Như tin đã đưa, ngày 15/12, tại kỳ họp lần thứ 16 của Ủy ban liên chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể ở Thủ đô Paris, Pháp, nghệ thuật Xòe Thái của Việt Nam được Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh Di sản phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là di sản văn hóa phi vật thể thứ 14 của Việt Nam được UNESCO ghi danh.
 Màn múa xòe trong đêm khai mạc lễ hội văn hóa, du lịch Mường Lò năm 2018. Ảnh: VOV |
Với việc vinh danh của UNESCO, nghệ thuật Xòe Thái sẽ được bảo tồn và phát huy giá trị nhiều hơn trong đời sống văn hóa của cộng đồng người Thái ở Việt Nam. Là người được mời theo dõi trực tuyến cuộc bầu chọn của UNESCO, Phó Giáo sư - Tiến Sĩ Đỗ Văn Trụ, Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam, cho biết: Lúc Chủ tịch đoàn gõ búa công nhận Xòe Thái, tôi thấy tâm trạng trào lên xúc động, tự hào vì lần này có nhiều nước khác cũng có hồ sơ đề cử. Điều đó chứng tỏ xòe Thái của Việt Nam có giá trị rất lớn. Xòe Thái hiện được biểu diễn ở nhiều tỉnh, nhưng chủ yếu ở các tỉnh: Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái, Lào Cai…. Đây là di sản văn hóa phi vật thể độc đáo. Qua Xòe Thái có thể thấy tinh thần dân tộc, sự phong phú, đa dạng của văn hóa Việt Nam. Việt Nam đã là đại diện cho thế giới lưu giữ phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể này, vì thế chúng ta phải bảo vệ tốt hơn, truyền dạy và quảng bá di sản văn hóa phi vật thể Xòe Thái tốt hơn.
Trong tiếng Thái, “xòe” có nghĩa là múa với các động tác tượng trưng cho các hoạt động của con người trong nghi lễ, sinh hoạt văn hóa, cuộc sống, lao động. Xòe được trình diễn trong nghi lễ, đám cưới, lễ hội và các sự kiện văn hóa của cộng đồng. Có 3 loại xòe: xòe nghi lễ, xòe vòng và xòe trình diễn. Trong đó, xòe vòng phổ biến nhất, là màn đồng diễn mà người xòe nối thành vòng tròn trong sự hòa đồng với tất cả mọi người.
Chủ thể của nghệ thuật Xòe Thái là cộng đồng người dân tộc Thái, cư trú ở vùng núi Tây Bắc Việt Nam, một trong 54 dân tộc sinh sống ở Việt Nam. Từ lâu, Xòe đã trở thành biểu tượng về lòng hiếu khách của đồng bào dân tộc Thái.