กลุ่มมือปืนตาลีบันในจังหวัดFarah ประเทศอัฟกานิสถาน (Photo: AFP/TTXVN)

เมื่อวันที่29มกราคม  ทหารอัฟกานิสถาน11นายได้เสียชีวิตจากการโจมตีของกลุ่มไอเอส  ก่อนหน้านั้น2วัน กองกำลังตาลีบันได้เปิดการโจมตีด้วยคาร์บอมบ์ในกรุงคาบูล ซึ่งทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่า100คน ในรอบ1เดือนที่ผ่านมา ทั้งกลุ่มไอเอสและตาลีบันได้ทำการโจมตีหลายครั้งใส่กรุงคาบูล โดยรัฐบาลอัฟกานิสถานไม่สามารถควบคุมสถานการณ์ได้  

จุดอ่อนด้านความมั่นคง

  อัฟกานิสถานได้ตกเข้าสู่สภาวะไร้เสถียรภาพเนื่องจากการปะทะระหว่างกองทัพรัฐบาลกับกลุ่มกบฎตาลuบัน  ซึ่งกลุ่มก่อการร้ายต่างๆได้ฉวยโอกาสนี้จัดตั้งเครือข่ายในประเทศ โดยเฉพาะกลุ่มไอเอส  เพื่อรับมือกับสถานการณ์ดังกล่าว ในเวลาที่ผ่านมา กองกำลังรักษาความมั่นคงของอัฟกานิสถานได้ผลักดันยุทธนาการกวาดล้างกลุ่มกบฎหัวรุนแรงแต่การปะทะระหว่างกองทัพรัฐบาลกับกลุ่มนักรบมุสลิมได้ทำให้ทหารอัฟกานิสถานหลายนายเสียชีวิต

หลังจากที่สหรัฐและนาโต้ถอนทหารออกจากอัฟกานิสถาน  กลุ่มตาลีบันได้ฟื้นฟูกองกำลังและขยายการเคลื่อนไหว ยึดครองเขตต่างๆในอัฟกานิสถาน  รวมทั้งเปิดการโจมตีทุกวัน โดยมุ่งเป้าไปยังกองกำลังรักษาความมั่นคงอัฟกานิสถานที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐ  รายงานของสหประชาชาติที่ประกาศเมื่อปลายปี2017ระบุว่า  กลุ่มตาลีบันได้ขยายการเคลื่อนไหวในเขตที่กำลังยึดครอง  สิ่งที่อันตรายคือสมาชิกของกลุ่มตาลีบันได้แฝงตัวเป็นสมาชิกของกองกำลังรักษาความมั่นคงอัฟกานิสถานเพื่อทำการโจมตีจากภายใน  ทำให้สถานการณ์ความมั่นคงเลวร้ายลง

ซึ่งคำถามที่ว่า ทำไมกองกำลังรักษาความมั่นคงอัฟกานิสถานที่ได้รับการสนับสนุนและฝึกอบรมจากสหรัฐไม่สามารถตอบโต้การโจมตีดังกล่าวได้  บรรดาผู้สังเกตการณ์เห็นว่า ปัญหาที่สำคัญที่สุดคือ กองกำลังดังกล่าวได้รับการจัดตั้งอย่างเร่งรีบ  มีสมาชิกที่มาจากกองกำลังและเชื้อชาติที่แตกต่างกันและยังมีบางกลุ่มที่เคยต่อสู้กัน  รวมถึงการที่สหรัฐต้องระดมกำลังเพื่อขับไล่กลุ่มไอเอสในอิรักและซีเรีย ซึ่งได้สร้างช่องว่างด้านความมั่นคงในอัฟกานิสถาน

ตำรวจอัฟกานิสถานในกรุงคาบูล(Photo: THX/TTXVN)

การปะทะที่ยืดเยื้อยังไม่จบ

  เมื่อเดือนสิงหาคมปี2017 ประธานาธิบดีสหรัฐ โดนัลด์ ทรัมป์ได้ประกาศยุทธศาสตร์เกี่ยวกับอัฟกานิสถาน  โดยเพิ่มแรงกดดันต่อกลุ่มตาลีบันเพื่อบังคับให้หันมานั่งเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลอัฟกานิสถาน  นอกจากนี้ สหรัฐยังเพิ่มแรงกดดันต่อปากีสถาน โดยบังคับให้ต้องมีมาตรการที่แข็งกร้าวเพื่อขัดขวางการช่วยเหลือกลุ่มตาลีบัน ซึ่งมีฐานที่มั่นในบริเวณชายแดนปากีสถานที่ติดกับอัฟกานิสถาน

แต่อย่างไรก็ดี จนถึงขณะนี้ การประกาศและแรงกดดันจากทำเนียบขาวยังไม่เกิดประสิทธิผลเพราะเพื่อที่จะสามารถเอาชนะเหนือกลุ่มไอเอสและกลุ่มตาลีบัน ทางการอัฟกานิสถานต้องได้รับความไว้วางใจจากประชาชนว่า รัฐบาลอัฟกานิสถานสามารถบริหารประเทศและค้ำประกันความปลอดภัยให้แก่ประชาชน แต่นี่เป็นสิ่งที่ปฏิบัติได้ไม่ง่ายนัก  การโจมตีครั้งล่าสุดของกลุ่มไอเอสและตาลีบันเป็นการแสดงให้เห็นถึงความอ่อนแอของทางการอัฟกานิสถานในการค้ำประกันความมั่นคงของประเทศ

การเสริมสร้างความแข็งแกร่งของกองทัพอัฟกานิสถานและเพิ่มจำนวนทหารสหรัฐในอัฟกานิสถานถูกเรียกว่า “ยุทธศาสตร์ใหม่”ของสหรัฐในอัฟกานิสถาน  แต่อย่างไรก็ดี การที่กลุ่มต่างๆออกมาแสดงความรับผิดชอบต่อการโจมตีดังกล่าวได้แสดงให้เห็นว่า อัฟกานิสถานกำลังต้องเผชิญกับภัยคุกคามจากกลุ่มตาลีบัน กลุ่มไอเอส เครือข่าย Haqqani กลุ่มอัลกออิดะห์และกลุ่มกบฎต่างๆ ทำให้ประชามติมีความสงสัยเกี่ยวกับยุทธศาสตร์ของประธานาธิบดีสหรัฐ  บรรดาผู้เชี่ยวชาญได้ให้ข้อสังเกตว่า ยุทธศาสตร์ของสหรัฐไม่มีอะไรใหม่ๆ  พร้อมทั้ง เตือนว่า ปฏิบัติการทางทหารไม่สามารถแก้ไขการปะทะในประเทศนี้ได้  ส่วนข้อตกลงเพื่อแก้ไขการปะทะในอัฟกานิสถานยากที่จะบรรลุได้และจนถึงขณะนี้ อนาคตของอัฟกานิสถานยังคงมีความไร้เสถียรภาพและการใช้ความรุนแรง.