ໃນວັນທີ 5 ເດືອນ 5 ໄລ່ຕາມຈັນທະປະຕິທິນແຕ່ລະປີ, ຢູ່ຕະຫຼາດຕ່າງໆຈາກເຂດຕົວເມືອງຕະຫຼອດຮອດເຂດບ້ານນາ, ຢູ່ໃສກໍເຫັນມີຄົນໄປຊື້ໝາກໄມ້ຊະນິດຕ່າງໆເຊັ່ນ: ໝາກລີ້ນຈີ, ໝາກໝັ້ນ, ໝາກມວງ….ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຢ້ຽວເນັບກໍແມ່ນເຍື່ອງອາຫານທີ່ຜູ້ຄົນມັກຊື້ຫຼາຍກວ່າໝູ່ເພື່ອໃຕ້ທູບທຽນບູຊາໃນໂອກາດວັນບຸນຂ້າແມ່ກາຝາກຂອງຊາວຫວຽດນາມຫຼືເອີ້ນວ່າ ບຸນດວານເງາະ.
ຢ້ຽວເນັບໃນວັນບຸນດວານເງາະ |
ຕາມຄວາມສຳນຶກຂອງປະຊາຊົນເມື່ອກ່ອນນີ້ ຊຶ່ງຖືວ່າ , ຮອດວັນບຸນດວານເງາະ, ແມ່ກາຝາກໃນທ້ອງຂອງຄົນເລີ່ມແຜ່ຂະຫຍາຍ. ນີ້ແມ່ນໂອກາດເພື່ອໃຫ້ຄົນເຮົາອາດຈະກິນອາຫານ, ໝາກໄມ້ທີ່ມີລົດສົ້ມ, ຝາດເພື່ອປາບມັນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ວັນບຸນຂ້າແມ່ກາຝາກຍັງມີຄວາມໝາຍແມ່ນວັນຂ້າສັດຕູພືດຂອງຊາວຫວຽດນາມອີກດ້ວຍ. ພິເສດ, ຢູ່ເຂດຊົນນະບົດຊຶ່ງແມ່ນແຫ່ງທີ່ປະຊາຊົນເກືອບທັງໝົດມີຄວາມຜູກພັນກັບໄຮ່ນາຮົ້ວສວນນັ້ນ, ປະເພນີນີ້ຍິ່ງມີຄວາມໝາຍເລິກເຊິ່ງຂຶ້ນຕື່ມ. ໃນວັນບຸນຂ້າແມ່ກາຝາກນັ້ນ, ອາຫານເຍື່ອງທຳອິດໃນມື້ຂອງຊາວຫວຽດນາມເວົ້າລວມ ແລະ ຊາວກະສີກອນເວົ້າສະເພາະ ແມ່ນຢ້ຽວເນັບຖ້ວຍໜຶ່ງ. ຢ້ຽວເນັບແມ່ນອາຫານປະກອບດ້ວຍເຂົ້າໜຽວ ແລະ ນ້ຳເຫຼົ້າ. ປ້າ ຫງວຽນທິອື້ງ ປີນີ້ມີອາຍຸກວ່າ 60 ປີ, ຊຶ່ງແມ່ນຜູ້ເຮັດຢ້ຽວເນັບທີ່ມີຊື່ສຽງຢູ່ບ້ານ ຕໍ້, ແທງຈີ, ຮ່າໂນ້ຍ ເປີດເຜີຍວ່າ :
“ ເພືຶ່ອປຸງແຕ່ງຢ້ຽວເນັບໃຫ້ແຊບນັ້ນ, ຈຳເປັນຕ້ອງເລືອກເອົາເຂົ້າໜຽວຊະນິດຫອມ ແລະ ເມັດໃຫຍ່. ທຳອິດ, ຕ້ອງເຊິເຂົ້າໃຫ້ສະອາດ, ແລ້ວປະໃຫ້ແຫ້ງ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ ເອົາໄປໜຶ້ງ. ສຳລັບການໜຶ້ງເຂົ້າແມ່ນຕ້ອງໜຶ້ງ 2 ເທືີ່ອ, ເທື່ອທີ 1 ແມ່ນຕ້ອງໜຶ້ງປະມານ 45 ນາທີ່, ແລ້ວກໍໜຶ້ງອີກເທື່ອໜຶ່ງ ປະມານ 35 ນາທີ່ ຈຶ່ງສຳເລັດ ”
ເມື່ອເຂົ້າໜຶ້ງສຸກແລ້ວ, ເມັດເຂົ້າໜຽວຕ້ອງໃນ່ສະໝ່ຳສະເໝີ, ມີຄວາມເຫຼື້ອມ ແລະ ເບິ່ງງາມຕາ. ຫຼັງຈາກນັ້ນ ກໍຕັກໃສ່ພາເຂົ້າໃຫຍ່ພໍສົມຄວນ, ແລ້ວກໍໃຊ້ໄມ້ຖູ່ເຂ່ຍໃຫ້ກວ້າງອອກເພື່ອໃຫ້ມັນເຢັນ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ ກໍເອົາແປ້ງເຫຼົ້າໂຮຍໃສ່ເທິ່ງຢ່າງສະໝ່ຳສະເໝີ, ແລ້ວກໍນຳໄປບົ່ມ. ລຸງ ຫງວຽນບ້າຈ້ອງ ຜູ້ເປັນຜົວຂອງປ້າອື້ງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ຢ້ຽວເນັບຈະແຊບຫຼືບໍ່ນັ້ນ ແມ່ນຕ້ອງຂຶ້ນກັບແປ້ງເຫຼົ້າ, ຂ້າພະເຈົ້າເຮັດແປ້ງເຫຼົ້າດ້ວຍຕົນເອງຕາມເຄັດລັບສະເພາະຂອງຕົນ. ເມື່ອໂຮຍແປ້ງເຫຼົ້ານັ້ນ, ກໍຕ້ອງກວດເບິ່ງວ່າ ເຂົ້າໜຽວຍັງຮ້ອນຫຼືບໍ່ ເພາະວ່າເມື່ອເຮົາໂຮຍແປ້ງເຫຼົ້າຂະນະທີ່ເຂົ້າຍັງຮ້ອນນັ້ນ, ຈະພາໃຫ້ແປ້ງເຫຼົ້າຕາຍ ແລະ ຖ້າຫາກເຮົາໂຮຍແປ້ງເຫຼົ້າຂະນະທີ່ເຂົ້າເຢັນເກີນໄປນັ້ນ ກໍບໍ່ໄດ້. ດັ່ງນັ້ນ, ດີທີ່ສຸດແມ່ນຕ້ອງໂຮຍແປ້ງເຫຼົ້າຂະນະທີ່ເຂົ້າຍັງອຸ່ນ. ທຳມະດາແມ່ນຕ້ອງໂຮຍແປ້ງເຫຼົ້າ 100 ກຣາມ ຕໍ່ເຂົ້າໜຽວ 1 ກີໂລກຣາມ ”
ເມື່ອເຂົ້າໜຽວໄດ້ໂຮຍແປ້ງເຫຼົ້າໃສ່ແລ້ວ, ກໍຈະຖືກບົ່ມໃນໃບບົວ, ແຕ່ລະໃບມີເຂົ້າໜຽວປະມານ 1 ກິໂລກຣາມ ແລະ ຕ້ອງປະໄວ້ຮອດມື້ຕໍ່ມາ ກໍຈະສາມາດກິນໄດ້. ເມື່ອກິນ, ພວກເຮົາຕ້ອງເອົານ້ຳເຫຼົ້າປະສົມກັບເຂົ້າໜຽວ ຈະສ້າງເປັນລົດຊາດພິເສດ. ປ້າອື້ງ ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ :
“ຢ້ຽວເນັບມີ 2 ຊະນິດ, ນັ້ນແມ່ນຊະນິດທີ່ເຮັດດ້ວຍເຂົ້າໜຽວຂາວ ແລະ ອີກຊະນິດໜຶ່ງທີ່ເຮັດດ້ວຍເຂົ້າກ່ຳ. ສະເພາະຢ້ຽວເນັບຊະນິດເຮັດດ້ວຍເຂົ້າກ່ຳນັ້ນ, ຜູ້ບໍລິໂພກມັກກິນແບບປະສົມກັບນົມສົ້ມ ”
ສ່ວນນາງ ຮ່ວານ, ຜູ້ເຄີຍມາຊື້ຢ້ຽວເນັບຂອງປ້າອື້ງເປັນປະຈຳ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ຂ້າພະເຈົ້າເຄີຍຊື້ຢ້ຽວເນັບມາກິນເປັນປະຈຳ. ມື້ນີ້ແມ່ນມື້ພິເສດ, ດັ່ງນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າຊື້ຫຼາຍກວ່າເພື່ອໃຫ້ທັງຄອບຄົວກິນນຳກັນໃນໂອກາດວັນບຸນ ດວານເງາະ. ຢ້ຽວເນັບຂອງປ້າອື້ງແຊບຫຼາຍ ”
----------------------------------
ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ !
ເພື່ອປຸງແຕ່ງຢ້ຽວເນັບ ພວກເພື່ອນກະກຽມວັດຖຸດິບດັ່ງນີ້ :
-ເຂົ້າໜຽວເມັດໃຫຍ່ 1 ກິໂລກຣາມ
- ແປ້ງເຫຼົ້າ 3 ກ້ອນ
- ໃບຕອງກ້ວຍ(ຫຼືໃບບົວ)
ວິທີເຮັດ :
- ຕ້ອງໝ່າເຂົ້າໜຽວປະມານ 8-10 ຊົ່ວໂມງ
- ເຊິໃຫ້ສະອາດ
- ໜຶ້ງໃຫ້ສຸກ
- ຕັກໃສ່ພາເຂົ້າ, ແລ້ວກໍໃຊ້ໄມ້ຖູ່ເຂ່ຍໃຫ້ກວ້າງອອກເພື່ອໃຫ້ມັນເຢັນ
- ເອົາແປ້ງເຫຼົ້າໂຮຍໃສ່ເທິງເຂົ້າຢ່າງສະໝ່ຳສະເໝີ, ແລ້ວກໍນຳໄປບົ່ມໃນໃບບົວຫຼືໃບຕອງກ້ວຍເປັນເວລາ 1-2 ມື້ ກໍສາມາດກິນໄດ້.
ສະເພາະນ້ຳເຫຼົ້າທີ່ຍ້ອຍລົງທາງລຸ່ມນັ້ນ ກໍຄວນໃສ່ນ້ຳຕານໜ້ອຍໜຶ່ງ.
ຫວັງວ່າພວກເພື່ອນຈະກິນແຊບ.