Năm 2022 được chọn là Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào. Trong năm nay, hai nước kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (05/9/1962 - 05/9/2022) và 45 năm ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác (18/7/1977 - 18/7/2022). Đây là những sự kiện có ý nghĩa lịch sử, thể hiện sinh động mối quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào. Ngày hôm nay, 18/7, tại Hà Nội, diễn ra trọng thể Lễ kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào.

Đại sứ CHDCND Lào tại Việt Nam Sengphet Houngboungnuang. Ảnh: VOV

Là hai nước láng giềng núi sông liền một dải, quan hệ gắn kết giữa Việt Nam và Lào được hình thành và hun đúc trong lịch sử dựng nước, giữ nước, xây dựng đất nước của hai dân tộc.

Mối quan hệ được vun đắp từ tình cảm trong sáng, cùng kề vai sát cánh

Việc chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1962 đã mở ra một chương mới trong sự nghiệp xây dựng và phát triển quan hệ giữa hai dân tộc Việt Nam và Lào. Với nhận thức sâu sắc về ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng đặc biệt của mối quan hệ này, hai bên đã ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào, khẳng định tình cảm vô tư trong sáng, cam kết cùng kề vai sát cánh trong sự nghiệp bảo vệ độc lập, hòa bình, phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước. Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào Thoongsavanh Phomvihane đánh giá rằng: "Thành tựu nổi bật nhất của Lào và Việt Nam trong 60 năm sau khi thiết lập quan hệ ngoại giao là hai nước đã cùng đấu tranh chống kẻ thù chung, giành độc lập dân tộc và giải phóng hoàn toàn đất nước vào năm 1975. Hai năm sau, năm 1977, chúng ta ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác. Đây là cơ sở vững chắc để tăng cường và mở rộng quan hệ giữa hai nước, tạo tiền đề cho nhiều thỏa thuận hợp tác toàn diện sau này. Bước vào thời kỳ đổi mới, những năm 1980, mối quan hệ Lào - Việt Nam được lãnh đạo hai nước chú trọng, vun đắp và nâng lên tầm cao mới. Hai bên giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn, xây dựng đất nước; hỗ trợ lẫn nhau phát huy nội lực, nâng cao vai trò, vị thế của mỗi nước trong khu vực và quốc tế".

Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào Thongsavanh Phomvihane. Ảnh: VOV

Mối quan hệ hợp tác Lào - Việt Nam trong suốt thời gian qua đã đem lại lợi ích cho hai nước trong mọi lĩnh vực từ chính trị, quốc phòng, an ninh, ngoại giao, kinh tế - thương mại, đầu tư đến giáo dục, văn hóa. Đặc biệt, thời gian càng ngày càng làm cho mối quan hệ hữu nghị đặc biệt thêm bền chặt. Đại sứ CHDCND Lào tại Việt Nam Sengphet Houngboungnuang cho rằng: Mối quan hệ Lào - Việt Nam không chỉ là mối quan hệ của hai nước láng giềng như các quốc gia khác, mà giống như mối quan hệ của tình anh em trong một gia đình, là mối quan hệ mẫu mực cho quan hệ quốc tế hiếm có, có một không hai trên thế giới như câu nói của Chủ tịch Kaysone Phomvihan: “Trong lịch sử cách mạng thế giới có nhiều tấm gương về tinh thần quốc tế vô sản rồi, nhưng chưa có ở đâu, và cũng chưa bao giờ có tình đoàn kết,  tình liên minh chiến đấu nào đặc biệt, lâu đời, toàn diện như mối quan hệ Lào – Việt Nam

Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Mạnh Hùng bày tỏ: "Điều mà tôi cảm nhận hết sức sâu sắc đó là tình cảm rất đặc biệt của người dân Lào dành cho Việt Nam. Thế nên, đúng là hiện tại, sự hợp tác của Lào với các nước rất rộng, đầu tư của Việt Nam vào Lào không phải đứng đầu nhưng trong trái tim của người dân Lào, Việt Nam luôn đứng thứ nhất. Đây chính là vốn rất quý mà chúng ta phải hết sức trân trọng và vun đắp".

Nâng tầm hợp tác cùng nhau phát triển

Việt Nam và Lào luôn coi trọng và dành ưu tiên cho việc tăng cường mối quan hệ đặc biệt, vừa là đồng chí, vừa là anh em. Với mong muốn nâng tầm trụ cột hợp tác kinh tế tương xứng với quan hệ đặc biệt, trong các cuộc tiếp xúc giữa lãnh đạo 2 nước gần đây, hai bên nhất trí đẩy mạnh kết nối hai nền kinh tế; trong đó có kết nối hạ tầng cơ sở; giúp Lào thực hiện thành công mục tiêu trở thành trung tâm logistics tại khu vực và có kết nối ra biển, đại dương.

Lãnh đạo hai nước cũng nhất trí nâng cao chất lượng hợp tác giáo dục-đào tạo, trong đó ưu tiên hợp tác phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Hai nước sẽ tiếp tục ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong khuôn khổ Liên hợp quốc, ASEAN và các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mekong.

Hai bên khẳng định cùng các nước ASEAN ủng hộ Campuchia đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2022, duy trì đoàn kết, thống nhất trong ASEAN. Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào Thoongsavanh Phomvihane cho rằng: "Đối với chiến lược trong quan hệ hợp tác hai nước, trong hiệp ước đã nhấn mạnh chúng ta cùng nhau phát triển, phối hợp và giúp đỡ lẫn nhau trong bảo vệ độc lập, chủ quyền, đảm bảo lợi ích của người dân, đặc biệt gìn giữ quan hệ đặc biệt giữa hai nước, đó là những nhiệm vụ vô cùng quan trọng không thể tách rời.

Thực tiễn chứng minh qua nhiều thập kỷ chúng ta đã cùng nhau vượt qua khó khăn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Trong bối cảnh hiện nay đòi hỏi chúng ta cần phải tăng cường hợp tác hơn nữa, nâng cao sự hiểu biết, giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau vượt qua khó khăn thách thức".

Quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào là thành quả mà hai nước cùng chung tay gây dựng, vun đắp. Mối quan hệ đặc biệt này ngày nay đã trở thành di sản, nền tảng tốt đẹp cho quan hệ của hai nước trong tương lai.