Nhà văn Trần Thanh Cảnh sinh năm 1959, quê Thuận Thành, (tỉnh Bắc Ninh) đến với nghiệp văn chương khá muộn màng nhưng đã tạo được dấu ấn mạnh mẽ trong lòng độc giả, đặc biệt với những tiểu thuyết lịch sử có chiều sâu.
Trước khi trở thành nhà văn, ông từng làm dược sĩ và doanh nhân. Đồng nghiệp của ông nhận xét, Trần Thanh Cảnh có sức viết mạnh mẽ và rất sáng tạo. Đối với truyện lịch sử, ông có cách viết hiện đại, đan xen các yếu tố mới lạ, thu hút đông đảo độc giả trẻ tuổi. Không chỉ là Người kể chuyện đất Kinh Bắc, nhà văn Trần Thanh Cảnh còn là một người đam mê nghiên cứu về lịch sử, đặc biệt về vương triều Trần. Từ năm 2018 đến năm 2021, ông trình độc giả ba cuốn tiểu thuyết lịch sử, viết về ba nhân vật xuất chúng họ Trần: Trần Thủ Độ (2020), Trần Quốc Tuấn (2018) và Trần Nguyên Hãn (2021).
Ấn phẩm đặc biệt Hùng khí Đông A dày đúng 800 trang, ra mắt nhân kỷ niệm 800 năm vương triều Trần lên ngôi. |
Mới đây nhất, nhà văn Trần Thanh Cảnh cho ra mắt ấn phẩm đặc biệt dày 800 trang nhân dịp kỷ niệm 800 năm vương triều Trần lên ngôi (1225-2025). Cuốn sách Hùng Khí Đông A - tiểu thuyết lịch sử đặc sắc của nhà văn Trần Thanh Cảnh còn giúp độc giả có cái nhìn tổng quan về một vương triều lừng lẫy bậc nhất trong lịch sử các triêu đại phong kiến Việt Nam.
Nghe âm thanh tại đây:
Ngày 11/10 (ngày 20/08 âm lịch), Hội nhà văn Việt Nam tổ chức lễ ra mắt tập sách Hùng Khí Đông A của nhà văn Trần Thanh Cảnh như một sự tưởng niệm các vị vua Trần và 725 năm ngày mất của Quốc công tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
Theo chia sẻ của nhà văn Trần Thanh Cảnh, bộ sách Hùng khí Đông A không phải là cuốn tiểu thuyết mới, mà là bộ in gộp lại của ba cuốn tiểu thuyết Trần Thủ Độ, Trần Quốc Tuấn và Trần Nguyên Hãn được phát hành từ năm 2018- 2021 có sửa chữa và nâng cao khá nhiều. Sự ra mắt cuốn Hùng Khí Đông A như một món quà kỷ niệm dịp 800 năm thành lập vương triều Trần (12/12/1225- 12/12/2025):
“Về các nhân vật lịch sử trong vương triều Trần, tôi thấy có ba cái nhân vật tướng lĩnh nổi rất nổi tiếng và cũng là nhà chính trị. Đó là ông Trần Thủ Độ, ông Trần Quốc Tuấn và ông Trần Nguyên Hãn. Ông Trần Thủ Độ tiêu biểu cho thời kỳ khai triều. Ông Trần Quốc Tuấn là thời kỳ thịnh triều và ông Trần Nguyên Hãn là thời kỳ mạt triều. Tôi muốn thông qua cuộc đời của ba nhân vật này để phác họa lên cả một giai đoạn lịch sử của triều Trần 175 năm từ khi thành lập, lên đến đỉnh cao và cho đến khi tàn lụi".
Nhà văn Trần Thanh Cảnh tại lễ ra mắt sách |
Nhà văn Trần Thanh Cảnh đã đọc sử và nghiên cứu rất nhiều, trong đó cuốn Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sĩ Liên là nguồn tư liệu chính. Tuy nhiên, ông nhận thấy rằng trong cuốn này, có nhiều yếu tố viết vắn tắt và còn có nhiều điểm “mờ”.
Chính điều đó đã thôi thúc ông đi tìm hiểu thêm qua sử Trung Quốc viết về Việt Nam, rồi qua những câu chuyện truyền thuyết dân gian tại các đình, đền, chùa, miếu mạo, thánh tích Thành hoàng làng ở các vùng quê - nơi mang dấu ấn của ba nhân vật xuất chúng họ Trần: “Tôi đã đi điền dã tất cả các vùng đó và có liên quan đến di tích, liên quan đến lịch sử nhân vật nhà Trần để tìm hiểu. Ví dụ như câu chuyện về người con riêng của ông Trần Quốc Tuấn là Trần Hưng Hồng. Làng Đại Trạch đã phong ông Trần Hưng Hồng, làm thành hoàng làng. Đến đó, tôi nghe được rất nhiều câu chuyện về mối tình của ông Trần Quốc Tuấn với một người thôn nữ tên là Quế Hương. Từ những truyền thuyết đó, tôi dựng lên được câu chuyện mà về cuộc đời của ông Trần Quốc Tuấn và giải được các điểm mờ vẫn còn ở trong sử sách không ghi".
Nhà văn Trần Thanh Cảnh (trái), GS,TS Trần Ngọc Vương và nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên. |
Theo nhà văn Trần Thanh Cảnh, trong tư liệu sử sách của Việt Nam còn quá ít thông tin và có nhiều điểm mờ, nhiều góc khuất. Chính vì thế, ông đã quyết định cách viết là tôn trọng tất cả những gì đã minh định, còn bản thân sẽ giải những điểm mờ bằng trí tưởng tượng của nhà văn “hư cấu” lên.
Bởi lẽ, đã là sáng tác văn học nhất là tiểu thuyết lịch sử thì phần hư cấu của nhà văn chiếm phần chủ yếu, kể cả tiểu thuyết lịch sử. Bàn về phần sáng tạo của nhà văn trong tiểu thuyết Hùng Khí Đông A, một số nhà phê bình văn học cho rằng, tác giả đã dám mạo hiểm xông pha vào những địa hạt vắng sử liệu, những khuất lấp của lịch sử. Sự mở rộng biên độ sáng tạo đã cho phép nhà văn tiếp cận, soi rọi, khám phá nhiều khía cạnh mới.
Nhà văn Trần Thanh Cảnh và bạn bè, đồng nghiệp tại lễ ra mắt sách. |
GS, TS văn học Trần Ngọc Vương cho rằng: “Nỗ lực đầu tiên tôi đánh giá cao ở nhà văn Trần Thanh Cảnh là sự tìm tòi, đồng hóa được những tài liệu lịch sử, từ địa lý, văn hóa xã hội của ở thời tác phẩm đề cập, khi cố gắng hình dung gần với sự thật nhất. Nỗ lực lớn thứ hai là nhà văn đã lựa chọn những nhân vật, bối cảnh, tình huống có thể được chia sẻ và gây xúc động đối với bạn đọc. Đó là nhân vật vừa gây ra những băn khoăn, thắc mắc, suy nghĩ nhưng đồng thời gây ra sự phỏng đoán, những cách lý giải có thể là trái chiều, nhưng không gây ra xung đột hay những phản ứng thắc mắc tiêu cực mà mở ra suy nghĩ, suy diễn mang tính phát hiện, tiếp tục cho người đọc nhìn thêm bản chất nhân vật, hay của hoàn cảnh của lịch sử. Trong bộ tiểu thuyết này đã tạo ra được không gian đó. Nhà văn dám tìm tòi, sáng tạo, dám bạo bút viết về vấn đề có tính kích thích trí tưởng tượng, nhưng cũng cho phép người ta dừng lại ở những điểm có thể chấp nhận được.”
Khi dựng nên 3 hình tượng anh hùng, Trần Thanh Cảnh chọn góc nhìn về họ như những con người bình thường với đầy đủ sắc thái hỉ nộ ái ố ở cuộc đời. Họ đã sống, đã yêu và cống hiến hết mình cho đất nước.Và, bằng các phẩm chất thiên phú, họ đã lập nên kỳ tích đã hiển thánh và sống mãi trong lòng dân tộc:
“Trong 3 nhân vật, tôi thích và để tâm nhiều nhất đến thái sư Trần Thủ Độ. Ông là một nhà chính trị đại tài,cũng là một vị tướng nổi tiếng. Trong cuộc đời ông có quá nhiều sự đánh giá khác nhau. Có những người ca ngợi hết lời và đồng thời có những sự phê phán. Nhưng mà xét lại một cái tổng thể, sau khi đọc sự thì chúng ta thấy rằng Trần Thủ Độ có công quá lớn. Nếu như không có Trần Thủ Độ thì không có Triều Trần. Ông là người đã dựng lên triều Trần, xây dựng các nền móng để cho vương triều hùng mạnh và để trở thành một vương triều đại thịnh trị vẻ vang, có thể nói là bậc nhất của lịch sử phong kiến Việt Nam’.
Nhiều độc giả đánh giá cao tác phẩm "Hùng Khí Đông A" về sự tìm tòi, nghiên cứu lịch sử, để tạo ra những sáng tạo hư cấu nhưng có tính thuyết phục. Với đạo diễn Trần Quốc Trọng, những chất liệu điện ảnh phong phú trong tác phẩm Hùng Khí Đông A xứng đáng dựng thành phim bộ nếu được đầu tư thật bài bản: “Ở góc độ nghề nghiệp tôi thấy,cuốn sách của Trần Thanh Cảnh có chất liệu đ iện ảnh dày dặn để chúng ta có thể làm. Làm phim về lịch sử hoặc là về chiến tranh, luôn là một đề tài phức tạp và đắt đỏ, cùng với đó các góc nhìn của chúng ta về lịch sử thực sự vẫn chưa rõ ràng. Thế thì, ở bộ Hùng khí Đông A này, Trần Thanh Cảnh làm được điều thú vị, một phần nào đó minh giải một chút cái góc khuất của lịch sử. Lịch sử một đề tài là ai cũng mong muốn làm, nhưng để làm nó thì đó thực sự là thách thức lớn về nghề nghiệp. Đó sẽ phải một công trình điện ảnh. Hi vọng sau này chúng ta sẽ có cơ hội để làm điều đó”.
Nhà văn Trần Thanh Cảnh chup ảnh cùng độc giả. |
Nhà văn Trần Thanh Cảnh bày tỏ mong muốn rằng cuốn sách không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một cách mà ông- người con họ Trần tri ân tổ tiên, đông thời vinh danh lịch sử Việt Nam. Hướng đến đối tượng độc giả trẻ, nhà văn Trần Thanh Cảnh hy vọng rằng qua cuốn "Hùng Khí Đông A," các bạn sẽ yêu thêm, trân trọng hơn giá trị lịch sử, và tự hào về hào khí Việt Nam cùng khí chất anh hùng của thời xưa.
Tác giả xem tác phẩm của mình là “một nén tâm hương văn chương dâng lên Vương triều Trần - triều đại đã làm rạng danh trang sử Việt”. |
Có thể thấy "Hùng Khí Đông A" của Trần Thanh Cảnh là một cuốn sách đáng để tìm đọc. Bởi đây không chỉ là một cuốn tiểu thuyết mà còn là tư liệu quý giá cho những ai yêu thích và muốn tìm hiểu về quá khứ hào hùng của dân tộc.
Với tâm huyết và sự sáng tạo của mình, nhà văn Trần Thanh Cảnh đang góp phần làm giàu thêm kho tàng đầy sắc màu của văn học sử Việt Nam.