Nghe âm thanh bài viết tại đây qua giọng đọc PTV Minh Nguyệt:
Tốt nghiệp trường Đại học Sân khấu điện ảnh, Trần Lưu Mỹ đã định hình một gương mặt riêng trong những tên tuổi cùng thế hệ. Nhưng thường tham gia triển lãm nhóm, kể từ triển lãm đầu tiên năm 1992, đến nay đã hơn 20 năm Trần Lưu Mỹ mới trở lại với triển lãm cá nhân thứ hai có tên “Khoảng trống”.
Quang cảnh triển lãm - Ảnh: Hoài My |
Nhà phê bình hội họa Nguyễn Quân trong bài “Hơi thở tâm tình trong tranh trừu tượng của Kỳ - Mỹ” đã nhận xét: “Hành trình nghệ thuật của Trần Lưu Mỹ nhất quán: phong cảnh bán trừu tượng - trừu tượng toàn tòng thủng thẳng âm thầm suốt bao năm tháng đó, thật hiếm có. Trên con đường còn hoang sơ họa sĩ không tham vọng phát hiện/minh cái gì to tát cho nghệ thuật, trong ùn ứ cao tốc đương đại không ham hố chói sáng chiếm chỗ hay "tự khẳng định mình‘" .Bức tranh từ khởi đầu đã chỉ là cái thú tương tác trong ngoài nội giới với ngoại giới, ở tôi đây, ở đây, lúc này.”
Triển lãm “Khoảng trống” lần này với 32 tác phẩm bằng chất liệu acrylic khổ lớn, vẫn phong cách trừu tượng đặc trưng của Trần Lưu Mỹ, được sáng tác trong vài năm trở lại đây.
Chía sẻ về cái tên chủ đề và những bức tranh trong triển lãm, họa sĩ Trần Lưu Mỹ tâm sự: "Trong tôi luôn luôn có những khoảng trống. Tôi nghĩ là mọi người ai cũng có khoảng trống. Nhưng tôi khó có thể dùng điều gì đó để bù vào những khoảng trống của tôi. Chính vì thế tôi muốn vẽ, và hi vọng những tác phẩm này cũng sẽ góp phần bớt đi những khoảng trống trong tôi."
Cũng nhà nghiên cứu phê bình Nguyễn Quân cho rằng: “Có vẻ điều duy nhất họa sĩ theo đuổi là thấy được cái khoảng trống/không vô hình trong tâm trí mình. Không phản ánh khám phá cái mình nhìn cũng không trình bày ý tưởng, tình cảm mà mình cho rằng mình đang có. Nếu coi sự vẽ bức tranh/thực hành nghệ thuật là sự nghi hoặc chính mình thì tôi tin đó là một chính đạo của nghệ thuật.”
Họa sĩ Trần Lưu Mỹ (ngoài cùng bên trái) giao lưu với khách tham dự triển lãm Khoảng trống. - Ảnh: N.H Anh Thư |
Trong buổi triển lãm có sự tham dự của đông đảo công chúng yêu nghệ thuật thủ đô, cũng như những bạn bè văn nghệ sĩ, những họa sĩ gạo cội trong giới. Họa sĩ Lương Xuân Đoàn - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam nhận xét: "Những tranh trừu tượng của Trần Lưu Mỹ cho tôi cảm giác lay động vô thức. Tôi nghĩ, một người nghệ sỹ nếu tự tin can đảm với đầy đủ bản lĩnh của mình thì cứ bước tới, điều quan trọng là những trạng thái cảm xúc được lưu giữ trên từng bức họa."
Như nhà thơ Lâm Huy Nhuận đã nhận xét: “Xem tranh Trần Lưu Mỹ cần có độ lùi nhất định, cần có sự bình tâm nhất định, ta sẽ chiêm ngưỡng vẻ đẹp của một sự mở rộng, trong một không gian ngỡ như bị bẻ vụn. Trong những khối đọng rỗng đó một gam màu lam mang tính thủy luôn chảy”.
Biên đạo múa, nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Thế Chiến cho rằng: "Khi xem tranh của Mỹ, người ta cảm thấy đây là một họa sĩ ghi được dấu ấn đối với người xem rất mạnh về mặt ấn tượng. Những bức tranh mang ký ức về mùa đông, những khoảng trống, ký ức về miền quê, hoặc trước đây một vài bức tranh về Phố của Trần Lưu Mỹ rất ấn tượng."
Trải qua biết bao biến cố trong cuộc sống, Trần Lưu Mỹ thực hiện Triển lãm “Khoảng trống” không chỉ để mang đến cho người yêu nghệ thuật những tác phẩm mới, mà còn để dành tặng cho người cha quá cố của mình – họa sĩ tài danh Trần Lưu Hậu: "Lần này tôi làm được cũng vì những động cơ mà bố tôi cũng là một sự thúc đẩy rất nhiều, vì ông cũng rất hi vọng vào tôi. Chính vì thế tôi muốn làm việc để được nhờ ông chỉ đạo thêm, bởi ông không chỉ là bậc thầy của các học trò ông, mà ông còn là thầy của tôi nữa. Rất tiếc là bố tôi không được chứng kiến triển lãm ngày hôm nay. Vì vậy tôi muốn dành triển lãm này cho bố tôi."
Họa sĩ Trần Lưu Hậu, một tài năng lớn của mỹ thuật Việt Nam, những năm cuối đời, dù tuổi cao, sức khỏe giảm sút, nhưng ông vân luôn nỗ lực chống chọi với bệnh tật để tiếp tục được vẽ. Và giờ đây, Trần Lưu Mỹ với niềm say nghề cùng sự từng trải qua hơn nửa đời người, vẫn tiếp bước cha mình, đóng góp cho sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam.
Họa sĩ Lương Xuân Đoàn (ngoài cùng bên phải) phát biểu tại cuộc triển lãm. - Ảnh: N.H Anh Thư |
Họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, nhắn nhủ: "Sự xuất hiện trở lại sau 20 năm từ triển lãm lần đầu của Trần Lưu Mỹ là điều kỳ diệu của cuộc sống. Hôm nay, lúc này là lời dâng đẹp đẽ và cảm động của họa sĩ Trần Lưu Mỹ trước người cha yêu kính của mình. Trần Lưu Mỹ không ngại mình là người đến muộn, phải loanh quanh tìm đường vướng víu vào bóng cha, vào các thế hệ đã tạo nên hội họa trừu tượng Việt Nam. Cảm ơn Trần Lưu Mỹ vì Khoảng trống này. Bạn hãy cứ sống với thường ngày trong cảm xúc vô bờ, trong những lời cha yêu mách bảo."
Triển lãm “Khoảng trống” lần này thực sự là một bước ngoặt nơi mà họa sĩ Trần Lưu Mỹ đã tìm được chính mình, tìm được cái “ngã” của mình sau bao năm trên con đường nghệ thuật.
Và trên hành trình ấy, như lời đánh giá này của họa sĩ Nguyễn Xuân Tiệp: “Người nghệ sĩ ai cũng muốn tìm được chính mình. Nhưng không nhiều người làm được điều đó. Tôi nghĩ, giờ đây Trần Lưu Mỹ đã đi cùng hàng với số không nhiều.”