Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc 2025 (Vesak 2025) diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh (6 - 8/5) đã khẳng định với cộng đồng quốc tế về chính sách nhất quán tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Sự kiện cũng là minh chứng về thực tiễn đời sống tự do tôn giáo ở Việt Nam, về những bước tiến thực chất trong bảo đảm quyền con người.
 Chủ tịch nước Lương Cường và Đức Pháp chủ Thích Trí Quảng cùng các đại biểu tham dự Lễ khai mạc Đại lễ Vesak 2025. Ảnh: Vĩnh Phong/VOV5 |
2.700 đại biểu tham dự Vesak 2025, trong đó có 1.300 đại biểu quốc tế đến từ 85 quốc gia và vùng lãnh thổ, hơn 1.000 bài tham luận, đã cho thấy sức hút của một trong những sự kiện văn hóa tôn giáo quốc tế lớn nhất được Liên Hợp Quốc công nhận.
Đây là lần đầu tiên TP Hồ Chí Minh đăng cai tổ chức nhưng là lần đăng cai thứ 4 của Việt Nam, giúp định vị Việt Nam trên diễn đàn Phật giáo quốc tế.
Định vị Việt Nam trên diễn đàn Phật giáo quốc tế
Điểm lại 3 kỳ Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc diễn ra tại Việt Nam trước đây, Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, cho biết năm 2008, Đại lễ được tổ chức ở Trung tâm Hội nghị quốc gia Mỹ Đình - Hà Nội, đã giúp bạn bè quốc tế thấy sự phát triển của đất nước sau công cuộc đổi mới, cải cách, mở cửa.
 Có khoảng 2.700 đại biểu tham dự Vesak 2025, trong đó có 1.300 đại biểu quốc tế đến từ 85 quốc gia và vùng lãnh thổ. Ảnh: Vĩnh Phong/VOV5 |
Năm 2014 và 2019, Đại lễ tổ chức ở 2 ngôi chùa là Bái Đính - Ninh Bình và Tam Chúc - Hà Nam, để lại ấn tượng sâu sắc trong cộng đồng Phật giáo thế giới về quy mô, sự phát triển của các cơ sở thờ tự của phật giáo Việt Nam.
Lần này (năm 2025), Việt Nam đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak tại một cơ sở đào tạo giáo dục của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, giúp bạn bè quốc tế thấy được tầm vóc, quy mô phát triển của Phật giáo Việt Nam trong thời đại mới; thấy được đời sống thực tiễn về tự do tín ngưỡng tôn giáo, về sự bình đẳng giữa các tôn giáo trong xã hội Việt Nam.
Việc tổ chức Vesak 2025 tại một trong những đô thị lớn, năng động nhất Việt Nam còn là minh chứng cho môi trường sinh hoạt tôn giáo tại Việt Nam luôn được chính phủ tạo điều kiện thuận lợi. Các nghi lễ Phật giáo truyền thống diễn ra trang nghiêm, công khai, có sự phối hợp chặt chẽ giữa Giáo hội Phật giáo Việt Nam, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, những hoạt động văn hóa, học thuật, triển lãm quốc tế được tổ chức đa dạng trong dịp này thể hiện sự cởi mở và tôn trọng của Nhà nước Việt Nam đối với các sinh hoạt tín ngưỡng. Phật tử Phạm Thị Vĩ (pháp danh Diệu Lộc), bày tỏ: Đại lễ Vesak được tổ chức cho phật tử toàn thế giới hội tụ về đây. Chúng tôi rất cảm ơn Nhà nước đã cho người dân, phật tử có được ngày hội hôm nay. Thật sự rất xúc động khi có mặt tại Thành phố Hồ Chí Minh để tham gia các hoạt động đại lễ.
Khẳng định sự quan tâm, tạo điều kiện của Nhà nước Việt Nam đối với hoạt động tôn giáo
Lần thứ 4 đăng cai tổ chức một trong những hoạt động tôn giáo lớn của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đã thể hiện rõ sự quan tâm, tạo điều kiện cho tổ chức tôn giáo tham gia hoạt động quốc tế.
Với mong muốn tạo ấn tượng đẹp trong lòng bạn bè quốc tế về đất nước, con người, hình ảnh Phật giáo và văn hóa Việt Nam, Chính phủ cùng các bộ, ngành, địa phương đã tích cực phối hợp, hỗ trợ Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong công tác tổ chức Đại lễ. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Dân tộc và Tôn giáo thành lập Tổ công tác liên ngành gồm đại diện các bộ, ngành, địa phương để hướng dẫn, hỗ trợ Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
 Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu tại lễ khai mạc Vesak 2025. Ảnh: Vĩnh Phong/VOV5 |
Việc tổ chức thành công Đại lễ cho thấy thực tế triển khai chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước Việt Nam về việc tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân; đảm bảo tạo điều kiện hoạt động chính đáng của các tổ chức tôn giáo; đáp ứng nhu cầu tôn giáo của đồng bào có đạo. Sự tham gia của hàng triệu lượt người trong các sự kiện của đại lễ với tâm thế hoan hỷ, tin tưởng, linh thiêng và trật tự là minh chứng rõ rệt trong việc chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Như lời khẳng định của Chủ tịch nước Lương Cường tại lễ khai mạc Vesak 202: Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn đánh giá cao và tạo mọi điều kiện thuận lợi để các tôn giáo, trong đó có Phật giáo hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, thực hiện nhất quán chính sách tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người và coi đó là nền tảng quan trọng để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Về phía Phật tử, sự kiện tôn giáo - chính trị đặc biệt này là dịp tái khẳng định tinh thần to lớn của Phật giáo Việt Nam trong việc củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tôn giáo, gắn bó hơn nữa Phật giáo đồng hành với dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Tại Việt Nam, Phật giáo gắn bó sâu sắc với lịch sử dựng nước và giữ nước. Phật giáo đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống văn hóa, tâm linh của người Việt. Việc lần thứ 4 tổ chức thành công đại lễ Vesak đã cho thấy quyền tự do tôn giáo của người dân Việt Nam luôn được Nhà nước tôn trọng và thực thi nhất quán.