ท่าน เหงวียนซวนฟุก นายกรัฐมนตรีเวียดนามและนาย มัลคอม เทิร์นบุล นายกรัฐมนตรีออสเตรเลีย(Photo: VGP)

ความสัมพันธ์ระหว่างเวียดนามกับออสเตรเลียได้พัฒนาอย่างรวดเร็ว จริงจังและมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะหลังการสถาปนาความสัมพันธ์หุ้นส่วนในทุกด้านเมื่อปี 2009 และการลงนามแถลงการณ์เกี่ยวกับการกระชับความสัมพันธ์หุ้นส่วนในทุกด้านเมื่อเดือนมีนาคมปี 2015  นอกจากนี้ ทั้ง 2 ฝ่ายได้ลงนามแผนปฏิบัติการระยะปี 2016 - 2019 ออสเตรเลียถือเวียดนามเป็นหุ้นส่วนสำคัญในอาเซียน ให้ความสำคัญต่อบทบาทของเวียดนามในอาเซียนและเสนอให้ทั้ง 2 ฝ่ายยกระดับความสัมพันธ์ขึ้นเป็นหุ้นส่วนยุทธศาสตร์

ยกระดับประสิทธิภาพกลไกความร่วมมือที่มีอยู่

ในเวลาที่ผ่านมา เวียดนามและออสเตรเลียได้ปฏิบัติกลไกความร่วมมือทวิภาคีอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การสนทนายุทธศาสตร์ระดับรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศและรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม การสนทนาด้านสิทธิมนุษยชน การให้คำปรึกษาข้อมูลด้านกงสุล การประชุมทาบทามความคิดเห็นระดับสูงเกี่ยวกับการสนับสนุนเพื่อการพัฒนา คณะกรรมการความร่วมมือด้านเศรษฐกิจและการค้า คณะกรรมการผสมเกี่ยวกับความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ในด้านกลาโหม เวียดนามและออสเตรเลียผลักดันความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนคณะผู้แทน การลงนามข้อตกลงความร่วมมือในการป้องกันและต่อต้านอาชญากรรม การลักลอบเข้าเมืองอย่างผิดกฎหมาย การตรวจคนเข้าเมือง การแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารและประสบการณ์ต่างๆ รวมถึงการสอนภาษาอังกฤษ ทั้ง 2 ฝ่ายได้ลงนามบันทึกช่วยจำเพื่อความเข้าใจเกี่ยวกับความร่วมมือในการฝึกอบรม การรักษาสันติภาพและการตรวจกู้กับระเบิดเมื่อปี 2016 เรือของกองทัพเรือออสเตรเลียได้เดินทางมาเยือนเวียดนามหลายครั้ง โดยล่าสุดนี้ คือการเยือนนครดานังเมื่อเดือนมิถุนายนปี 2017 ออสเตรเลียเป็นประเทศเดียวที่ส่งเจ้าหน้าที่มาปฏิบัติหน้าที่ในศูนย์ป้องกันและต่อต้านอาชญากรรมข้ามชาติของเวียดนาม ที่ นครโฮจิมินห์ เพื่อผลักดันการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวกรอง ความร่วมมือในการต่อต้านการก่อการร้าย การค้ามนุษย์และอาชญากรรมยาเสพติด

ในด้านเศรษฐกิจ ปัจจุบัน ออสเตรเลียคือคู่ค้ารายใหญ่อันดับ 8 ของเวียดนาม มูลค่าการค้าต่างตอบแทนเพิ่มขึ้นเฉลี่ยกว่าร้อยละ 7 ต่อปีและในปี 2017 บรรลุเกือบ 6.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้นร้อยละ 22.2 เมื่อเทียบกับปี 2016 มูลค่าการส่งออกสินค้าของเวียดนามไปยังออสเตรเลียเฉลี่ยอยู่ที่กว่า 520 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งส่วนใหญ่คือผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ โดยเฉพาะมูลค่าการส่งออกกุ้งแช่แข็งคิดเป็นร้อยละ 25 ที่น่าสนใจคือ ออสเตรเลียอนุญาตให้นำเข้าลิ้นจี่ มะม่วงและแก้วมังกรจากเวียดนามและเวียดนามกำลังผลักดันการส่งออกลำไย เงาะ ลูกน้ำนมและกุ้งสดไปยังออสเตรเลีย จนถึงปัจจุบัน ออสเตรเลียมีโครงการลงทุน 412 โครงการในเวียดนาม รวมยอดเงินลงทุน 1.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ  เป็นนักลงทุนรายใหญ่อันดับที่ 20 จากทั้งหมด 126 ประเทศและดินแดนที่เข้ามาลงทุนในเวียดนาม ส่วนเวียดนามมีโครงการลงทุนในออสเตรเลีย 44 โครงการ รวมมูลค่าเกือบ 390 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

การศึกษาคือด้านที่ทั้ง 2 ประเทศร่วมมือกันอย่างเข้มแข็ง ปัจจุบัน ออสเตรเลียมอบทุนการศึกษาระยะยาวและระยะสั้นเกือบ 100 ทุนและมีบางช่วง ได้มอบทุนการศึกษามากถึง 400 ทุนต่อปีให้แก่เวียดนาม มีนักศึกษาระดับปริญญาตรีและนักศึกษาปริญญาโท 3 หมื่นคนกำลังศึกษาในออสเตรเลีย นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยและสถาบันการศึกษาของทั้ง 2 ประเทศกำลังปฏิบัติโครงการร่วมมือ 18 โครงการ

ออสเตรเลียกำลังกระชับความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและการเปลี่ยนแปลงใหม่อย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ทั้ง 2 ประเทศได้ประกาศแผนความร่วมมือหุ้นส่วนในการพัฒนานวัตกรรมเวียดนาม-ออสเตรเลียเมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2017  ออสเตรเลียสนับสนุนการจัดตั้งศูนย์การเปลี่ยนแปลงใหม่อย่างมีความคิดสร้างสรรค์เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ณ กรุงฮานอยเพื่อช่วยเหลือโครงการทำธุรกิจสตาร์ทอัพเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

สำหรับความร่วมมือในภูมิภาคและระหว่างประเทศ เวียดนามและออสเตรเลียได้ประสานงานกันอย่างใกล้ชิดในฟอรั่มทั้งในระดับภูมิภาคและโลก โดยเมื่อปี 2017 ออสเตรเลียได้ให้ความร่วมมือและสนับสนุนความคิดริเริ่มของเวียดนามในปีเอเปก 2017 พร้อมทั้งประสานงานกับญี่ปุ่นและเวียดนามอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อให้ 11 ประเทศสมาชิกบรรลุข้อตกลงขั้นพื้นฐานของข้อตกลงหุ้นส่วนในทุกด้านและก้าวหน้าข้ามมหาสมุทรแปซิฟิกนอกรอบการประชุมเอเปก ณ นครดานัง

ประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของความสัมพันธ์ระหว่างเวียดนามกับออสเตรเลีย

คำมั่นที่เข้มแข็งของผู้นำทั้ง 2 ประเทศและการพัฒนาความสัมพันธ์ทวิภาคีในเวลาที่ผ่านมาถือเป็นพื้นฐานและพลังขับเคลื่อนให้แก่การพัฒนาความสัมพันธ์ร่วมมือในหลายด้าน ควบคู่กับความไว้วางใจ การให้ความเคารพและการสร้างสรรค์ผลประโยชน์ร่วมกัน นี่จะเป็นพื้นฐานเพื่อให้ทั้ง 2 ประเทศยกระดับความสัมพันธ์จาก “การกระชับความสัมพันธ์หุ้นส่วนในทุกด้าน”ขึ้นห้เป็นหุ้นส่วนยุทธศาสตร์ในโอกาสการเยือนออสเตรเลียครั้งแรกของนายกรัฐมนตรีเหงวียนซวนฟุก.