhà nước có thêm nguồn tiền để đầu tư phát triển. Bên cạnh đó, quy định về tiêu chuẩn định mức, mua sắm tài sản, cung ứng dịch vụ sự nghiệp công… còn nhiều bất cập gây khó khăn trong thực hiện.

Vì thế, “phải quản lý, sử dụng tài sản công tiệm cận như tài sản tư. Quốc hội lựa chọn giám sát thực hành tiết kiệm chống lãng phí, mỗi năm chọn một lĩnh vực, tập trung vấn đề trọng điểm, từ đó để đi vào nề nếp, cải thiện được tình hình, không chỉ ở lĩnh vực công mà cả ở lĩnh vực tư, huy động được toàn bộ nhân lực, vật lực, tài lực của đất nước cho phát triển”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Nhóm PV/VOV.VN