ฆ้อง เจอฮอ- อัตลักษณ์แห่งศิลปะของสตรีชนเผ่าเอเด

Bich Tam/VOV
Chia sẻ
(VOVworld)-เมื่อดอกท้อดอกเหมยป่าเริ่มบานสะพรั่งเรียกวสันต์ในเขตป่าเขา ชาวเตยเงวียนก็เริ่มเข้าฤดูเทศกาลที่ยาวข้ามปีตั้งแต่ช่วงส่งท้ายปีเก่าไปจนถึงช่วงต้นปีใหม่ตามประเพณี ซึ่งบรรยากาศในทุกหมู่บ้านจะมีความคึกครื้นเพราะเสียงฆ้องเสียงกลองของงานเทศกาลต่างๆ โดยเฉพาะสำหรับชนเผ่าเอเด บีห์ ซึ่งเป็นสายหนึ่งของชนเผ่าเอเดที่อาศัยในหมู่บ้านเจิบ อ.กรง อานา จ.ดั๊กลัก แต่ที่ถือว่าน่าสนใจคือการแสดงฆ้อง เจอฮอ โดยฝีมือของสตรีล้วนๆ


(VOVworld)-เมื่อดอกท้อดอกเหมยป่าเริ่มบานสะพรั่งเรียกวสันต์ในเขตป่าเขา ชาวเตยเงวียนก็เริ่มเข้าฤดูเทศกาลที่ยาวข้ามปีตั้งแต่ช่วงส่งท้ายปีเก่าไปจนถึงช่วงต้นปีใหม่ตามประเพณี ซึ่งบรรยากาศในทุกหมู่บ้านจะมีความคึกครื้นเพราะเสียงฆ้องเสียงกลองของงานเทศกาลต่างๆ โดยเฉพาะสำหรับชนเผ่าเอเด บีห์ ซึ่งเป็นสายหนึ่งของชนเผ่าเอเดที่อาศัยในหมู่บ้านเจิบ อ.กรง อานา จ.ดั๊กลัก แต่ที่ถือว่าน่าสนใจคือการแสดงฆ้อง เจอฮอ โดยฝีมือของสตรีล้วนๆ
ฆ้อง เจอฮอ- อัตลักษณ์แห่งศิลปะของสตรีชนเผ่าเอเด - ảnh 1

สำหรับนางเฮออังเนีย ผู้อาวุโสของหมู่บ้านปัจจุบันนี้ก็มีอายุกว่า70แล้วและได้เป็นสมาชิกคณะฆ้องของหมู่บ้านมาหลายสิบปี โดยการเรียนตีฆ้องได้อยู่ในสายเลือดของเธอเหมือนความต้องการที่จะทานข้าวทานน้ำทุกๆวันตั้งแต่เกิด นางเฮออังเนียได้รับการอบรมบ่มสอนเรื่องการตีฆ้องจากมารดาตั้งแต่อายุ10ขวบจึงมีใจรักและเข้าใจวัฒนธรรมฆ้องของชนเผ่าอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะบทบาทของกลองเฮอเกอในวงฆ้อง ซึ่งทำหน้าที่เป็นดนตรีนำลีลาการบรรเลงของฆ้องเจอฮอ วงฆ้องเจอฮอมี6ใบ แบ่งเป็น3คู่คือฆ้องแม่ ฆ้องพ่อและฆ้องลูก เมื่อมีการนำด้วยเสียงกลองเฮอเกอ เสียงฆ้องที่ดังกังวาลเสมือนเสียงในใจของสตรีชาวเอเดที่รายงานผลงานต่อเทวดาฟ้าดินและบรรพบุรุษ นางเฮออังเนียเผยว่า“ดิฉันดีใจที่คุณแม่ของดิฉันได้สอนให้รู้จักการตีฆ้องตั้งแต่เด็ก ช่วยให้เรามีความภูมิใจในวัฒนธรรมที่โดดเด่นของชนเผ่าเอเด บีห์ กลองเฮอเกอเป็นตัวนำจังหวะให้ฆ้องทั้ง6ใบร่วมบรรเลงเพลงที่ไพเราะเย้ายวนใจคนฟัง เดี๋ยวนี้อายุมากแล้วจึงขอเพียงเรื่องเดียวคือสุขภาพแข็งแรงเพื่อฝึกสอนให้เด็กรุ่นใหม่รู้จักการตีฆ้องและสืบสานต่อไป

คุณ เฮอเลิม เฮอมอค ปีนี้อายุ18ปีแต่ก็มีประสบการณ์ในการเล่นกลองตีฆ้องมากว่า10ปีแล้ว ซึ่งเธอเผยว่า เริ่มรู้จักกับฆ้องเมื่อเข้าร่วมคณะฟ้อนรำรุ่นใหม่ของหมู่บ้านแล้วนานไปก็รู้สึกหลงไหล เดี๋ยวนี้ เธอสามารถเล่นเครื่องดนตรีทุกประเภทในชุดฆ้องได้อย่างคล่องแคล่วและยังได้ร่วมกับคณะไปแสดงในท้องถิ่นต่างๆทั่วประเทศด้วย เธอเล่าว่าฆ้องของชนเผ่าเอเด บีห์สามารถสร้างความประทับใจให้แก่ผู้ชมทุกเพศทุกวัยโดยเฉพาะคนรุ่นใหม่และได้ยืนยันสถานะที่สำคัญในชีวิตจิตใจของชาวเอเดจนถึงทุกวันนี้“ตอนแรกก็ยากมากเพราะยังไม่เข้าใจจนรู้สึกท้อใจไม่อยากเรียน แต่เมื่อคิดว่านี่คือเอกลักษณ์ของชนเผ่าคนรุ่นใหม่ควรศึกษาเรียนรู้ก็พยายามฝึก เมื่อเข้าใจวิธีการเล่นและลีลาจังหวะแล้วเริ่มมีความหลงไหลเมื่อไหร่ก็ไม่รู้

ฆ้อง เจอฮอ- อัตลักษณ์แห่งศิลปะของสตรีชนเผ่าเอเด - ảnh 2

ปัจจุบันที่อ.กรงอานา สาวๆที่รักการตีฆ้องเหมือนกับคุณ เฮอเลิม เฮอมอค ได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง คุณเฮอลี เฮอมอค สมาชิกคนหนึ่งของคณะฆ้องหญิงเผยว่า นอกจากความมุ่งมั่นตั้งใจศึกษาค้นคว้าสิ่งที่เป็นเสน่ห์ของฆ้องแล้วพวกเธอยังอยากสืบสานภารกิจของคุณแม่คุณพี่ในการเผยแพร่วัฒนธรรมของชนเผ่าตนยังท้องถิ่นอื่นๆทั่วประเทศด้วย“ดิฉันอยากเรียนรู้การตีฆ้องให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นเพื่อที่จะนำไปแสดงให้พี่น้องประชาชนท้องถิ่นอื่นๆได้รับชม ซึ่งช่วยให้ทุกคนเข้าใจและให้ชนรุ่นใหม่อย่างเรารู้จักรักและหวงแหนวัฒนธรรมของชนเผ่าตน” นางเฮอริว เฮอมอค หัวหน้าคณะฆ้องหญิงของท้องถิ่นเผยว่า พิธีบูญข้าวใหม่เป็นงานสำคัญและเป็นเอกลักษณ์ที่สุดของชาวเอเด โดยการใช้ฆ้องประกอบพิธีและและเสร็จสิ้นด้วยการมอบฆ้องเปรียบเสมือนเป็นการมอบหน้าที่ความรับผิดชอบให้แก่ชนรุ่นใหม่รับหน้าที่และสืบสานต่อไป

เดี๋ยวนี้ที่อ.กรงอานา ได้มีชาวเอเดหลายรุ่นที่รู้จักการเล่นและตีฆ้อง แม้กระทั่งผู้สูงอายุในหมู่บ้านก็พยายามร่วมแสดงฆ้องในงานเทศกาลสำคัญต่างๆด้วยใจรักและความปรารถนาว่าชนรุ่นใหม่จะสืบสานและพัฒนาศิลปะแขนงนี้ต่อไป รู้จักอนุรักษ์และเรียนรู้สิ่งใหม่เพื่อให้เสียงฆ้องเจอฮอดังกังวาลท่ามกลางธรรมชาติแห่งเขตเขาเตยเงวียนไปชั่วนิรันดร์./.

คำติชม