(VOVworld)- ก็เหมือนกับเทศกาลพื้นบ้านของชนเผ่าต่างๆเช่นเทศกาล เก่าต่าวของชาวม้ง เทศกาลหล่งโต่งของชนเผ่าไต เทศกาลไตซ์แปงซึ่งเป็นเทศกาลเต้นรำรับปีใหม่ของชนเผ่าเย้าก็ถือเป็นหนึ่งในเทศกาลปีใหม่ที่น่าสนใจ

เทศกาลไตซ์แปงหรือเทศกาลเต้นรำรับปีใหม่ของชนเผ่าเย้า

ในเทศกาลพื้นบ้านต่างๆชนเผ่า เทศกาลไตซ์แปงหรือเทศกาลเต้นรำรับปีใหม่ถือว่ามีความสำคัญและเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นที่สุดของชนเผ่าเย้าโดยเฉพาะชาวเย้าแดงที่จังหวัดเอียนบ๊าย ส่วนพิธีกรรมของเทศกาลนี้จะจัดขึ้นที่บ้านของหัวหน้า3ตระกูลใหญ่คือหลี บ่าน เจี๋ยว โดยจะเริ่มขึ้นตั้งแต่เวลา7.00น-11.00น วันที่1และ2เดือนอ้ายจันทรคติทุกปีเพื่อขอพรปีใหม่ นาย เจี๋ยวกวี๊โหย อยู่อ.วันเจิ๊น จ.เอียนบ๊ายเผยว่า“เทศกาลนี้ได้สะท้อนเอกลักษณ์วัฒนธรรมที่โดดเด่นของชนเผ่าเย้าเพื่อขอให้ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาล การเก็บเกี่ยวได้ผลดี ชีวิตครอบครัวมีความอิ่มหนำผาสุก เป็นโอกาสเพื่อให้ลูกหลานรู้จักและช่วยกันอนุรักษ์วัฒนธรรมพิเศษนี้ให้คงอยู่สืบไป ช่วยให้การศึกษาแก่ชุนรุ่นใหม่ในการทำในสิ่งที่ดีมีประโยชน์ต่อชุมชน”

พิธีกรรมที่สำคัญในเทศกาลนี้คือการระบำของหนุ่มสาวภายใต้การแนะนำของหมอผีพร้อมเสียงฆ้องที่เร่งเร้า โดยจะมี14ท่ารำที่มีเนื้อหาบ่งบอกถึงการนำทาง การตั้งสะพานต้อนรับดวงวิญญาณของบรรพชนกลับบ้านร่วมฉลองปีใหม่ โดยเพื่อเป็นการกราบไหว้บรรพบุรุษผู้รำจะต้องยืนขาเดี่ยว ก้มศีรษะและชูนิ้วมือขึ้นฟ้า ส่วนถ้าเป็นการเชิญเหล่านางฟ้าก็จะมีท่ารำของนกกระสาที่กำลังกางปีกบินบนท้องฟ้า หากเป็นการเชิญเทวดาก็จะมีความอ่อนช้อยและสะท้อนให้เห็นถึงพลังเหมือนเสือป่า นายบ่านฟุกเจา หมอผีที่มีชื่อเสียงของหมู่บ้านบ๊อมี1 ต.เตินเฝืองเผยว่า“ตามความเชื่อของชาวเย้า ผู้ชายในหมู่บ้านแต่ละคนหลังจากได้รับการรับรองเป็นผู้ใหญ่จะมีเทพฝ่ายบู๊72องค์ เทพฝ่ายบุ๋น36องค์ ส่วนสตรีจะมีเทพฝ่ายบุ๋น24องค์และฝ่ายบู๊36องค์พร้อมคณะรับใช้ ดังนั้นท่ารำต่างๆจะสื่อถึงความหมายเป็นการแสดงการต้อนรับเทวดาและบรรพบุรุษ เพื่อขอให้ปกป้องคุ้มครองบุตรหลานต่อไป”

การเต้นรำโดยเท้าเปล่าบนกองไฟของหนุ่มเผ่าเย้า

ในเทศกาลไตซ์แปงหรือเทศกาลเต้นรำรับปีใหม่ชาวเย้ายังร้องเพลงที่สรรเสริญคุณงามความดีของบรรพบุรุษ เรื่องราวของตระกูล วิถีชีวิต การปลูกข้าวทำนา เลี้ยงสัตว์ ทอผ้า ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงชีวิตชุมชนและส่วนร่วมของแต่ละคนในสังคม โดยเฉพาะบรรยากาศการเต้นรำโดยเท้าเปล่าบนกองไฟของหนุ่มเผ่าเย้า

เทศกาลไตซ์แปงหรือเทศกาลเต้นรำรับปีใหม่ของชาวเย้าที่จังหวัดเอียนบ๊ายจะถูกผลัดเปลี่ยนกันจัดขึ้นตามตระกูล โดยสิ่งที่สำคัญที่สุดคือการบรรยายเกี่ยวกับรากเง่า การใช้ชีวิตประจำวันและปิดท้ายด้วยการรำธงของหมอผีพร้อมหนุ่มๆเผ่าเย้า โดยเอกลักษณ์ในการเต้นรำต่างๆยังคงได้รับการอนุรักษ์และสืบสานมาตราบเท่าทุกวันนี้และได้กลายเป็นกิจกรรมวัฒนธรรมที่ไม่อาจขาดได้ในชีวิตจิตใจของชนเผ่าเย้า./.