(VOVworld)- ชนเผ่าเฮอเรในเวียดนามถือเป็นหนึ่งในชนส่วนน้อยที่มีประชากรไม่มากแต่มีวัฒนธรรมพื้นเมืองที่หลากหลายและน่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง แม้จะอาศัยร่วมอยู่ในชุมชนที่มีวัฒนธรรมอันหลากหลายแต่ส่วนที่เป็นเอกลักษณ์ของชนเผ่าเฮอเรก็ยังคงได้รับการรักษาและปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสะท้อนให้เห็นอย่างเด่นชัดในวิถีชีวิตของชาวเตยเงวียน
|
ชนเผ่าเฮอเรยังมีชื่ออื่นที่เรียกว่า จัมเร เกระ จอม มอยลี เป็นต้น มีภาษาพูดตามกลุ่มมอญ-เขมร ที่ใกล้เคียงกับภาษาพูดของชนเผ่าเซอดังและบานา ปัจจุบันชุมชนชาวเฮอเรมีประชากรประมาณ1แสน3หมื่นคน อาศัยส่วนใหญ่ในเขตภาคกลางตอนใต้และเขตที่ราบสูงเตยเงวียนแถบจังหวัดบิ่งดิ๋ง กว๋างหงาย ดั๊กลักและกอนตุม โดยอยู่ร่วมกันเป็นหมู่บ้านเรียกว่า เปลย์ และชื่อของแต่ละเปลย์จะใช้ตามชื่อของภูเขาหรือลำธารในเขตนั้นๆเพราะหมู่บ้านต่างๆมักจะถูกตั้งในเขตที่ใกล้แหล่งน้ำหรือพื้นที่ทำการเกษตร แต่ละหมู่บ้านมีประมาณ50ครอบครัว โดยมีการเลือกผู้ที่มีบทบาทสำคัญในชุมชนมาเป็นผู้ใหญ่บ้าน เมื่อก่อนนี้ชาวเผ่าเฮอเรใช้นามสกุล ดิง เพียงอย่างเดียว แต่เดี๋ยวนี้ในบางหมู่บ้านเริ่มมีการขยายเลือกนามสกุลอื่นมาใช้เช่น เหงวียน ห่า หรือฝาม ตามความหมายที่พวกเขาถือว่ามีความสำคัญ อย่างชุมชนชาวเฮอเรที่จังหวัดกว๋างหงายได้เลือกใช้นามสกุล ฝาม เพื่อแสดงความเคารพนับถือต่อนายกฯฝามวันด่งผู้ล่วงลับ ที่เป็นคนจังหวัดกว๋างหงาย
ในการดำเนินชีวิต ชนเผ่า เฮอเร อาศัยการปลูกข้าวนาดำเป็นหลัก พร้อมทั้งมีการพัฒนาอาชีพหัตถกรรมต่างๆเช่น การถลุงโลหะ จักสาน และทอผ้าพื้นเมือง นอกจากนั้นก็มีการเลี้ยงสัตว์แต่จะใช้สำหรับในงานเซ่นไหว้สำคัญๆเท่านั้น ด้านชุดแต่งกายประจำชนเผ่า ผู้ชายเฮอเรมักจะนุ่งผ้าเตี่ยว ใส่เสื้อสั้นถึงเอวหรือไม่ใส่เสื้อ มีผ้าโพกศีรษะ ส่วนผู้หญิงใส่กระโปรงสองชั้น เสื้อ5ส่วนและมีผ้าคลุมศีรษะเช่นกัน แต่ปัจจุบันชาวเฮอเรก็ใส่ชุดธรรมดาเหมือนชนชาติกิงแต่ยังคงมีผ้าโพกศีรษะเหมือนเดิม ส่วนกระโปรงของผู้หญิงก็ใช้ผ้าทอแบบอุตสาหกรรมหรือผ้าลายพื้นเมืองของชนเผ่าอื่นๆ
|
ในด้านความเลื่อมใสของชาวเฮอเรนั้นก็มีงานหลายอย่างที่เหมือนชนเผ่าต่างๆในเขตที่ราบสูงเตยเงวียนโดยเฉพาะงานเซ่นไหว้กระบือ ซึ่งตามความเลื่อมใสของชาวบ้าน กระบือ ถือเป็นทรัพย์สินที่สำคัญอันดับแรกของครอบครัวและยังเป็นแรงงานหลักที่ช่วยมนุษย์ทำการผลิต การเซ่นไหว้กระบือมีขึ้นก็เพื่อเป็นโอกาสขอพรจากเทพเจ้าให้ปกป้องชีวิตของชาวบ้านให้มีความปลอดภัย มีสุขภาพแข็งแรง มีกินมีใช้และโชคดีในปีใหม่ นาย ดิง เบอเลย ชาวเฮอเรที่อาศัยในเขตเตยเงวียนเผยว่า“ในความเลื่อมใสของเรา สิ่งของ พืชพันธุ์ สัตว์เลี้ยง ทุกอย่างต่างมีวิญญาณ ดังนั้นการจัดงานเซ่นไหว้ก็เพื่อสะท้อนความปรารถนาให้สิ่งที่ไม่ดีในปีเก่าผ่านพ้นไปให้หมดเพื่อรับสิ่งที่ดีๆในปีใหม่”
สำหรับการใช้ชีวิตครอบครัวในชุมชนเผ่าเฮอเรนั้น แต่ละครอบครัวจะอยู่ร่วมกันหลายรุ่นในบ้านโรงยาวที่ตั้งตามเชิงเขาใกล้กับพื้นที่ไร่นา บ้านมีใต้ถุนสูงประมาณ1เมตร หลังคาแบบสองชั้นมุงญ้าคา ปลายหลังคาที่งอขึ้นประดับด้วยเขาควาย ภายในบ้านแบ่งเป็น5ส่วน โดยส่วนที่อยู่ตรงกลางคือส่วนตั้งเตาไฟ นอกจากนั้นก็มีส่วนสำหรับผู้ชายและแขก ส่วนสำหรับผู้หญิงในบ้านและส่วนใช้สอยอื่นๆ
จากการที่มีวิถีชีวิตที่ผูกพันกับธรรมชาติ ชีวิตจิตใจชาวเฮอเรจึงมีความหลากหลายน่าสนใจมาก พวกเขาชอบร้องรำทำเพลงและเพลงพื้นเมืองที่ถือว่าโดดเด่นคุ้นเคยคือ กาจอยและกาเลว ในระหว่างการร้องรำนั้นยังมีเครื่องดนตรีประกอบจังหวะเช่น พิณ บร๊อค ชิงกาลา ปี่ลิงลา ขลุ่ยตาเลีย แคนราวาย ระนาดเบอบุตสำหรับสตรี และที่ถือว่ามีค่าและสำคัญที่สุดคือฆ้องชุด ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีที่ขาดมิได้ในกิจกรรมทุกอย่างเพื่อช่วยสร้างบรรยากาศที่สนุกรื่นเริง.