Sau đại dịch Covid-19, ngành y tế Việt Nam đang chứng kiến sự đổi thay đáng kể, từ cơ chế quản lý tập trung sang hướng tự chủ và đa dạng hóa nguồn vốn. Các bệnh viện công không chỉ tìm kiếm mô hình hợp tác công - tư (PPP) mà còn đẩy mạnh hợp tác với khu vực tư nhân, nhằm cải thiện chất lượng dịch vụ và tối ưu hóa nguồn lực. Theo các chuyên gia, mô hình mới này sẽ tạo ra cơ hội lớn cho ngành y tế, nhưng cũng đặt ra thách thức lớn về pháp lý. Bởi thế, việc thu hút vốn đầu tư từ cả trong và ngoài nước trong bối cảnh này cần nhất là đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật. Trước thềm hội nghị quốc tế về y tế (HIMA 2025) vào ngày 21/11 tại Hà Nội, PV Đài TNVN, phỏng vấn ông Brian Langenberg- chuyên gia tư vấn tài chính tập đoàn One to One (trụ sở ở Tây Ban Nha) về sự cần thiết của việc chuyển đổi mô hình y tế hiện đại nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao từ xã hội tại Việt Nam:
Nghe âm thanh tại đây:
PV: Xin chào Ông, làm việc ở Việt Nam từ nhiều năm nay, dưới góc nhìn của mình, việc sáp nhập các tỉnh thành có ảnh hưởng như thế nào đến ngành y tế nói riêng?
Ông Brian Langenberg: Đúng vậy, việc sáp nhập tỉnh có ảnh hưởng đến ngành y tế và theo hướng tích cực. Quyết định của Việt Nam nhằm hợp nhất các tỉnh thực chất là để tinh gọn bộ máy, không chỉ để giảm chi phí mà quan trọng hơn là giúp quá trình ra quyết định và triển khai diễn ra nhanh hơn.. Việc tái cấu trúc này, có thể gây xáo trộn ban đầu, sẽ giúp ngành có khả năng huy động vốn, thu hút đầu tư và tăng trưởng nhanh hơn. Và thực tế, chỉ tính đến hết quý 3 năm nay, tổng đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe từ nước ngoài vào Việt Nam đã hơn 500 triệu USD, so với 20 triệu USD cách đây 3 năm.
 Ông Brian Langenberg, chuyên gia tư vấn tài chính tập đoàn One to One |
Tôi nghĩ rằng, trong bối cảnh này, ngành y tế cũng cần phải tìm kiếm các giải pháp, mô hình, tất cả đều nằm trong một hệ sinh thái trong đó yếu tố pháp lý, tài chính và khoa y khoa dược được kết nối chặt chẽ. Tôi nhận thấy, tại Việt Nam những năm gần đây, M&A- thuật ngữ về sáp nhập và mua lại… hiện đang nổi lên như một giải pháp kết nối, góp phần tạo nền tảng thị trường y tế minh bạch và hội nhập mạnh mẽ. Tôi nghĩ rằng, đây là cơ hội để Việt Nam loại bỏ chi phí dư thừa và tăng hiệu quả vận hành hệ thống và khi M&A phù hợp, họ sẽ thực hiện - trong khuôn khổ các quy định chính phủ đưa ra..
Việt Nam là quốc gia khoảng 100 triệu dân, nơi nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn nhiều so với tốc độ tăng dân số. Khi điều đó xảy ra, thu nhập bình quân đầu người tăng, và khả năng của Việt Nam trong việc đầu tư vào y tế cũng tăng. Vì vậy tăng trưởng nội tại là rất lớn. Nhưng ngoài ra, cũng có cơ hội làm mọi thứ hiệu quả hơn. M&A là cơ hội để Việt Nam loại bỏ chi phí dư thừa và tăng hiệu quả vận hành hệ thống. M&A không phải là điều được áp đặt từ trên xuống, mà để các tổ chức tự theo đuổi chiến lược của họ, và khi M&A phù hợp, họ sẽ thực hiện – trong khuôn khổ các quy định chính phủ đưa ra. Đó là cách M&A phù hợp với Việt Nam."( Brian Langenberg)
PV: Là một chuyên gia cố vấn tài chính cho doanh nghiệp, theo ông, làm thế nào để thực hiện giải pháp M&A một cách hiệu quả trong ngành y tế nói riêng tại Việt Nam?
Ông Brian Langenberg: Cơ quan quản lý nhà nước đặt ra các khuôn khổ pháp lý hoạt động. Còn với các doanh nghiệp, tôi nghĩ rằng họ cần phải biết 3 điều liên quan đến pháp luật và quy định. Thứ nhất, phải biết mình phải làm gì (nghĩa vụ), mình được phép và không được phép làm gì. Khi hiểu rõ được khung pháp lý và quy định của Nhà nước, doanh nghiệp sẽ lập kế hoạch, xây dựng chiến lược đầu tư bài bản, quyết định M&A hay thoái vốn. Và, trong câu chuyện này, để giúp các doanh nghiệp thực thi kế hoach tăng trưởng trong khuôn khổ mà Chính phủ cho phép rất cần một bên thứ ba. Đó là những công ty cố vấn về tài chính hay cố vấn M&A có uy tín.
Và chúng tôi là một trong số đó. Tập đoàn One to One của Mỹ đang tạo thành một quan hệ hợp tác chiến lược với Việt Nam trong lĩnh vực y tế. Như với Medicallaw, chúng tôi tìm hiểu và nhanh chóng nhận ra rằng họ là những chuyên gia hàng đầu về khung pháp lý – quy định trong ngành y tế mà bất kỳ nhà đầu tư nào muốn ra quyết định đều cần. Còn chúng tôi mang đến kinh nghiệm tư vấn tài chính xuyên biên giới, với mạng lưới đối tác trên 30 quốc gia trên mọi châu lục. Chúng tôi cũng muốn mang góc tiếp cận thị trường vốn cho những doanh nghiệp Việt có ý định niêm yết cổ phiếu hoặc trái phiếu. Mục tiêu là giúp tất cả người tham dự hiểu rõ hơn cơ hội, cấu trúc, thực tiễn tốt nhất, và thúc đẩy các cuộc đối thoại dẫn đến hợp tác.
 Ông Brian Langenberg là Nghiên cứu sinh Tiến sĩ Kinh tế và là một nhà giáo dục uy tín, từng giảng dạy tại nhiều trường đại học danh tiếng, bao gồm cả Đại học Buckingham và Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU - ULIS). |
PV: Thưa ông, ngày 21/11, tại Hà Nội lần đầu tiên tổ chức một hội nghị quốc tế HIMA 2025 về y tế. Ông kỳ vọng gì vào Hội nghị này?
Ông Brian Langenberg: Không chỉ sau mà trước hội nghị chúng tôi đã bắt đầu thực hiện một số kết nối. Sau hội nghị, chúng tôi kỳ vọng sẽ có nhiều mối quan hệ mới, nhiều cuộc trao đổi mới…
Thông thường, hội nghị tạo ra năng lượng tích cực. Tôi dự đoán chúng tôi sẽ giúp đỡ nhiều doanh nghiệp trong việc huy động vốn, hoặc thực hiện một thương vụ mua lại, hoặc đôi khi là bán lại chính doanh nghiệp của họ. Tùy vào vị trí và mục tiêu của từng người. Hi vọng, Hội nghị sẽ là cầu nối hiệu quả giới thiệu các cơ hội đầu tư tiềm năng của Việt Nam, đặc biệt là trong những lĩnh vực cần ưu tiên.
Xin trân trọng cảm ơn Ông.