Nghe âm thanh bài viết tại đây qua giọng đọc PTV Minh Nguyệt:
 Bút tích của nhạc sĩ Văn Cao về việc viết Tiến quân ca |
"..Trong cao trào này, xuất xứ của mỗi bài ca có thể khác nhau, trong khi Tiếng gọi thanh niên thoát thai từ bài hát của sinh viên, Tiến quân ca là bài hát được viết cho khóa quân chính kháng Nhật vào cuối năm 1944, khắc họa một đoàn quân Việt Nam đi trong tưởng tượng khi tác giả vật lộn với nạn đói ở Hà Nội. Diệt phát xít lại là một lời hiệu triệu trực tiếp nhắm đến kẻ thù trước mắt và kêu gọi lòng căm thù trong sự tiến lên một “nền dân chủ cộng hòa” đã được dự báo. Đáng lưu ý là các tác giả của chúng đều chưa đến 25 tuổi...."
Cho dù có một sự mâu thuẫn thông tin nhất định về sự xuất hiện của ba bài ca trong ngày 17-8-1945, song có thể chắc chắn một điều rằng, chúng bổ trợ cho nhau về mặt nội dung ý nghĩa. Ngày nay, chúng ta nhớ lại cuộc cách mạng kiến tạo một nước Việt Nam độc lập là nhờ âm hưởng của những bài hát ấy, khẳng định vai trò của chúng là nhờ lòng nhiệt thành ái quốc của những thanh niên trẻ tuổi.