Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế

Ánh Huyền
Chia sẻ
(VOV5) - Chính sách quốc phòng "bốn không" không chỉ là kim chỉ nam cho quốc phòng Việt Nam mà còn là biểu tượng của một dân tộc nhân văn, hiện đại và trách nhiệm.

Năm 2025, chính sách quốc phòng “bốn không” của Việt Nam được đánh giá là nền tảng quan trọng giúp duy trì lập trường quốc phòng tự vệ, minh bạch, qua đó, tạo niềm tin với cộng đồng quốc tế.

Chính sách quốc phòng “bốn không” cũng góp phần ngăn ngừa nguy cơ xung đột, tránh bị cuốn vào cạnh tranh giữa các nước lớn, đồng thời vẫn giữ được không gian linh hoạt để bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia. 

Trong buổi tọa đàm với chủ đề "Chính sách quốc phòng bốn không' của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế", chúng tôi rất vinh dự được đón tiếp hai vị khách mời: Trung tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Thanh, Nguyên Phó Giám đốc Học viện Quốc phòng và Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Quốc phòng.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 1Trung tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Thanh, Nguyên Phó Giám đốc Học viện Quốc phòng và Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Quốc phòng tham dự toạ đàm tại VOV5

Nghe âm thanh toạ đàm tại đây: 

MC: Thưa hai vị khách mời, xin quý vị chia sẻ về quá trình hình thành chính sách quốc phòng "bốn không" của Việt Nam, cũng như ý nghĩa chiến lược của chính sách này trong bối cảnh hiện nay?

Trung tướng Nguyễn Ngọc Thanh: Cảm ơn câu hỏi của anh. Chính sách quốc phòng "bốn không" của Việt Nam được hình thành từ năm 1998, khi chúng ta lần đầu công bố Sách Trắng Quốc phòng. Khi đó, chính sách bao gồm ba nguyên tắc chính: (1) không tham gia các liên minh quân sự, (2) không liên kết với nước này để chống nước kia, (3) không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác. Đến năm 2019, từ thực tiễn và yêu cầu mới, chúng ta bổ sung nguyên tắc thứ tư: (4) không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế. Chính sách này được chính thức ghi nhận trong Sách Trắng Quốc phòng 2019 và được khẳng định lại trong Nghị quyết Trung ương 8 khóa XIII năm 2023 về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Về ý nghĩa chiến lược, chính sách "bốn không" thể hiện bản chất hòa bình, tự vệ của Việt Nam. Nó phản ánh tinh thần của một dân tộc yêu chuộng hòa bình, công lý, giàu lòng nhân ái, luôn mong muốn là bạn, là đối tác tin cậy và có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Chính sách này giúp Việt Nam chủ động ngăn ngừa nguy cơ chiến tranh, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hội nhập quốc tế, đẩy mạnh đối ngoại quốc phòng, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để xây dựng và bảo vệ đất nước.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 2

Buổi huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của Đội Công binh số 4 Việt Nam tại Phái bộ An ninh Lâm thời của Liên hợp quốc tại Abyei (UNISFA)

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân: Tôi xin bổ sung thêm góc nhìn thực tiễn. Chính sách "bốn không" không phải là sự thụ động hay trung lập cứng nhắc, mà ngược lại, nó giúp Việt Nam chủ động và tự tin hơn trong hội nhập quốc tế.

Với chính sách này, chúng ta đã mở rộng quan hệ quốc phòng với trên 100 quốc gia, từ các đối tác chiến lược như Mỹ, Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, đến các đối tác truyền thống và đặc biệt như Lào, Campuchia. Ví dụ, chúng ta tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, diễn tập nhân đạo, cứu hộ cứu nạn, và giao lưu quốc phòng biên giới. Điều này không chỉ nâng cao vị thế Việt Nam mà còn giúp quân đội Việt Nam tiếp cận công nghệ, kinh nghiệm hiện đại, đồng thời khẳng định trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.

MC: Cảm ơn hai vị khách mời đã làm rõ ý nghĩa của chính sách quốc phòng "bốn không". Vậy trong thực tiễn triển khai, chính sách này đã được áp dụng như thế nào để tăng cường hợp tác quốc tế, đặc biệt trong các lĩnh vực như gìn giữ hòa bình, cứu hộ cứu nạn và đối thoại quốc phòng?

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân: Chính sách "bốn không" được triển khai rất linh hoạt và hiệu quả. Trước hết, về hợp tác quốc tế, chúng ta không bị lệ thuộc vào bất kỳ đối tác nào mà đã đa phương hóa quan hệ. Ví dụ, trong công nghiệp quốc phòng, nếu trước đây ta chỉ dựa vào một số nước, thì nay chúng ta hợp tác với nhiều quốc gia để mua sắm, cải tiến, và tự sản xuất vũ khí hiện đại, đáp ứng nhu cầu bảo vệ Tổ quốc. Chúng ta cũng mở rộng đào tạo quốc tế, gửi học viên đến 60-70 nước, từ Nga, Mỹ, đến các nước châu Âu, đồng thời đón học viên nước ngoài đến học tại Học viện Quốc phòng và các trường sĩ quan của Việt Nam.

Về gìn giữ hòa bình, Việt Nam đã cử hơn 1.100 lượt sĩ quan, quan sát viên, đội bệnh viện dã chiến cấp 2, và chuẩn bị lực lượng công binh tham gia các phái bộ của Liên Hợp Quốc. Chúng ta bám sát tiêu chí của Hội đồng Bảo an, lựa chọn các hoạt động phù hợp với khả năng, như quân y, công binh, thay vì tham gia các hoạt động cưỡng chế. Ngoài ra, chúng ta tổ chức giao lưu quốc phòng biên giới với Trung Quốc, Lào, Campuchia, với tần suất 8-9 lần mỗi năm, và tuần tra hải quân chung với các nước này, góp phần tăng cường hữu nghị và nhận thức quốc phòng.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 3

Lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam tặng qùa cho người dân địa phương 

Một ví dụ nổi bật là cảng quốc tế Cam Ranh, khánh thành năm 2013, được mở cửa cho tàu các nước như Singapore, Nhật Bản, Mỹ, Trung Quốc. Đây không phải căn cứ quân sự mà là cảng quốc tế, thể hiện tinh thần mở cửa nhưng vẫn giữ vững nguyên tắc "bốn không". Tàu Việt Nam cũng thăm các nước, như tàu cảnh sát biển đến Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc, thể hiện sự chủ động trong hợp tác quốc phòng.

Tôi xin bổ sung, chính sách "bốn không" không cản trở mà còn thúc đẩy đối ngoại quốc phòng. Việt Nam tham gia các diễn đàn quốc phòng khu vực như Diễn đàn Shangri-La tại Singapore, Diễn đàn Hương Sơn tại Bắc Kinh, Diễn đàn Quốc phòng Tokyo, Seoul, Indonesia, và Malaysia. Qua đó, chúng ta đánh giá tình hình khu vực, học hỏi cách các nước xử lý thách thức, và đưa ra giải pháp phù hợp với Việt Nam. Đặc biệt, chúng ta duy trì đối thoại chiến lược quốc phòng song phương với các nước lớn như Nga, Trung Quốc, Mỹ, Pháp, Nhật Bản, và các nước ASEAN, giúp xây dựng lòng tin chiến lược và củng cố môi trường hòa bình.

MC: Thưa hai vị khách mời, để khán giả có cái nhìn trực quan hơn, chúng ta nghe phóng sự với tiêu đề "Việt Nam Tăng Cường Hợp Tác Quốc Tế vì Hòa Bình và Phát Triển Bền Vững". Phóng sự này sẽ làm rõ cách chính sách "bốn không" được triển khai sâu rộng trong các lĩnh vực, góp phần xây dựng hình ảnh Việt Nam hòa bình, ổn định, và đáng tin cậy trong mắt bạn bè quốc tế.

Năm 2025, những hoạt động hợp tác quốc phòng của Việt Nam đã để lại nhiều dấu ấn mạnh mẽ, khẳng định đường lối quốc phòng hòa bình, tự chủ và trách nhiệm. Các hoạt động quốc phòng Việt Nam năm 2025 góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, xây dựng môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, đồng thời nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 4

Các đại biểu tham dự Giao lưu hữu nghị Quốc phòng Biên giới Việt Nam – Trung Quốc lần thứ 9

Tháng 4/2025, tại cặp cửa khẩu hữu nghị Lạng Sơn – Bằng Tường, diễn ra các hoạt động Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam-Trung Quốc. Giữa dòng người dân các bản làng hai bên biên giới đến cổ vũ, hình ảnh Bộ trưởng Quốc phòng hai nước Việt Nam và Trung Quốc cùng nhau hội đàm, trồng cây hữu nghị, lực lượng quân đội hai nước tiến hành tuần tra chung, khám chữa bệnh cho nhân dân… đã trở thành biểu tượng đẹp của tình đoàn kết truyền thống.

Đây là năm thứ 9 Việt Nam và Trung Quốc phối hợp tổ chức thực hiện giao lưu quốc phòng biên giới. Hoạt động góp phần tăng cường đoàn kết, hợp tác quản lý, bảo vệ biên giới. Thượng tá Đoàn Duy Tiến, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lạng Sơn, khẳng định: "Hai đơn vị đã duy trì đều đặn cơ chế hội đàm định kỳ hàng quý, tổ chức tuần tra song phương biên giới và thực hiện tốt công tác trao đổi thông tin, tình hình có liên quan thông qua gửi thư điện thoại đường dây nóng và trao đổi trực tiếp trên biên giới. Phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm xuất nhập cảnh trái phép, buôn lậu, giữ vững an ninh trật tự khu vực biên giới hai nước".

Cùng với Trung Quốc, các chương trình giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới với Lào, Campuchia… đã củng cố vững chắc tình đoàn kết láng giềng, tăng cường lòng tin chiến lược, đồng thời xây dựng tuyến biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển. Thông qua tuần tra chung, kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới, hỗ trợ nhân đạo, các chương trình giao lưu đã góp phần trực tiếp nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ biên giới, gắn kết quân đội và nhân dân Việt Nam với quân đội và nhân dân các nước láng giềng.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 5Cácđại biểu tham dự Đối thoại Chính sách quốc phòng Việt Nam – Campuchia lần 8

Trên bình diện đa phương, các cơ chế hợp tác khu vực như Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADM) và Hội nghị Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+), diễn đàn Hương Sơn…, là nơi để Việt Nam chia sẻ quan điểm nhất quán: tăng cường lòng tin, giải quyết bất đồng bằng biện pháp hòa bình, đồng thời nhấn mạnh hợp tác thực chất trong các lĩnh vực an ninh phi truyền thống như thiên tai, cứu nạn, an ninh mạng, biến đổi khí hậu và an ninh biển.

Năm 2025 cũng ghi nhận nhiều dấu mốc quan trọng trong hợp tác đào tạo, trao đổi chuyên gia và nghiên cứu khoa học quân sự. Nhiều đoàn sĩ quan trẻ được cử đi học tập, trao đổi kinh nghiệm tại các học viện quân sự tiên tiến; Đồng thời, Việt Nam chủ trì nhiều đối thoại quốc phòng, cấp bộ trưởng, thứ trưởng với các nước ASEAN và đối tác, tái khẳng định vai trò tích cực của Việt Nam trong cấu trúc an ninh khu vực.

Trên thực địa, Việt Nam tổ chức nhiều khóa huấn luyện chung về cứu hộ – cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo, với sự tham gia của các chuyên gia từ nhiều quốc gia. Những chương trình này không chỉ giúp lực lượng Việt Nam nâng cao trình độ mà còn củng cố lòng tin, sự hiểu biết lẫn nhau giữa quân đội các nước. Đặc biệt, trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, năm 2025 là dấu mốc đáng tự hào. Ở những nơi xa xôi như Abyei hay Nam Sudan, lực lượng mũ nồi xanh Việt Nam xuất hiện trên những tuyến đường mới mở, bên cạnh những mái trường, giếng nước và cơ sở y tế do chính tay những người lính Việt Nam dựng lên.

Mỗi công trình phục vụ cộng đồng đều là hình ảnh đẹp về tinh thần nhân văn của Việt Nam trên bản đồ gìn giữ hòa bình thế giới.

- "Ở đây thiếu thốn lắm, nhưng mỗi công trình được hoàn thành là thêm một niềm vui, thêm một sự tin tưởng của bạn bè quốc tế dành cho Việt Nam.

- "Sứ mệnh của đơn vị là sẽ trực tiếp hỗ trợ người dân ở tại các địa bàn hậu xung đột, cũng như đem theo truyền thống của dân tộc Việt Nam là dân tộc yêu chuộng hòa bình để hỗ trợ bạn bè thế giới. Chúng tôi ý thức rằng làm sao để phối hợp chặt chẽ với chính quyền nước sở tại, chặt chẽ với địa phương để lan tỏa những giá trị nhân văn đó".

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 6Tàu tuần dương Vendemiaire của Hải quân Pháp do Trung tá Sebastien Drouelle chỉ huy đã cập cảng Tiên Sa bắt đầu chuyến thăm xã giao thành phố Đà Nẵng từ 11/4 đến 15/4/2024

Sự tham gia tích cực, chuyên nghiệp của lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam được LHQ ghi nhận và đánh giá cao: "Tôi rất ấn tượng với sự tham gia của Việt Nam đối với các hoạt động Gìn giữ hòa bình LHQ. Kể từ năm 2014, Việt Nam đã triển khai hơn một nghìn sĩ quan trong nhiều nhiệm vụ khác nhau, trong đó tỷ lệ nữ là hơn 20%".

Không chỉ làm nhiệm vụ chuyên môn, các chiến sĩ còn tổ chức các hoạt động hỗ trợ cộng đồng địa phương, mang theo hình ảnh người chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam giàu nhân ái, trách nhiệm, góp phần xây dựng hình ảnh Việt Nam vì hòa bình và phát triển con người. Ông Gabriel Gatduel, hiệu trưởng trường tiểu học Banpa, Nam Sudan, bày tỏ: "Chúng tôi đánh giá rất cao các hoạt động hỗ trợ của lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam ở Nam Sudan, đặc biệt là các bạn đã đóng góp nhiều cho các hoạt động hỗ trợ giáo dục của đất nước chúng tôi. Sự hỗ trợ này rất đáng quý, giúp cho trẻ em được tiếp cận với tri thức, giúp các em biết đọc, biết viết. Cảm ơn các bạn đã hỗ trợ chúng tôi".

Năm 2025 cũng là năm Việt Nam đẩy mạnh hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh. Các dự án rà phá bom mìn, hỗ trợ nạn nhân và xử lý dioxin tiếp tục nhận được sự tham gia của nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế, nhất là Hoa Kỳ. Việt nam đã ký kết và nâng cấp nhiều thỏa thuận hợp tác quốc phòng song phương với các nước láng giềng, các đối tác chiến lược và đối tác toàn diện. Những văn kiện này mở ra khuôn khổ hợp tác thiết thực, từ hỗ trợ nhân đạo, an ninh biển, đào tạo sĩ quan, đến công nghiệp quốc phòng. Tất cả đều dựa trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, luật pháp quốc tế, nền tảng nhất quán của chính sách Quốc phòng Việt Nam. Sự chân thành tạo nên hợp tác, hiệu quả tạo dựng niềm tin, như Thủ tướng chính phủ Phạm Minh Chính nhận định: "Công tác hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng tiếp tục là điểm sáng đóng góp tích cực và thành công của các hoạt động đối ngoại của Đảng nhà nước góp phần giữ nước từ xa từ sớm. Khi mà người ta tin tưởng về quốc phòng với lại an ninh rồi thì các cái việc khác nữa nó đơn giản hơn rất nhiều".

Trong dòng chảy hội nhập, những bước đi chủ động, chắc chắn và trách nhiệm của các hoạt động quốc phòng góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, xây dựng lòng tin chiến lược, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác, hữu nghị để phát triển đất nước.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 7

Đại tướng Phan Văn Giang đón Bộ trưởng Bộ Chiến tranh Hoa Kỳ

MC: Thưa quý vị, qua phóng sự, chúng ta thấy chính sách "bốn không" không chỉ là tuyên bố chính trị mà đã được triển khai thực tiễn, mang lại hiệu quả lớn. Thưa hai vị khách mời, trong bối cảnh hiện nay với nhiều thách thức như cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, an ninh phi truyền thống, Việt Nam cần vận dụng chính sách "bốn không" như thế nào để bảo vệ lợi ích quốc gia?

Trung tướng Nguyễn Ngọc Thanh: Hiện nay, Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức phức tạp. Thứ nhất là cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, tạo áp lực lên các quốc gia nhỏ hơn. Thứ hai là các xung đột vũ trang, tranh chấp lãnh thổ, và chủ nghĩa cường quyền. Thứ ba là an ninh phi truyền thống, như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, và sự xuất hiện của vũ khí công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo (AI).

Để vận dụng chính sách "bốn không", chúng ta cần: (1) Tùy theo tình hình cụ thể để phát triển quan hệ quốc phòng với các nước ở mức độ phù hợp, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, không can thiệp nội bộ; (2) Tăng cường hợp tác quốc phòng đa lĩnh vực, từ đào tạo, công nghiệp quốc phòng đến cứu hộ cứu nạn, để nâng cao khả năng bảo vệ đất nước; (3) Giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, dựa trên luật pháp quốc tế, tránh sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực. Mục tiêu là tránh xung đột quân sự, đối đầu kinh tế, cô lập ngoại giao, và lệ thuộc chính trị, từ đó xây dựng lòng tin chiến lược và duy trì môi trường hòa bình để phát triển đất nước.

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân: Tôi xin bổ sung về sự linh hoạt trong triển khai chính sách "bốn không". Chúng ta không chọn bên, không liên kết với nước này chống nước kia, nhưng vẫn hợp tác với tất cả các nước, từ Mỹ, Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, đến các nước ASEAN. Ví dụ, trong ADMM và ADMM+, Việt Nam đã đóng vai trò trung tâm, tổ chức các hội nghị với sự tham gia của 10 nước ASEAN và các đối tác lớn. Năm 2010, Việt Nam lần đầu tổ chức ADMM+ tại Hà Nội, vận động thành công để đạt đồng thuận, thể hiện sự sáng tạo và trách nhiệm.

Ngoài ra, chúng ta tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc với lực lượng quân y, công binh, và quan sát viên, phù hợp với khả năng và tiêu chí quốc tế. Chúng ta cũng hỗ trợ cứu trợ thiên tai ở Thổ Nhĩ Kỳ, Myanmar, Campuchia, và tổ chức giao lưu biên giới, tuần tra chung với các nước láng giềng. Những hoạt động này không chỉ củng cố hòa bình khu vực mà còn giúp Việt Nam học hỏi kinh nghiệm và công nghệ hiện đại, đồng thời khẳng định vị thế quốc tế.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 8Lực lượng vũ trang đưa người dân thôn Sàn, xã Tiên Lục, Bắc Ninh ra khỏi khu vực ngập sâu, bị cô lập. Ảnh:qdnd.vn

MC: Rất ấn tượng với sự linh hoạt của Việt Nam trong chính sách quốc phòng. Thưa hai vị khách mời, trong bối cảnh các thách thức an ninh phi truyền thống đang nổi lên, công tác đào tạo, nhất là trong công tác huấn luyện, hợp tác quốc tế được triển khai như thế nào để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế?

Trung tướng Nguyễn Ngọc Thanh: Học viện Quốc phòng từ lâu đã được giao nhiệm vụ đào tạo cả học viên Việt Nam và quốc tế. Chúng tôi đã đưa các nội dung về an ninh phi truyền thống, như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, cứu hộ cứu nạn, vào chương trình huấn luyện. Ví dụ, trong dịch COVID-19, Học viện Quân y đã cử lực lượng lớn vào TP. Hồ Chí Minh, thực hiện nhiệm vụ như một trận chiến, theo chỉ đạo của Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang.

Đối với học viên quốc tế, chúng tôi có chương trình riêng về an ninh toàn cầu, ứng phó thảm họa môi trường, và cứu hộ cứu nạn. Hàng năm, các đoàn từ học viện quốc phòng các nước đến Việt Nam trao đổi kinh nghiệm, đặc biệt về công nghệ thông tin và an ninh phi truyền thống. Chiến thuật “bốn tại chỗ” (chỉ huy, lực lượng, hậu cần, thông tin tại chỗ) do Việt Nam đúc kết được giới thiệu tại Diễn đàn Quốc phòng Nhật Bản năm 2010 và nhận được đánh giá cao từ quốc tế. Những kinh nghiệm này giúp sĩ quan Việt Nam tiếp thu tinh hoa quân sự thế giới, đồng thời chia sẻ mô hình sáng tạo của Việt Nam.

Tôi xin bổ sung về yêu cầu huấn luyện trong bối cảnh mới. Để ứng phó hiệu quả với an ninh phi truyền thống, quân đội cần: (1) Tổ chức lực lượng chuyên trách, như công binh, quân y, an ninh mạng, được huấn luyện bài bản; (2) Trang bị phương tiện hiện đại, ví dụ thiết bị khoan cứu hộ trong sạt lở hầm; (3) Xây dựng hệ thống chỉ huy chặt chẽ từ Trung ương đến địa phương.

Ví dụ, trong bão lụt, quân đội và công an Việt Nam luôn có mặt tại nơi khó khăn nhất, khác với một số nước láng giềng không huy động quân đội. Chiến thuật “bốn tại chỗ” là một sáng tạo độc đáo, được thế giới đánh giá cao vì tính hiệu quả trong điều kiện hạn chế về cơ sở vật chất. Ngoài ra, chúng ta cần huấn luyện cả người dân về kỹ năng ứng phó thiên tai, kết hợp với quân đội để nâng cao hiệu quả. Các lực lượng chuyên trách, như quân y trong dịch COVID-19 hay công binh trong cứu hộ, cần được trang bị hiện đại và tổ chức chặt chẽ để sẵn sàng chiến đấu trong thời bình.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 9Tổ y tế dự phòng Bệnh viện 7A (Quân khu 7) đi từng ngõ, từng nhà phun khử khuẩn tại xã Dran, tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: BIỆN CƯỜNG/qdnd.vn

MC: Thưa hai vị khách mời! Dư luận quốc tế và các nhà lãnh đạo quốc phòng đánh giá thế nào về chính sách "bốn không" của Việt Nam, đặc biệt qua các diễn đàn quốc tế và các hoạt động hợp tác?

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân: Dư luận quốc tế đánh giá rất cao chính sách "bốn không" của Việt Nam, coi đây là một cam kết hòa bình, tự vệ, và minh bạch. Ví dụ, năm 2010, Việt Nam tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM) và ADMM+ tại Hà Nội, lần đầu tiên quy tụ 10 nước ASEAN và các đối tác lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản. Việc đạt đồng thuận giữa các nước là một thành công lớn, thể hiện vai trò trung tâm của Việt Nam trong ASEAN.

Tháng 7/2025, Đại tướng Tư lệnh Hoàng gia Thái Lan Songwit Soonpackdee trong chuyến thăm Việt Nam, đã ca ngợi chính sách "bốn không", cho rằng nó giúp Việt Nam trở thành bạn bè của tất cả các nước, từ châu Âu, châu Phi, đến châu Mỹ Latinh. Nếu trước đây, một số nước láng giềng còn nhìn Việt Nam với sự nghi ngờ, thì nay họ thấy Việt Nam là đối tác đáng tin cậy, cởi mở, và có trách nhiệm. Chính sách này không chỉ nâng cao uy tín quân đội Việt Nam mà còn góp phần xây dựng hình ảnh một đất nước hòa bình, ổn định, và phát triển.

MC: Xin chân thành cảm ơn Trung tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Thanh và Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân vì những chia sẻ sâu sắc, toàn diện, và đầy cảm hứng. Chính sách quốc phòng "bốn không" không chỉ là kim chỉ nam cho quốc phòng Việt Nam mà còn là biểu tượng của một dân tộc nhân văn, hiện đại, và trách nhiệm. Xin cảm ơn quý vị khán giả đã theo dõi chương trình.

Chính sách quốc phòng “Bốn Không” của Việt Nam: Ý nghĩa và thực tiễn trong hội nhập quốc tế - ảnh 10 Khi nước lũ rút dần, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ quân đội có mặt ở những nơi xung yếu để cứu trợ và giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai. Ảnh:qdnd.vn

Phản hồi

* Vui lòng nhập bình luận tiếng Việt có dấu