นาย Enrique Mora ผู้ประสานงานของอียูเกี่ยวกับการเจรจาด้านนิวเคลียร์กับอิหร่าน (Photo: AFP/TTXVN) |
หนึ่งในความพยายามใหม่และน่าสนใจที่สุดเกี่ยวกับการฟื้นฟู JCPOA คือการเยือนอิหร่านของนาย Enrique Mora ผู้ประสานงานของสหภาพยุโรปหรืออียูเกี่ยวกับการเจรจาด้านนิวเคลียร์กับอิหร่าน เมื่อวันที่ 26 มีนาคม ซึ่งการเยือนนี้มีขึ้นในสภาวการณ์ที่การเจรจาระหว่างอิหร่านกับกลุ่ม P5+1 ที่ประกอบด้วย สหรัฐ อังกฤษ ฝรั่งเศส รัสเซีย จีนและเยอรมนีได้บรรลุความคืบหน้าที่น่าสนใจ โดยฝ่ายต่างๆได้เห็นว่า กระบวนการเจรจากำลังเดินถูกทิศทางและใกล้จะบรรลุความเห็นพ้อง
ข้อตกลงบรรลุความคืบหน้าที่สำคัญ
ในประกาศก่อนการเยือนอิหร่าน นาย Enrique Mora ได้ชี้ชัดว่า เป้าหมายของการเยือนนี้คือ พยายามลดช่องว่างให้แก่การเจรจาต่างๆระหว่างอิหร่านกับกลุ่ม P5+1 ณ กรุงเวียนนา พร้อมทั้งย้ำว่า ต้องเสร็จสิ้นกระบวนการเจรจานี้ ส่วนในกรอบการเยือนอิหร่าน นาย Enrique Mora ได้พบปะกับนาย ฮุซัยน์ อะมีร อับดุลลอฮิยอน รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่านและนาย Ali Bagheri นักเจรจาชั้นนำและรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศที่ดูแลปัญหาการเมืองของอิหร่าน
แม้ผลการพบปะระหว่างนาย Enrique Mora กับเจ้าหน้าที่ระดับสูงของอิหร่านยังไม่ได้รับการเปิดเผยแต่บรรดานักวิเคราะห์ของทั้งยุโรปและอิหร่านต่างเห็นว่า นี่เป็นความพยายามที่สำคัญเพื่อลดช่องว่างที่มีอยู่ก่อนที่จะบรรลุข้อตกลง สิ่งที่น่าสนใจคือ การเยือนนี้มีขึ้นหลังจากที่ฝ่ายต่างๆที่เกี่ยวข้องมีการประเมินในเชิงบวกเกี่ยวกับการเจรจา ณ กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย โดยเมื่อวันที่ 23 มีนาคม รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่าน ฮุซัยน์ อะมีร อับดุลลอฮิยอนได้ประกาศว่า ฝ่ายต่างๆที่เข้าร่วมการเจรจาใกล้จะบรรลุความเห็นพ้องเกี่ยวกับการฟื้นฟู JCPOA ในวันเดียวกัน นาย Jake Sullivan ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐได้ยืนยันว่า การเจรจาเกี่ยวกับการฟื้นฟูข้อตกลงนิวเคลียร์ได้บรรลุความคืบหน้าที่สำคัญ ก่อนหน้านั้น 2 วัน นาย Ned Price โฆษกทำเนียบขาวได้ประกาศว่า สหรัฐพร้อมที่จะมี “การตัดสินใจที่ยากลำบาก” เพื่อบรรลุข้อตกลงเกี่ยวกับการฟื้นฟู JCPOA
รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ แอนโทนี บลิงเคนได้ยืนยันถึงความพยายามและความตั้งใจฟื้นฟู JCPOAในการเยือนภูมิภาคตะวันออกกลาง ส่วนรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศที่ดูแลปัญหาการเมืองของอิหร่าน Ali Bagheri ประกาศว่า อิหร่านมีความจริงใจและตั้งใจในการผลักดันกระบวนการเจรจาดังกล่าว
การเจรจาเกี่ยวกับข้อตกลงด้านนิวเคลียร์อิหร่าน (Photo: Reuters) |
ยังคงต้องพยายามมากขึ้น
สามารถเห็นได้ว่า กระบวนการเจรจาเกี่ยวกับการฟื้นฟู JCPOA กำลังดำเนินไปอย่างสะดวก สิ่งที่สำคัญที่สุดคือความมุ่งมั่นตั้งใจทางการเมืองในระดับสูงของฝ่ายต่างๆ โดยเฉพาะสหรัฐและอิหร่าน บรรดานักวิเคราะห์เห็นว่า ในสภาวการณ์ที่สถานการณ์ภูมิศาสตร์การเมืองมีความผันผวนที่ซับซ้อนในปัจจุบัน การบรรลุข้อตกลงเกี่ยวกับปัญหาด้านนิวเคลียร์กับอิหร่านเป็นปัญหาที่เร่งด่วนและมีความหมายต่อฝ่ายต่างๆ สำหรับสหรัฐ การบรรลุข้อตกลงนี้อาจเกิดผลประโยชน์ 2 อย่าง คือสร้างผลงานด้านการต่างประเทศให้แก่ประธานาธิบดี โจ ไบเดนและพรรคเดโมแครตสำหรับใช้หาเสียงในการเลือกตั้งกึ่งวาระที่จะถึง ช่วยลดความเดือดร้อนจากราคาเชื้อเพลิงที่ปรับเพิ่มสูงขึ้นเป็นประวัติกาล ซึ่งจะมีส่วนร่วมสร้างความเชื่อมั่นให้แก่ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งสหรัฐ ส่วนสำหรับอิหร่าน การยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรที่ยืดเยื้อมาเป็นเวลาหลายปียังคงเป็นเป้าหมายที่อิหร่านมุ่งเน้น ในการประกาศเมื่อวันที่ 27 มีนาคม รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่าน ฮุซัยน์ อะมีร อับดุลลอฮิยอน ได้ยืนยันอีกครั้งว่า การได้รับผลประโยชน์ด้านเศรษฐกิจและการยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรเป็นประเด็นที่ได้รับความสนใจเป็นอันดับต้นๆของอิหร่าน
แน่นอนว่า ฝ่ายต่างๆมีโอกาสและพลังขับเคลื่อนเพื่อบรรลุข้อตกลงฟื้นฟู JCPOA แต่อย่างไรก็ตาม ยังคงมีหลายปัญหาที่ยังคั่งค้างอยู่ โดยเฉพาะการสร้างความไว้วางใจระหว่างสหรัฐกับอิหร่าน ในประกาศเมื่อวันที่ 27 มีนาคม รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่าน ฮุซัยน์ อะมีร อับดุลลอฮิยอน ได้เห็นว่า การที่สหรัฐไม่มีการตัดสินใจเพื่อยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรต่อเศรษฐกิจอิหร่านกำลังขัดขวางการบรรลุข้อตกลงร่วม ส่วนที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐ Jake Sullivan เตือนว่า ยังมีบางปัญหาในการเจรจาด้านนิวเคลียร์และสหรัฐจะร่วมกับพันธมิตรเพิ่มแรงกดดันต่ออิหร่านถ้าหากมาตรการทางการทูตประสบความล้มเหลว ซึ่งสิ่งนี้ต้องการให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องพยายามและแสดงเจตนารมณ์ที่ดีมากขึ้นในการเจรจาและมีปฏิบัติการที่เป็นรูปธรรม.