(VOV5) - Các viện nghiên cứu của Australia đang rất quan tâm tới những diễn biến căng thẳng hiện nay trên Biển Đông, liên quan việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.
Ngày 28/5, Tiến sĩ Hoàng Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Ngoại giao, Học viện Ngoại giao, có buổi làm việc tại Trung tâm nghiên cứu Mỹ thuộc trường Đại học Sydney và Viện nghiên cứu chính sách quốc tế Lowy của Australia về vấn đề này. Tiến sĩ Hoàng Anh Tuấn đã trình bày các động thái diễn ra trên biển Đông khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Hải Dương-981 đồng thời triển khai các tàu vũ trang và máy bay hộ tống tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Tiến sĩ Hoàng Anh Tuấn khẳng định những hành động của Trung Quốc đã vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa hợp pháp của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ), Công ước của LHQ về Luật biển (UNCLOS) năm 1982, trái với tinh thần của Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Tiến sĩ Hoàng Anh Tuấn nêu rõ hành động của Trung Quốc đi ngược lại các thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước liên quan đến việc xử lý các vấn đề trên biển. Hành vi hiếu chiến của các tàu Trung Quốc đe dọa hòa bình và ổn định ở khu vực, tự do và an toàn hàng hải, làm tổn hại tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Trung Quốc.
Tại buổi làm việc, các chuyên gia và học giả Australia đã cùng trao đổi về động cơ của Trung Quốc trong việc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981, quan điểm của ASEAN trong vấn đề này, chính sách tái cân bằng của Mỹ, chính sách tăng cường ảnh hưởng của Trung Quốc cũng như các bước đi chiến lược của Việt Nam để giải quyết vấn đề Biển Đông. Giáo sư Robert Hill, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Australia, chuyên gia tại Trung tâm nghiên cứu Mỹ, bày tỏ quan ngại trước những căng thẳng đang leo thang tại Biển Đông, đồng thời khẳng định Australia sẽ ủng hộ Việt Nam trong việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho vấn đề này.