57 ปีได้ผ่านพ้นไป ความสำเร็จที่สำคัญที่สุดของอาเซียนคือค้ำประกันการธำรงสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ บรรดาประเทศสมาชิกได้สร้างสรรค์ความสัมพันธ์ร่วมมือที่นับวันดีงาม ความคิดเห็นที่แตกต่างกันระหว่างประเทศสมาชิก ความขัดแย้งและการพิพาทได้รับการแก้ไขผ่านการสนทนาและอยู่บนพื้นฐานของผลประโยชน์ร่วม      จากการที่มีประชากรประมาณ 260 ล้านคนเมื่อได้รับการก่อตั้ง ปัจจุบัน อาเซียนมีประชากรกว่า 650 ล้านคนและเป็นตลาดที่มีศักยภาพ คาดว่า จนถึงปี 2050 อาเซียนจะเป็นเศรษฐกิจรายใหญ่อันดับ 4 ของโลก

พื้นฐานที่นำไปสู่ความสำเร็จในตลอดเกือบ 6 ทศวรรษที่ผ่านมาคือกลไกความร่วมมือภายในอาเซียน ระหว่างอาเซียนกับหุ้นส่วนต่างๆ เช่น ฟอรั่มภูมิภาคอาเซียนหรือ ARF การประชุมสุดยอดเอเชียหรือ EAS  การประชุมรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมอาเซียนหรือ ADMM และการประชุมรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมอาเซียนขยายวงหรือ ADMM+  มีส่วนร่วมที่สำคัญต่อการแก้ไขปัญหาร่วมของภูมิภาค ดังนั้น อาเซียนนับวันกลายเป็นหุ้นส่วนที่สำคัญของหลายประเทศ รวมทั้งประเทศมหาอำนาจต่างๆ สหรัฐถืออาเซียนเป็นศูนย์กลางในยุทธศาสตร์อินโด-แปซิฟิกและให้ความสำคัญเป็นพิเศษต่อบทบาทของอาเซียนดั่งคำยืนยันของนาย Youhanes Abraham เอกอัครราชทูตสหรัฐประจำอาเซียน

“ในหลายปีที่ผ่านมา สหรัฐและอาเซียนได้มีคำมั่นต่างๆ รวมทั้งการที่ประธานาธิบดี โจไบเดนเข้าร่วมการประชุมผู้นำอาเซียนและจัดการประชุมผู้นำอาเซียน ณ กรุงวอชิงตันและการเข้าร่วมการประชุมผู้นำอาเซียน ณ กรุงจากาตาร์ ประเทศอินโดนีเซียของรองประธานาธิบดี กมลา แฮร์ริส สหรัฐได้พยายามส่งเสริมความร่วมมือที่แน่นแฟ้นกับหุ้นส่วนต่างๆของอาเซียน ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับอาเซียนไม่เพียงแต่เป็นประเด็นที่ได้รับความสนใจของทางการสหรัฐเท่านั้นหากยังได้รับความสนใจจากทั้งพรรคเดโมแครตและพรรครีพับลิกัน”

ประชาคมอาเซียนได้ย่างเข้าสู่ปีที่ 9 แห่งการสร้างสรรค์และพัฒนาและกำลังปฏิบัติวิสัยทัศน์จนถึงปี 2025 และสร้างสรรค์วิสัยทัศน์ประชาคมอาเซียนหลังปี 2025 ทั้งในสามเสาหลักได้แก่การเมือง-ความมั่นคง เศรษฐกิจ วัฒนธรรมและสังคม ในการประชุมผู้นำอาเซียนครั้งที่ 42 ณ ประเทศอินโดนีเซียเมื่อเดือนพฤษภาคมปี 2023 บรรดาผู้นำอาเซียนได้อนุมัติกระบวนการรับติมอร์-เลสเตเข้าเป็นสมาชิกของอาเซียน การเพิ่มจำนวนประเทศสมาชิกขึ้นเป็น 11 ประเทศจะมีส่วนร่วมเสริมสร้างบทบาทการเป็นศูนย์กลางของอาเซียน สถานการณ์ในภูมิภาคและโลกกำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วซึ่งทำให้อาเซียนต้องพยายามมากขึ้น มุ่งมั่นรักษาและส่งเสริมผลงานในตลอด 57 ปีแห่งความร่วมมือต่อไป.