Đại hội đồng lần thứ 41 Hội đồng Liên nghị viện các Quốc gia Đông Nam Á (AIPA 41) do Việt Nam đăng cai tổ chức bế mạc ngày 10/9 sau 3 ngày làm việc. Những văn kiện thông qua tại Đại hội đồng cho thấy tầm nhìn mới của ngoại giao nghị viện trong việc đồng hành cùng Chính phủ các nước ASEAN để xây dựng Cộng đồng vì hòa bình, ổn định và lợi ích của mọi người dân.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 41, phát biểu bế mạc. - Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 là bước tiến quan trọng tiếp theo để AIPA tiếp tục thực hiện tôn chỉ, mục đích thúc đẩy đoàn kết, hiểu biết, hợp tác, quan hệ chặt chẽ giữa các Nghị viện của các nước thành viên ASEAN và đồng hành cùng Chính phủ các nước ASEAN trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Các Nghị quyết  được thông qua đã nêu bật vai trò quan trọng của Nghị viện trong việc đồng hành cùng Chính phủ các nước ASEAN để giải quyết những vấn đề nổi cộm của khu vực.

Sự đồng thuận trong những vấn đề chung                                        

AIPA 41 diễn ra khi tất cả các quốc gia ở Đông Nam Á cũng như các nước khác trên thế giới phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế và y tế nghiêm trọng do sự bùng phát của đại dịch Covid-19. Các lệnh phong tỏa và đóng cửa tất cả các biên giới quốc tế giữa các quốc gia thành viên ASEAN đã làm gián đoạn các hoạt động kinh tế.

Do vậy, trọng tâm chính của Đại hội đồng là thúc đẩy sự gắn kết, chủ động thích ứng và phục hồi kinh tế của ASEAN sau khi đại dịch Covid-19 chấm dứt. AIPA 41 đã thể hiện rõ quyết tâm trong việc phối hợp hài hòa hóa pháp luật, chính sách về kinh tế, thương mại nhằm khôi phục các hoạt động kinh tế, du lịch sau đại dịch Covid-19, đồng thời sẵn sàng ủng hộ ASEAN ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện RCEP trong năm 2020. Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Phùng Quốc Hiển nêu rõ: “Hợp tác kinh tế trong AIPA là một trong những vấn đề then chốt, có ảnh hưởng sâu sắc đến các lĩnh vực hợp tác của Khu vực. Cộng đồng Kinh tế ASEAN có mục tiêu tạo ra một thị trường chung và cơ sở sản xuất thống nhất, trong đó có sự lưu chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, vốn và lao động có tay nghề, từ đó nâng cao hiệu quả, tính cạnh tranh, thúc đẩy đầu tư kinh doanh và tạo sự thịnh vượng chung cho cả khu vực. Việc các nước thành viên AIPA tán thành chủ đề “Vai trò của Nghị viện trong thúc đẩy gắn kết và Phục hồi kinh tế ASEAN sau dịch bệnh Covid - 19” mang tính thiết thực, có tính thời sự cấp bách đối với mọi quốc gia thành viên AIPA và khu vực”. 

Phiên họp của Ủy ban về các vấn đề Tổ chức của Đại hội đồng AIPA 41. - Ảnh: baoquocte.vn

Đại hội đồng AIPA 41 cũng cho thấy tinh thần chủ động thích ứng, thông qua việc những sáng kiến quan trọng như: thúc đẩy hợp tác pháp luật về phòng, chống ma túy, khẳng định sự ủng hộ đối với bình đẳng giới, nâng cao chất lượng của việc chăm sóc sức khỏe toàn dân, tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào mọi mặt của đời sống.

Điểm nhấn của Đại hội đồng AIPA 41 là thành lập cơ chế mới, đó là Hội nghị Nghị sỹ trẻ AIPA được tổ chức thường niên trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA. Điều này thể hiện một xu thế tích cực, đồng thời nâng cao nhận thức của các Nghị viện AIPA về vai trò của nghị sỹ trẻ đối với các vấn đề khu vực.

Tạo sức mạnh tổng hợp

Với tư cách là Chủ tịch của cả ASEAN và AIPA, Việt Nam đã và đang cố gắng tạo ra sức mạnh tổng hợp giữa ASEAN và AIPA, cũng như cách tiếp cận và mục tiêu chung trong việc giải quyết các vấn đề hiện nay của ASEAN. Đại hội đồng AIPA 41 cho thấy sự ủng hộ rất cao trong việc triển khai sáng kiến của ASEAN nhằm chủ động, phối hợp ứng phó, kịp thời kiểm soát dịch bệnh. Các ý kiến đều nhất trí về các ưu tiên của AIPA cũng như ASEAN là lấy người dân làm trung tâm, lắng nghe ý kiến người dân, tập trung giải quyết các khó khăn do Đại dịch Covid - 19 gây ra.

Nhiều đoàn nêu vấn đề hòa bình, an ninh, an toàn ở Biển Đông cần dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật Biển 1982 UNCLOS; Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC); nhất trí thúc đẩy để sớm ký kết Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Đánh giá chung về AIPA 41, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 41, cho biết: “Chúng ta cùng nhau vượt qua khó khăn để cùng nhau thảo luận những vấn đề cốt lõi, toàn diện và tổng thể của ASEAN và AIPA. Những văn kiện chúng ta thông qua là nền tảng quý báu để chúng ta cùng nhau nghĩ về một Tầm nhìn mới cho ngoại giao nghị viện khu vực ASEAN trong tương lai. Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 là bước tiến quan trọng tiếp theo để AIPA tiếp tục đồng hành cùng Chính phủ các nước ASEAN trong tiến trình xây dựng Cộng đồng vì hòa bình, ổn định và lợi ích của mọi người dân”.

AIPA 41, kỳ AIPA đầu tiên trong lịch sử phải tiến hành họp trực tuyến, song dưới sự điều hành của Việt Nam, tinh thần hữu nghị, đoàn kết, hợp tác của AIPA vẫn được phát huy mạnh mẽ, tạo dấu ấn song hành giữa cơ quan lập pháp và hành pháp trong ASEAN để cùng xây dựng Cộng đồng ASEAN vì lợi ích của mọi người dân.