(vovworld) - ປະຈຸບັນ, ແຂວງ ດົ່ງທາບມີໝາກໄມ້ແຊບ 2 ປະເພດ ນັ້ນແມ່ນໝາກມ່ວງ ຢູ່ເມືອງກາວແຫຼງ ແລະ ໝາກລຳໄຍຢູ່ ເມືອງ ເຈົາແທ່ງ ໄດ້ສົ່ງອອກໄປຍັງຕະຫຼາດ ອາເມລິກາ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ. ເກົາຫຼີ, ຈີນ ແລະ ນິວຊີແລນ. ໝາກມ່ວງ ທີ່ສົ່ງໄປຍັງຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດແມ່ນ ໝາກມ່ວງ ຮ່ວາໂລກ, ໝາກມ່ວງ ກາດຈູ, ສ່ວນໝາກລຳໃຍໄດ້ສົ່ງໄປຕ່າງປະເທດແມ່ນໝາກລຳໄຍ Idor. ເລື່ອງບັນດາປະເພດສິນຄ້າຜະລິດຕະພັນກະເສດຂອງແຂວງ ມີໜ້າໃນບັນດາຮ້າຍຊັບພະສິນຄ້າຕ່າງປະເທດແມ່ນກຳລັງໜູນອັນໃຫຍ່ຫຼວງເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນຢູ່ແຂວງ ດົ່ງທາບ ສະໜິດຕິດພັນກັບເຮືອນສວນ ແລະ ສ້າງເຄື່ອງໝາຍການຄ້າ. ບົດຂຽນຂອງນັກຂ່າວ ແທງຕູ່ງ.
ໝາກລຳໃຍ Idor
(ພາບປະກອບຈາກ ອີນເຕີເນັດ)
ທ່ານ ໂຮ່ວັນເຊີນ, ຊາວກະສິກອນປູກສະເພາະຕົ້ນລຳໃຍຢູ່ ຕາແສງ ອານເຍີນ, ເມືອງ ເຈົາແທ່ງ, ບ່ອນທີ່ໄດ້ຮັບຂະໜານນາມວ່າ “ລາຊະອານາຈັກ” ແຫ່ງໝາກລຳໃຍ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ກ່ອນນີ້ 2, 3 ປີ, ເລື່ອງສົ່ງຜະລິດຕະພັນກະເສດຂອງ ຫວຽດນາມ ສ່ົງອອກ ຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດຍັງປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ. ແຕ່ຮອດຈຸດເວລານີ້, ຜະລິດຕະພັນກະເສດຂອງແຂວງ ດົ່ງທາບ ໄດ້ມີເຄື່ອງໝາຍການຄ້າ ແລະ ມີໜ້າຢູ່ຕະຫຼາດທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການດ້ານຄຸນນະພາບສູງຫຼາຍແຫ່ງ. ໝາກລຳໃຍ Idor 150 ໂຕນ ຢູ່ເຈົາແທ່ງ ຫາກໍ່ໄດ້ສົ່ງໄປຍັງຕະຫຼາດ ອາເມລິກາ. ທ່ານ ໂຮ່ວັນເຊີນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ບັນລຸມາດຕະຖານສົ່ງອອກຢ່າງພຽງພໍນັ້ນ, ຊາວກະສິກອນຕ້ອງຜະລິດຖືກຕາມມາດຖານ VietGap, GlobalGAP. ກົມປົກປ້ອງພືດ ແລະ ອົງການກວດກາສັດ ແລະ ພືດ ອາເມລິກາ ໄດ້ສະໜອງລະຫັດເຂດປູກຕົ້ນໄມ້ມີເງື່ອນໄຂຢ່າງພຽງພໍເພື່ອສົ່ງອອກໄປຍັງຕະຫຼາດ ອາເມລິກາ ຢ່າງເປັນທາງການໃຫ້ແກ່ 17 ຄອບຄົວປູກໝາກລຳໃຍດ້ວຍເນື້ອທີ່ປະມານ 30 ເຮັກຕາຢູ່ເມືອງ ເຈົາແທ່ງ. ພາຍຫຼັງຫຼາຍປີທີ່ຊອກຫາສົ້ນອອກໃຫ້ແກ່ໝາກໄມ້, ປະຈຸບັນ ຕົ້ນລຳໃຍໄດ້ນຳມາເຊິ່ງລາຍຮັບທີດີໃຫ້ຊາວກະສິກອນຢູ່ແຂວງ ດົ່ງທາບ. ທ່ານ ເຈືອງວັນໂຣ່ຍ, ຜູ້ອຳນວຍການສະຫະກອນ ໝາກລຳໃຍ ເຈົາແທ່ງ, ແຂວງ ດົ່ງທາບ, ແບ່ງປັນວ່າ:
“ຢູ່ທີ່ນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ຂົນຂວາຍຊາວກະສິກອນພະຍາຍາມປູກໝາກໄມ້ຕາມມາດຕະຖານ VietGap ຕາມຮູບແບບຂອງ ອາເມລິກາ, ໄລຍະຜ່ານມາ, ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນປະຕິບັດຄືແນວນັ້ນແມ່ນດີຫຼາຍ”
ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຜ່ານບັນດາວິສາຫະກິດຢູ່ ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ, ບັນດາສະມາຊິກຂອງສະຫະກອນໝາກລຳໃຍ ເຈົາແທ່ງ ໄດ້ສະໜອງໝາກລຳໃຍກ່ວາ 300 ໂຕນໄປຕະຫຼາດ ອາເມລິກາ, ໄລ່ສະເລ່ຍແຕ່ລະອາທິດບັນດາວິສາຫະກິດສົ່ງອອກໝາກລຳໃຍ 10 ໂຕນ. ທ່ານ ຟານກິມຊາ, ຮອງຫົວໜ້າການພະແນກອຸດສາຫະກຳ - ການຄ້າແຂວງ ດົ່ງທາບ, ຕີລາຄາວ່າ:
“ເມື່ອຕະຫຼາດ ອາເມລິກາ ຮັບຮອງໝາກລຳໃຍຂອງພວກເຮົາແລ້ວ, ບັນດາຕະຫຼາດທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການດ້ານຄຸນນະພາບສູງອື່ນໆ ກໍ່ຈະນຳເຂົ້າໝາກລຳໃຍຂອງພວກເຮົາ.”
ໝາກມ່ວງກາດຈູ
(ພາບຈາກ ອີນເຕີເນັດ)
ນອກຈາກໝາກລຳໃຍເມືອງເຈົາແທ່ງ ໄດ້ສົ່ງອອກໄປຍັງຕ່າງປະເທດແລ້ວ, ປີຜ່ານມາຍັງແມ່ນປີທີ່ບັນດາຊາວກະສິກອນປູກໝາກມ່ວງຢູ່ເມືອງ ກາວແຫຼງ ແລະ ນະຄອນກາວແຫຼງບັນລຸຜົນງານສູງ. ຢູ່ທີ່ນີ້, ໄດ້ສ້າງເຄື່ອງໝາຍການຄ້າ, ໝູນໃຊ້ຂັ້ນຕອນການຜະລິດປອດສານພິດ, ປອດໄພ, ຮ່ວມສຳພັນທຳການຜະລິດໃນຕະຫຼອດປີໃຫ້ແກ່ໝາກມ່ວງ ກາດຈູ. ບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມນີ້ຂອງອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ, ຂະແໜງກະສິກຳ ແລະ ຊາວກະສິກອນທ້ອງຖິ່ນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ໝາກມ່ວງ ກາດຈູ ກາວແຫຼງ ຖືກສົ່ງໄປຕະຫຼາດທີ່ຕ້ອງການຄຸນນະພາບສູງຫຼາຍແຫ່ງຄື: ຍີ່ປຸ່ນ, ສ. ເກົາຫຼີ, ໄຕຫວັນ. ທ່ານ ຮີ່ງແທງບ໋າ, ຮອງຜູ້ອຳນວຍການສະຫະກອນປູກໝາກມ່ວງ ໝີຊວຽນ, ເມືອງ ກາວແຫຼງ, ແຂວງ ດົ່ງທາບ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຊາວກະສິກອນພະຍາຍາມສຸ້ຊົນເພື່ອມີໝາກມ່ວງສົ່ງອອກ 70% ແລ້ວ, ສ່ວນຍັງເຫຼືອແມ່ນ 30% ແມ່ນຂາຍຢູ່ຕະຫຼາດພາຍໃນປະເທດ. ຈາກນັ້ນ, ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນສາມາດສ້າງຄວາມຮັ່ງມີໃນສວນຂອງຕົນໄດ້”
ດ້ວຍສະຫະກອນ 2 ແຫ່ງທີ່ປູກສະເພາະໝາກມ່ວງນັບພັນ ເຮັກຕາ, ເຄື່ອງໝາຍການຄ້າໝາກມ່ວງ ກາດຈູ ກາວແຫຼງ ຈະບື່ນຕົວຂຶ້ນໃນອະນາຄົດເມື່ອທີ່ນັບມື້ນັບມີຫຼາຍຄົນເອົາໃຈໃສ່, ສຳຫຼວດຕະຫຼາດ ແລະ ສ້າງຕັ້ງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືໃນການສະໜອງປະເພດສິນຄ້ານີ້ໄປຍັງບັນດາປະເທດໃຫຍ່. ນີ້ກໍ່ແມ່ນແງ່ຫວັງໃຫຍ່ເພື່ອແນໃສ່ແກ້ໄຂສະພາບການລະດູການເກັບກ່ຽວໄດ້ຮັບຜົນດີແຕ່ຖືກຕົກລາຄາພັດຖືກຕົກ ສຳລັບພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຊາວກະສິກອນບໍ່ພຽງແຕ່ຢູ່ແຂວງ ດົ່ງທາບ ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງຢູ່ຫຼາຍເຂດໃນທົ່ວປະເທດອີກດ້ວຍ. ທ່ານ ຫງວຽນວັນຈີ່, ຫົວໜ້າສະຫະກອນໝາກມ່ວງ ເຕີນທ້ວນໄຕ, ນະຄອນ ກາວແຫຼງ, ແຂວງ ດົ່ງທາບ ໄດ້ແບ່ງປັນວ່າ:
“ເປັນໜ້າຊື່ນຊົມຫຼາຍໃນສະພາບແຫ່ງການເຊື່ອມໂຍງນັ້ນ ໄດ້ມີຫຼາຍປະເທດມາຊື້ໝາກມ່ວງຂອງ ຫວຽດນາມ. ພິເສດແມ່ນໝາກມ່ວງ ກາວແຫຼງ. ສຳລັບສະຫະກອນໝາກມ່ວງ ເຕີນທ້ວນໄຕ ແລ້ວ, ຕ້ອງຂົນຂວາຍພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນສືບຕໍ່ປະຕິບັດຕາມຮູບແບບນີ້”
ນອກຈາກໝາກໄມ້ 2 ປະເພດທີ່ໄດ້ສົ່ງໄປຂາຍຢູ່ຕ່າງປະເທດ, ແຂວງ ດົ່ງທາບ ຍັງມີໝາກໄມ້ 2 ປະເພດທີ່ໄດ້ສົ່ງອອກຕ່າງປະເທດນັ້ນແມ່ນ ໝາກນາວ ແລະ ໝາກມັງກອນໃນແດງ. ແຂວງ ດົ່ງທາບ ພວມສົ່ງເສີມ, ຈັດຕັ້ງໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຊາວກະສິກອນມຸ່ງໄປເຖິງພື້ນຖານກະສິກຳໝັ້ນຄົງດ້ວຍການຜະລິດໝາກໄມ້ປອດສານພິດ, ຕາມມາດຖານ VietGAP, GlobalGAP ເພື່ອສົ່ງອອກ. ໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ປະຊາຊົນຢູ່ແຂວງ ດົ່ງທາບ ຊອກໄດ້ສົ້ນອອກເປັນປົກກະຕິໃຫ້ 2 ປະເພດສິນຄ້າກະສິກຳຕົ້ນຕໍ, ຈາກນັ້ນສ້າງກຳລັງໜູນເພື່ອຍົກສູງມູນຄ່າສິນຄ້າຂອງຕົນ.