 |
| របបត្រកូលខាងម្ដាយរបស់ជនជាតិចាម (VOV) |
VOV-នៅវៀតណាមបានមានជនជាតិជាច្រើននៅរក្សាដដែលរបបត្រូល
ខាងម្ដាយ។ ប្រសិនបើនារីជនជាតិ E De បានកាន់ក្ដាប់រាល់សិទ្ធិក្នុងគ្រួសារផង
មានតួនាទីក្នុងសហគមន៍និងសង្គមផងរឺជនជាតិ Gia Rai ទោះបីជាតាមរបបត្រកូល
ខាងម្ដាយ ប៉ុន្តែនារីមិនបានចូលផ្ទះ Rong (ជាផ្ទះនិមិត្តរូបដ៏ពិសិទ្ធិរបស់ជនជាតិ)នោះ
របបត្រកូលខាងម្ដាយរបស់ជនជាតិចាមមានភាពវិសេសវិសាលដោយឡែក។
លោក Le Duy Dai ប្រធានការិយាល័យស្រាវជ្រាវវប្បធម៍វៀតណាម សារៈមន្ទីរជន
ជាតិវិទ្យាវៀតណាម បានចាត់ទុកថា ប្រការច្បាស់បំផុតរបស់របបត្រកូលខាងម្ដាយ
គឺការរៀបចំសង្គមផ្អែកទៅលើត្រកូលខាងម្ដាយ បណ្ដាពិធីការតាមត្រកូលខាង
ម្ដាយ។
“ចំណុចពិសេសបំផុតនៃរបបត្រកូលខាងម្ដាយរបស់ជនជាតិចាមគឺកូនបាន
យកត្រកូលតាមម្ដាយ។ ទី២គឺរួមរស់ជាមួយគ្នា បងប្អូនស្រីនិងម្ដាយរស់ជាមួយគ្នា។ ប្រការមួយទៀតគឺកូនស្រីពៅជាអ្នកបានរស់ជាមួយឪពុកម្ដាយ បានទទួលទ្រពសម្បត្តិរបស់ឪពុកម្ដាយ។ ទ្រពសម្បត្តិនេះបានចែកឲ្យបណ្ដាកូនស្រី ក្នុងនោះកូនស្រីពៅបានទទួលច្រើនបំផុត រីឯកូនប្រុសមិនបានទទួលអ្វីសោះ។ ក្នុងពេលរៀបអាពាហ៍-ពិពាហ៍បានបង្ហាញគឺក្រមុំបានទៅយកប្តី។”
របបត្រកូលខាងម្ដាយរបស់ជនជាតិចាមត្រូវបានបង្ហាញច្បាស់ក្នុងការរៀប
អាពាហ៍ពិពាហ៌។ ខាងកូនក្រមុំមានសិទ្ធិម្ចាស់ការក្នុងការរៀបការ។ កូនក្រមុំមាន
សិទ្ធិរើសយកប្តីសំរាប់ខ្លួននិងកូនកំលោះត្រូវធ្វើតាមការរៀបចំរបស់កូនក្រមុំនិង
មកផ្ទះខាងកូនក្រមុំរស់នៅ។ រីឯក្នុងពេលស្លាប់ទៅបណ្ដាបុរសចាមសុទ្ធតែបាន
ដាក់ផ្នូរនៅឈាបនាដ្ឋានត្រកូលខាងប្រពន្ធ។ របបត្រកូលខាងម្ដាយបានបង្ហាញ
ច្បាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ ជនជាតិចាមល្បីឈ្មោះដោយរបរធ្វើគ្រឿង
ភាជន៍និងក្នុងពេលធ្វើបណ្ដាផ្នែកសំខាន់ៗដូចជាសូនរូបដោយនារីជាអ្នករាប់រង។ ដូច្នេះទោះបីជាការងារនឿយហត់ប៉ុន្តែនារីចាមនៅជាអ្នកដើរតួនាទីសំខាន់ដើម្បី
រក្សារបរនិងធ្វើរបរ។ ប្រការពិសេសគឺជនជាតិចាមតាមរបបត្រកូលខាងម្ដាយប៉ុន្តែ
មិនមែនជាសិទ្ធិខាងម្ដាយឡើយ។ លោក Le Duy Dai បានឲ្យដឹងថា៖
“ជនជាតិចាមបានមានពាក្យដែលបង្ហាញនូវការគោរពបុរសយ៉ាងច្បាស់លាស់។នារីជាម្ចាស់ត្រកូលនោះប៉ុន្តែសិទ្ធិសំរេចគឺរបស់ប្តី។ ទី២លោកតាប្រធានត្រកូល មិនមែនជាលោកយាយទេ។ ជាធម្មតា លោកយាយត្រកូលគឺជាអ្នកប្រមុខត្រកូលនោះគេមិនសូវហៅថាលោកយាយប្រធានត្រកូលឡើយ ប្តីរបស់គាត់ទើបជាលោកតាប្រធានត្រកូល។”
តាមធម្មតានារីចាមមានតួនាទីធ្វើជាម្ចាស់ត្រកូលក្នុងគ្រប់ការងារក្នុងគ្រួសារ។
ប៉ុន្តែក្នុងការធ្វើសក្ការបូជាគឺមានការបែងចែកយ៉ាងច្បាស់លាស់។ ធ្វើសក្ការបូជាក្នុង
គ្រួសារដោយនារីទទួលខុសត្រូវ។ ប៉ុន្តែការធ្វើសក្ការបូជានៅវិហារគឺរបស់បុរស។
ព្រះតេជ្ជគុណ Han Van Dau បានមានពុទ្ធដីការថា៖
“តាមពិតការធ្វើសក្ការបូជានេះគឺដោយសារបុរសនាំមុខ។ ក្នុងផ្ទះនោះ មានការទទួលខុសត្រូវអ្វីក៏ប្រគល់ឲ្យបុរសធ្វើដែរ។ ធ្វើសក្ការបូជា តាក់តែងលិខិតអ្វីៗនោះ
នារីធ្វើបានទេ? គឺត្រូវបុរសជាអ្នកធ្វើ។ ដូច្នេះការទទួលខុសត្រូវរបស់បុរសធំធេងជាង
នារី។”
ជនជាតិចាមបានមានឃ្លាថា ការងាររបស់បុរសគឺប្រយុទ្ធ ការងាររបស់នារីគឺ
សម្រាលកូន។ ឃ្លានោះសាមញ្ញាប៉ុន្តែសឲ្យឃើញការបែងចែកការងារក្នុងសង្គម
ចាម។ នារីមានកាត្វកិច្ចដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់គឺថែទាំឲ្យគ្រួសារ។ រីឯបុរសគ្រប់គ្រងសង្គម៕