(VOVworld) - ถึงแม้ว่า ในปี 2013 เขตทะเลตะวันออกยังมีความเสี่ยงต่อความไร้เสถียรภาพแต่สถานการณ์บางส่วนก็ได้รับการปรับปรุงให้ดีขึ้น ซึ่งสามารถเห็นได้ชัดจากการเรียกความสามัคคีภายในกลุ่มอาเซียนและชื่อเสียงของกลุ่มในการแก้ไขปัญหาทะเลตะวันออกกลับคืนมาได้ การจัดการประชุมทาบทามความคิดเห็นกับฝ่ายจีนว่าด้วยร่างระเบียบการปฏิบัติต่อกันในทะเลตะวันออกหรือซีโอซี ซึ่งปัญหานี้ได้กลายเป็นปัญหาที่ได้รับความสนใจจากประชาคมระหว่างประเทศ

การสัมมนาเกี่ยวกับทะเลตะวันออกที่จัดขึ้นในประเทศรัสเซีย

เขตทะเลตะวันออกถือเป็นเขตยุทธศาสตร์ที่สำคัญของหลายประเทศในภูมิภาค รวมทั้งบรรดาประเทศในแถบเอเชีย – แปซิฟิกและสหรัฐอเมริกา ดังนั้นเขตนี้จึงมักเผชิญความเสี่ยงเกี่ยวกับความไร้เสถียรภาพ แต่ในเวลาที่ผ่านมา บรรดาประเทศในภูมิภาคนี้ได้พยายามปฏิบัติระเบียบการและมาตรการสันติบนพื้นฐานของกฎหมายสากลเพื่อแก้ไขความขัดแย้งและการพิพาท
ความเห็นพ้องกันเพื่อภูมิภาคที่สันติ มั่นคงและมีความร่วมมือ
            ความคืบหน้าที่เห็นชัดเจ็นในปี 2013ของกลุ่มอาเซียนคือความเห็นพ้องเป็นเอกฉันท์อย่างสูงเกี่ยวกับปัญหาทะเลตะวันออกโดยได้รับการหารืออย่างกว้างขวางในการประชุมครั้งต่างๆในกรอบอาเซียนและถูกระบุอย่างชัดเจนในเอกสารของการประชุมอาเซียนหลายครั้ง  ในเอกสารหรือแถลงการณ์ของประธานอาเซียน มักจะมีการยืนยันถึงความสำคัญของการรักษาสันติภาพ เสถียรภาพ ความมั่นคงและความปลอดภัยของการเดินเรือในเขตทะเลตะวันออก การแก้ไขปัญหาการพิพาทด้วยสันติวิธีและให้ความเคารพกฎหมายสากล ซึ่งถือเป็นการเปลี่ยนแปลงอย่างเข้มแข็งของอาเซียนในจุดยืนเกี่ยวกับปัญหาทะเลตะวันออกเมื่อแทียบกับปี 2012  นายฝ่ามกวางวิงห์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศเวียดนามเผยว่า            “นี่คือทัศนะร่วมกันของอาเซียน ซึ่งได้รับความเห็นด้วยจากบรรดาประเทศต่างๆ รวมทั้งประเทศจีน  บรรยากาศสันติภาพและความมั่นคงในภูมิภาคมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับสันติภาพ เสถียรภาพและความมั่นคงของทะเลตะวันออก  นี่คือปัญหาที่จะได้รับความสนใจร่วมกัน นั่นคือต้องให้ความเคารพกฎหมายสากลและอนุสัญญาสหประชาชาติเกี่ยวกับกฎหมายทางทะเลปี1982 ตลอดจนต้องปฏิบัติทุกคำมั่นและข้อตกลงที่ได้ลงนาม ซึ่งก่อนอื่นคือแถลงการณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติของทุกฝ่ายในทะเลตะวันออกหรือดีโอซีระหว่างอาเซียนกับจีนและแถลงการณ์ว่าด้วยหลักการ 6 ข้อเกี่ยวกับปัญหาทะเลตะวันออกของอาเซียนที่ได้รับการอนุมัติเมื่อเดือนกรกฎาคมปี 2012”
ได้รับความสนใจพิเศษจากประชาคมระหว่างประเทศ
            ในปี 2013 ปัญหาทะเลตะวันออกได้รับความสนใจอย่างกว้างขวางจากประชาคมระหว่างประเทศ โดยการสัมมนาและเสวนาว่าด้วยปัญหานี้เพิ่มจำนวนมากขึ้นและมีขึ้นในทุกทวีป ตลอดจนถูกหยิบยกขึ้นมาหารือในการประชุมระดับภูมิภาคและโลกหลายครั้ง  จากมุมมองทางการเมือง กฎหมายและประวัติของการพิพาทต่างๆในทะเลตะวันออก นักวิชาการ นักวิจัย ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายและนักกฎหมายที่มีชื่อเสียงของโลกได้เสนอความคิดเห็นและมีการวิเคราะห์ในหลายมิติและประเมินความเสี่ยงที่จะเกิดความไร้เสถียรภาพและการแข่งขันอาวุธในภูมิภาค ความสามารถในการแก้ปัญหาที่มีอยู่จะมีส่วนร่วมช่วยให้บรรดาประเทศที่กำลังพิพาทกันสามารถแสวงหามาตรการแก้ไขอย่างสันติ ยั่งยืนและเอื้อประโยชน์ต่อกันโดยเร็ว
             สิ่งที่น่าสนใจคือ ประเทศส่วนใหญ่ที่เสนอการแก้ไขปัญหาการพิพาทในเขตทะเลตะวันออกต่างยืนยันว่าต้องแก้ไขปัญหานี้ตามกฎหมายสากลและอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทางทะเลปี1982  โดยไม่มีประเทศใดมีสิทธิ์เสนอเงื่อนไขของตนที่สวนทางกับกฏหมายสากลและอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทางทะเลปี1982
            จากความสนใจของนานาประเทศในปัญหาดังกล่าว เมื่อปี 2013 จีนได้เห็นด้วยจะจัดการประชุมทาบทามความคิดเห็นกับอาเซียนว่าด้วยร่างระเบียบการปฏิบัติต่อกันในทะเลตะวันออกหรือซีโอซีเป็นครั้งแรก ณ เมืองซูโจว์ ประเทศจีนเมื่อกลางเดือนกันยายนปีเดียวกันและแม้จะเป็นเพียงการทาบทามความคิดเห็นเท่านั้นแต่ก็ถือเป็นก้าวเดินที่สำคัญในกระบวนการแสวงหามาตรการแก้ไขอย่างสันติแก่ปัญหาทะเลตะวันออก รัฐมนตรีช่วยต่างประเทศฝ่ามกวางวิงห์ย้ำว่า            “ซีโอซีย้ำถึงหลักการที่ดีและความก้าวหน้าของดีโอซี โดยเฉพาะประเด็นว่าด้วยการปฏิบัติตามกฎหมายสากลและอนุสัญญาสหประชาชาติเกี่ยวกับกฎหมายทางทะเล โดยเน้นความเคารพเขตเศรษฐกิจจำเพาะและไหล่ทวีปของประเทศริมฝั่งทะเล แต่เพื่อให้ซีโอซีสามารถค้ำประกันให้แก่สันติภาพเสถียรภาพ ความมั่นคงและความปลอดภัยในการเดินเรือในเขตทะเลตะวันออกได้ดียิ่งขึ้น ต้องมีทั้งการสานต่อดีโอซีและการยกระดับซีโอซีให้ดีกว่าดีโอซี โดยเฉพาะต้องย้ำถึงกฎหมายสากลและอนุสัญญาสหประชาชาติเกี่ยวกับกฎหมายทางทะเลและต้องมีกลไกการตรวจสอบเพื่อการปฏิบัติซีโอซีอย่างจริงจังในอนคต”
            เวียดนามกับหน้าที่การรักษาสันติภาพในทะเลตะวันออก
            ปี 2013 ได้สิ้นสุดลงพร้อมกับผลสำเร็จด้านการต่างประเทศที่สำคัญของเวียดนาม ซึ่งรวมทั้งการรักษาบรรยากาศสันติภาพและเสถียรภาพในทะเลตะวันออก กิจกรรมต่างๆทางเศรษฐกิจยังคงดำเนินไปตามปรกติในเขตเศรษฐกิจจำเพาะและเขตทะเลต่างๆของเวียดนาม แต่เวียดนามก็คัดค้านการใช้มาตรการขัดขวางชาวประมงเวียดนามทำการประมงในเขตทะเลที่อยู่ในอธิปไตยของเวียดนาม
            สำหรับปัญหาทะเลตะวันออก เวียดนามได้ยืนยันอยู่เสมอว่า ผลประโยชน์ของชาติผูกพันกับผลประโยชน์ของภูมิภาคและไม่ใช่เพียงเฉพาะประเทศที่มีเขตทะเลเท่านั้นจะมีส่วนเกี่ยวข้องถึงปัญหานี้แต่ทุกประเทศสมาชิกอาเซียนควรขยายการแบ่งเบาหน้าที่การรักษาสันติภาพในทะเลตะวันออกอีกด้วย นี่คือจุดยืนที่เสมอต้นเสมอปลายของรัฐและประชาชนเวียดนาม./.