Những tháng cuối năm, Hà Giang - nơi cùng cao địa đầu Tổ quốc - ngập trong ánh vàng của nắng. Những dãy núi đá tai mèo đen đúa đã thay bởi màu trắng, hồng của hoa tam giác mạch. Từ bao đời nay, Tam giác mạch trở thành loài hoa đặc trưng của vùng Cao nguyên đá và mỗi dịp mùa hoa nở, du khách lại tấp nập đến với mảnh đất này.
Nghe âm thanh bài viết tại đây:
Hoa tam giác mạch từ lâu là loài hoa thu hút du khách đến thưởng ngoạn mỗi khi đến Hà Giang. Hoa tam giác mạch mọc trên đồi núi, trên lối đi, trên đèo và thậm chí trên những vách đá tai mèo chênh vênh bên sườn núi. Sắc hoa tam giác mạch khiến vùng cao nguyên đá trở nên thơ mộng, dịu dàng.
 Xuyên suốt chặng đường lên cao nguyên đá, du khách có thể gặp hoa tam giác mạch ở khắp nơi. Những ruộng tam giác mạch ngay ven đường làm cung đường thêm thơ mộng, hữu tình. |
Theo ông Tống Quang Khải, Trạm Trưởng, Trạm thông tin du khách huyện Quản Bạ, Hà Giang không phải là địa phương duy nhất có hoa tam giác mạch nhưng vùng đất này chính là nơi tam giác mạch trở thành một thương hiệu với lễ hội tam giác mạch nổi tiếng. "Du khách đến với Cao nguyên đá Đồng Văn từ tháng 10 đến hết tháng 12 sẽ bất ngờ bởi Cao nguyên đá khoác trên mình màu hồng say đắm lòng người của hoa Tam giác mạch. Hoa Tam giác mạnh đã thành nét văn hóa độc đáo của Hà Giang. Không chỉ làm làm đẹp cho thiên nhiên mà còn giúp đồng bào ấm lòng khi mùa lúa đã qua, mùa ngô chưa tới."
Mùa hoa tam giác mạch nở dài trong khoảng 3 tháng nhưng sắc hoa sẽ thay đổi dần theo thời gian từ màu trắng sang hồng nhạt, hồng đậm và cuối cùng là đỏ tím rồi tàn lụi. Tháng 11 là lúc hoa tam giác mạch nở rộ, đỏ hồng rực rỡ và bung nở đẹp nhất, trong những bức ảnh lung linh nhất về loài hoa mỏng manh này. Khi đến mùa nở rộ, sắc màu của hoa tam giác mạch bao trùm khiến đồi núi, bản làng trở nên thơ mộng, cuốn hút và làm say lòng biết bao du khách.
 Tam giác mạch làm cho cả miền cao nguyên đá cằn cỗi đẹp đến nao lòng; một vẻ đẹp vừa kỳ vĩ, phóng khoáng, man dại vừa mộng mơ, trữ tình, dịu dàng.
|
Giờ đây Tam giác mạch được người Hà Giang trồng, vừa là cây lương thực, vừa để phục vụ khách du lịch đến với Hà Giang mỗi dịp cuối năm. Thân cây tam giác mạch khi còn non được người dân hái về và chế biến thành món luộc ăn như một món rau trong bữa cơm hàng ngày. Đối với hạt của loài hoa này được hái về rồi đem phơi khô và xay nhỏ thành bột và làm bánh; nấu cháo. Quả của loài cây này để chế biến thành loại rượu đặc biệt thơm ngon với hương vị đặc trưng của vùng cao nguyên.
Ông Vi Ngọc Tình, Bí thư Đảng ủy xã Quản Bạ, huyện Quản Bạ, cho biết:"Trong những năm qua, việc trồng cây hoa Tam giác mạch được xã rất chú trọng và diện tích trồng mỗi năm lại tăng lên. Năm 2021, xã đã trồng hơn 10 héc ta. Với vẻ đẹp tự nhiên của hoa tam giác mạch, ngoài việc phục vụ cho du khách tham quan, chụp ảnh, thì người dân còn thu hoạch để nấu rượu, làm bánh – bánh từ bột tam giác mạch có hương vị rất riêng. Trong những năm tới xã sẽ triển khai việc mở rộng diện tích trồng tam giác mạch, nâng cao các sản phẩm từ tam giác mạch để thu hút du lịch và nâng cao thu nhập cho bà con.
 Hoa tam giác mạch nở đẹp, hợp với thị hiếu du khách chụp ảnh nên hiện nay rất nhiều điểm trồng hoa tam giác mạch để phục vụ du lịch. |
Những năm gần đây, cứ vào mùa hoa tam giác mạch, tỉnh Hà Giang lại tổ chức Lễ hội Hoa tam giác mạch. Dịp này, hàng ngàn lượt du khách trong nước và nước ngoài đã tìm đến mảnh đất biên cương này để được tận mắt ngắm nhìn và chiêm ngưỡng vẻ đẹp hung vĩ của Hà Giang và sắc hoa lãng mạn của bông hoa tam giác mạch. Bà Triệu Thị Tình, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang, cho biết: Lễ hội hoa tam giác mạch nằm trong chiến lược cây dựng sản phẩm du lịch của Hà Giang. Thông qua việc kết nối với các sở, ban , ngành, trong đó có Sở Nông nghiệp để cùng bà con quy hoạch trồng những cánh đồng hoa Tam giác mạch trên Công viên địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn để hàng năm người dân trực tiêp canh tác, khai thác, thu phí thăm quan. Sau đó khi thu hoạch tam giác mạch để làm những sản phẩm như rượu, bánh… nhằm giúp bà con phát triển sinh kế. Đây là định hướng để chúng tôi làm ra sản phẩm du lịch trên vùng công viên địa chất, góp phần phát triển kinh tế-xã hội.
 Tam giác mạch được trồng ở nhiều nơi, đặc biệt loài hoa này thích hợp ở những vùng núi non khô cằn như Cao Bằng, Lào Cai, Sơn La, Yên Bái. Song Hà Giang vẫn được xem là vùng đất trồng nhiều và hoa tam giác mạch đẹp nhất. Vì chỉ ở trên cao nguyên đá, tam giác mạch mới cho ra màu hoa tím hồng, tươi tắn, rực rỡ. |
Đến Cao nguyên đá Hà Giang, du khách có thể đến “check in” ở điểm du lịch Thạch Sơn Thần, xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, nơi trồng cánh đồng hoa tam giác mạch rộng mênh mông; hay Thung lũng Sủng Là, địa điểm ngắm hoa tam giác mạch đẹp nhất huyện Đồng Văn. Được mệnh danh là “nơi đá cũng nở hoa”, mùa tam giác mạch, Sủng Là cũng đẹp tựa thiên đường. Ở Đồng Văn, du khách có thể đi qua xã Phố Cáo, ở đây có những những cánh đồng hoa nối tiếp nhau từ thung lũng này đến thung lũng khác.
 Nếu du khách đã một lần tới cao nguyên đá mùa thu, ngắm nhìn hoa tam giác mạch, cảm nhận không khí bình yên, thơ mộng, trong trẻo, trầm trồ trước cảnh núi non hùng vĩ, tráng lệ sẽ muốn quay lại nhiều lần, để sống chậm, hoà mình vào vẻ đẹp miền sơn cước |
Một nơi nữa là xã Lũng Cú, nơi có Cột cờ Lũng Cú, điểm cao nhất Hà Giang, nơi đây hoa tam giác mạch nở đầy những con đường khắp xã, sắc mộng mơ của mùa hồng tím trải trên các thửa ruộng bậc thang. Trên đường đi của đèo Mã Pí Lèng, một trong 1 trong 4 cung đèo hùng vỹ nhất Việt Nam, có cánh đồng hoa nằm ngay giữa hai dãy núi lớn. Tới đây, du khách ngỡ ngàng trước cảnh thiên nhiên hùng vĩ ngay trước mắt, dòng Nho Quế xanh màu ngọc bích và cánh đồng hoa đẹp rạng ngời trong sựu bao bọc của núi rừng sừng sững bao quanh.