สถาปัตยกรรมบ้านเรือนของชาวเกอฮอ

To Tuan/VOV5
Chia sẻ

(VOVworld)- ก็เหมือนกับชนเกลุ่มน้อยต่างๆในเขตเตยเงวียน ชนเผ่าเกอฮอได้ออกแบบสถาปัตยกรรมบ้านเรือนที่เรียบง่ายและเข้ากับสภาพแวดล้อม ใกล้ชิดกับธรรมชาติ โดยเป็นบ้านไม้ที่มีใต้ถุนสูง


(VOVworld)- ก็เหมือนกับชนเกลุ่มน้อยต่างๆในเขตเตยเงวียน ชนเผ่าเกอฮอได้ออกแบบสถาปัตยกรรมบ้านเรือนที่เรียบง่ายและเข้ากับสภาพแวดล้อม ใกล้ชิดกับธรรมชาติ โดยเป็นบ้านไม้ที่มีใต้ถุนสูง

สถาปัตยกรรมบ้านเรือนของชาวเกอฮอ - ảnh 1
ส่วนกลางของบ้านคือที่จัดกิจกรรมหลักและมีความศักดิ์สิทธิ์ที่สุด โดยส่วนที่ติดผนังตรงกลางบ้านคือที่ตั้งแท่นบูชา “อย่าง”หรือเทพเจ้าเบื้องบน 

บ้านเรือนของชนเผ่าเกอฮอมีสองแบบคือบ้านใต้ถุนสูงและบ้านใต้ถุนต่ำ โดยวัสดุที่ใช้สร้างบ้านส่วนใหญ่เป็นไม้ ไม้ไผ่และใบหวาย ซึ่งโครงบ้านใช้ท่อนไม้ทั้งต้น ผนังและประตูใช้ไผ่สานอัด พื้นบ้านรองด้วยกระบอกไผ่ป่าและปูด้วยกระบอกไผ่ป่าที่ถูกทุบให้แตกแบน หลังคามุงด้วยหญ้าคาหรือใบหวายที่สานกันเป็นแผ่นใหญ่ ต่อมาชาวบ้านก็นิยมสร้างบ้านให้ดูมั่นคงกว่าด้วยการใช้แท่นใม้รองพื้นแทนกระบอไม้ไผ่ นายเหงวียนวันแยวง นักวิจัยวัฒนธรรมชนเผ่าเผยว่า“บ้านไม้ของชาวเกอฮอยังสร้างแบบเรียบง่ายโดยใช้วัสดุหลักคือไม้เพื่อทำเป็นเสาบ้าน โครงบ้าน บันได ระเบียง ส่วนผนังก็ใช้แท่นไม้หยาบที่ยังไม่มีการขัดให้เรียบและเงา ปัจจุบันก็มีการเปลี่ยนมาสร้างบ้านแบบทันสมัยมากขึ้นโดยบ้านจะไม่สูงมากหรือบางครอบครัวสร้างบ้านติดกับพื้นดินหลังคาใช้สังกะสีแทนญ้าหรือใบหวาย”

การแบ่งห้องภายในบ้านก็จัดตามหลักประเพณีที่ใช้กันมานานคือ ด้านขวาเป็นห้องพ่อแม่ ด้านซ้ายคือห้องของลูกสาว ส่วนกลางของบ้านคือที่จัดกิจกรรมหลักและมีความศักดิ์สิทธิ์ที่สุด โดยส่วนที่ติดผนังตรงกลางบ้านคือที่ตั้งแท่นบูชา “อย่าง”หรือเทพเจ้าเบื้องบน ใต้หิ้งบูชาคือที่เก็บฆ้องและไห ซึ่งเป็นอุปกรณ์เครื่องดนตรีที่มีค่าของครอบครัวชาวเกอฮอที่จะใช้ในงานเทศกาลสำคัญต่างๆ นอกจากนี้การวางไหและฆ้องพร้อมกับผ้าลายพื้นเมืองในส่วนที่สำคัญที่สุดของบ้านนี้ก็เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงฐานะของครอบครัวนั้นๆ สิ่งที่สำคัญอีกอย่างที่พบเห็นได้ทั่วไปในบ้านของชาวเกอฮอคือเสาตุงเหล้าอุที่ตั้งตรงกลางบ้านใกล้ส่วนเตาไฟเพื่อต้อนรับแขก โดยบนเสาตุงนี้มีการประดับด้วยรูปของสิ่งของที่ศักดิ์สิทธิ์ต่างๆเช่น ฆ้อง ครกตำข้าวและนก ส่วนใต้เสาตุงมีการประดับเป็นรูปคน 
สถาปัตยกรรมบ้านเรือนของชาวเกอฮอ - ảnh 2
การวางไหและฆ้องพร้อมกับผ้าลายพื้นเมืองในส่วนที่สำคัญที่สุดของบ้านนี้ก็เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงฐานะของครอบครัวนั้นๆ

สำหรับห้องของพ่อแม่นั้นจะมีการตกแต่งที่เรียบง่ายไม่มีสิ่งของอะไรมากนัก ชาวเกอฮอไม่นอนเตียงหากแค่ปูเสื่อลงกับพื้นเพื่อเป็นที่นอนเท่านั้น นาง ฝุ่งถิเลียน นักสะสมวัฒนธรรมชนเผ่าเผยว่า“ห้องของลูกสาวในบ้านก็มีการตกแต่งคล้ายกับห้องของพ่อแม่แต่มีสิ่งของประดับมากกว่านิดหน่อยเช่นมีกระพาใส่สิ่งของเล็กๆน้อยๆสำหรับสตรี ซึ่งตามประเพณีนั้นมีแต่ลูกสาวได้อยู่กับพ่อแม่ดังนั้นเมื่อถึงวัยแต่งงานก็จะเลือกสามีแล้วมาอยู่ร่วมกันที่บ้านของตัวเอง”

ในชีวิตประจำวันนั้น เตาไฟรับแขกมักจะตั้งอยู่ทางซ้ายใกล้ประตูเข้าบ้านและใกล้เสาตุงเหล้าอุ ส่วนเตาไฟสำหรับปรุงอาหารมักจะตั้งอยู่ในส่วนหลังของบ้านห่างจากส่วนห้องที่มีความศักดิ์สิทธิ์ ข้างบนมีการตั้งราวไม้ไผ่เป็นชั้นเพื่อแขวนเนื้อรมควัน อาหาร เมล็ดพันธุ์พืชหรือของใช้ต่างๆที่ต้องการรมควัน

ปัจจุบันในหมู่บ้านต่างๆของชาวเกอฮอบ้านที่มีสถาปัตยกรรมโบราณนั้นเหลืออยู่ไม่มาก รวมทั้งการตกแต่งภายในบ้านก็มีการเปลี่ยนแปลงไปตามกระแสสังคมที่ทันสมัยและการผสมผสานกับวัฒนธรรมและศาสนาอื่นๆ แต่เนื่องจากการส่งเสริมของทางการท้องถิ่นร่วมกับนโยบายการพัฒนาการท่องเที่ยว ชาวเกอฮอได้พยายามฟื้นฟูและอนุรักษ์บ้านไม้โบราณต่างๆพร้อมทั้งวัฒนธรรมพื้นเมืองที่เป็นเอกลักษณ์ของชนเผ่าตนเพื่อที่จะสามารถพัฒนาให้ชนรุ่นหลังสืบต่อไป.

Feedback