“Cuốn gia phả bị thất lạc” và những số phận nổi chìm trong lịch sử

Ngọc Lan
Chia sẻ
(VOV5) - Một đầu sách đáng đọc về một giai đoạn lịch sử của nước nhà thông qua câu chuyện của các nhân vật họ Hồ ở làng Quỳnh - Nghệ An.

Tiểu thuyết Cuốn gia phả bị thất lạc của tác giả, thiếu tướng Hồ Sỹ Hậu (đã được tác giả phát hành trước đây, NXB Phụ nữ Việt Nam xuất bản và phát hành năm 2023) là câu chuyện kể về làng Tiềm, một làng khoa bảng giàu truyền thống cách mạng ở miền Trung.

Cuốn gia phả của một dòng họ lớn ở làng bị thất lạc trong binh biến, mãi đến năm 1975 mới tìm thấy. Thông qua hành trình tìm cuốn gia phả, cuốn sách kể lại lịch sử của làng trong khoảng 90 năm (1885-1975).

“Cuốn gia phả bị thất lạc” và những số phận nổi chìm trong lịch sử - ảnh 1

Một phần lịch sử Đảng, lịch sử của đất nước được phản ánh ở cấp độ thu nhỏ trong lịch sử của ngôi làng đặc biệt đó: khởi nghĩa Cần vương, nghĩa quân Đề Thám bị đưa về làng xử chém; phong trào đấu tranh chống Pháp theo Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh đầu những năm 1920...

Sự bế tắc của các Văn thân khi triều đình bỏ thi cử, các cuộc nổi dậy chống chính quyền bảo hộ đều bị Pháp đàn áp nặng nề. Sự kiện thành lập chi bộ Đảng, sự tổn thất của Đảng những năm 1930-1931 tại làng. Lớp thanh niên kế tiếp tham gia cách mạng, kháng chiến. Nhiều người qua tù đày, một số thành yếu nhân của Đảng. Những hoàn cảnh tréo ngoe và bi thương khi Cải cách ruộng đất thực thi tại làng.

Cuốn sách cũng viết cả về những ấu trĩ sau Cách mạng tháng Tám - trước 1975 ở làng: Phá đình chùa, triệt tiêu kinh tế tư nhân làm cho các nghề đã có hàng trăm năm của làng như dệt lụa, làm bún bánh… bị mai một, chợ làng vốn là chợ sầm uất bậc nhất trong vùng vì thế mà trở nên đìu hiu.

Trong suốt gần 100 năm đầy biến động đó, người làng Tiềm lớp này thay lớp khác luôn thể hiện được lòng yêu nước yêu quê mãnh liệt và hết mực theo Cách mạng, đóng góp không nhỏ vào sự nghiệp Cách mạng như rất nhiều ngôi làng giàu truyền thống khác trên cả nước.

Tác giả, thiếu tướng Hồ Sỹ Hậu sinh năm 1946. Ông nguyên là Cục trưởng Cục Kinh tế Bộ Quốc phòng. Trong chiến tranh chống Mỹ ông là kỹ sư thiết kế thi công tuyến ống xăng dầu xuyên Trường Sơn. Ông là người được ghi nhận có đóng góp quan trọng cho ngành xăng dầu trong những năm chống Mỹ cứu nước.

Cuốn tiểu thuyết Dòng sông mang lửa (2012) của ông được giải B của Bộ Quốc phòng về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng, “là bản hùng ca về những người lính xăng dầu Trường Sơn”. Hồ Sỹ Hậu là con trai của ông Hồ Viết Thắng, nguyên Bí thư tỉnh ủy Nghệ An, Nguyên Bộ trưởng Bộ Lương thực, Thực phẩm. Ông Hậu là người được sống cùng cha (Hồ Viết Thắng) trên chiến khu Việt Bắc và được gần gũi nhiều với Bác Hồ thời ở chiến khu.

Feedback