(VOV5) - Không chỉ sản xuất, bảo tồn nghề, Câu lạc bộ dệt làng Phung còn kết hợp gắn với phát triển du lịch ở địa phương.
Nghe âm thanh bài tại đây:
Câu lạc bộ dệt làng Phung (xã Biển Hồ, thành phố Plei Ku, tỉnh Gia Lai) được thành lập gần 3 năm trước (ngày 9/7/2022). Đây là nơi lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống, phát triển nghề dệt truyền thống của người Jrai và góp phần tạo công ăn việc làm và thu nhập cho phụ nữ dân tộc Jrai ở làng Phung.
 Quang cảnh lễ ra mắt Câu lạc bộ dệt làng Phung. Ảnh: Ngọc Anh/VOV5 |
Câu lạc bộ dệt làng Phung thành lập dựa trên tinh thần tự nguyện của các hội viên, đều là phụ nữ dân tộc Jrai ở địa phương. Câu lạc bộ có trụ sở và phòng trưng bày sản phẩm tại nhà của nghệ nhân Rơ Lan Pel, Chủ nhiệm Câu lạc bộ. Các thành viên Câu lạc bộ dệt làng Phung có thể dệt vải tại câu lạc bộ hoặc tại nhà riêng. Anh Đưk, trưởng làng Phung, cho biết: "Nghề dệt thổ cẩm là nghề truyền thống của ông bà. Nghề có từ lâu đời, được truyền từ đời ông bà tới con cháu. Chị em phụ nữ thành lập Câu lạc bộ dệt làng Phung để quảng bá nghề truyền thống của làng. Câu lạc bộ có 23 hội viên. Chị em truyền nghề cho lớp trẻ, có 10 cháu đang học nghề. Chị em dệt áo, quần, vải… Dệt bằng tay, cầu kỳ lắm, hoa văn đặc sắc. Hằng tuần, chị em trao đổi kinh nghiệm tại nhà Chủ nhiệm Câu lạc bộ. Sản phẩm hoa văn bình thường giá 500.000 đồng (gần 20 USD), hoa văn đẹp 2.000.000 đồng (gần 80 USD)."
 Chị em Câu lạc bộ dệt làng Phung đang dệt vải. Ảnh: Ngọc Anh/VOV5 |
Tùy vào từng loại sản phẩm dệt mà thời gian hoàn thành sản phẩm cũng khác nhau. Có thể 1 tuần, 2 tuần… có khi 1 tháng mới làm xong một sản phẩm. Sản phẩm dệt nhiều kích cỡ, mẫu mã phong phú, đa dạng.
Chị Ngân, thành viên Câu lạc bộ dệt làng Phung, cho biết: "Câu lạc bộ dệt làng Phung chuyên dệt các sản phẩm là quần, áo, khố, túi, khăn… Hoa văn các dân tộc khác nhau. Các dân tộc Ê Đê, Bana, Jrai cũng có họa tiết giống nhau. Dân tộc Jrai thì khác dân tộc Bana một chút, người Jrai có nhiều họa tiết, hoa văn. Do chưa quảng bá được nhiều nên là nguồn ra sản phẩm của Câu lạc bộ bán đa số trong làng, trong tỉnh Gia Lai. Khách du lịch nước ngoài, Mỹ, Canada, Ấn Độ có tới làng mua sản phẩm. Khách ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng qua đây đặt hàng."
Trong quá trình dệt, công đoạn dệt hoa văn rất kỳ công và mất nhiều thời gian. Hoa văn trên thổ cẩm ở đây rất đa dạng, chủ yếu là các hoa văn hình học, như: hình vuông, chữ nhật, hình thoi… Mỗi hoa văn có ý nghĩa riêng, phản ánh sinh hoạt, đời sống đồng bào các dân tộc.
 Sản phẩm của Câu lạc bộ dệt làng Phung. Ảnh: Ngọc Anh/VOV5 |
Một thành viên Câu lạc bộ dệt làng Phung, cho biết: "Dệt hoa văn rất khó. Làm trang phục nữ khó hơn trang phục nam."
Không chỉ sản xuất, bảo tồn nghề, Câu lạc bộ dệt làng Phung còn kết hợp gắn với phát triển du lịch ở địa phương. Trong phòng trưng bày sản phẩm của Câu lạc bộ dệt làng Phung trưng bày các khung dệt truyền thống. Khi tới đây tham quan, du khách được các nghệ nhân giới thiệu phong tục, tập quán, nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Jrai, giới thiệu nghề dệt truyền thống của làng và được hướng dẫn, trải nghiệm thực tế dệt vải. Chị Rơ Lan Han, con gái của nghệ nhân Rơ Lan Pel, Chủ nhiệm Câu lạc bộ dệt làng Phung, là người giới thiệu bằng tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Jrai mỗi khi có đoàn khách du lịch tới tham quan làng Phung. Tuy nghề dệt là nghề phụ nhưng cũng góp phần cải thiện đời sống cho các thành viên của Câu lạc bộ dệt làng Phung.
Chị Rơ Lan Han cho biết: "Phụ nữ Jrai phải biết dệt vải vì đó là truyền thống. Nghề chính của chị em vẫn là nghề nông, còn nghề dệt là phụ. Ban ngày, chị em lên nương, lên rẫy còn buổi tối dành thời gian dệt, làm thêm để tăng thu nhập cho gia đình. Hiện tại, Nghề dệt tạo cho chị em nguồn sinh kế, nuôi sống gia đình. Câu lạc bộ bán các sản phẩm qua mạng xã hội, facebook, tiktok… Người mua yêu thích sản phẩm nào thì đặt hàng. Trung bình 1 sản phẩm làm trong 1 tuần còn đối với những sản phẩm hoa văn cầu kỳ phức tạp thì làm trong 2 tuần hoặc 1 tháng."
Các thành viên trong Câu lạc bộ dệt làng Phung tích cực tìm tòi, học hỏi, cải tiến mẫu mã. Nhờ đó, sản phẩm làm ra đặc sắc, đa dạng, ngày càng phù hợp với thị hiếu của khách hàng. Câu lạc bộ trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế-xã hội vùng nông thôn ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.