Hội nghị Cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 25  diễn ra ngày 12/11 ở thủ đô Nay Pyi Taw, Myanmar. Phát biểu tại Lễ khai mạc, Chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN, Tổng thống Myanmar U Thein Sein tái khẳng định đoàn kết và thống nhất là điều kiện tiên quyết và cơ sở để ASEAN xây dựng thành công Cộng đồng và phát triển vững mạnh, nâng cao vị thế và tiếng nói trong khu vực và trên thế giới.

Toàn cảnh phiên họp

Sau Lễ khai mạc, Lãnh đạo các nước ASEAN tham dự Phiên toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN 25, tập trung thảo luận về tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và định hướng ASEAN sau 2015, thúc đẩy quan hệ với các đối tác cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Trước tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, Lãnh đạo các nước tiếp tục bày tỏ quan ngại sâu sắc, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Các vị lãnh đạo cũng nhấn mạnh việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, thực hiện đầy đủ và hiệu quả các quy định trong Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đặc biệt là điều 5 của Tuyên bố, thực hiện kiềm chế, và không làm phức tạp thêm, mở rộng hay làm gia tăng căng thẳng, đẩy mạnh thương lượng thực chất ASEAN - Trung Quốc để sớm đạt được Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC).

Tổng thống Myanmar Thein Sein đón Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng

Phát biểu tại Phiên thảo luận toàn thể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: “ASEAN cần chủ động và có trách nhiệm hơn nữa trong việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; tiếp tục yêu cầu các bên liên quan tôn trọng và thực hiện đầy đủ mọi quy định, trước hết là Điều 5 của Tuyên bố này, thực hiện kiềm chế, không mở rộng hoặc gia tăng căng thẳng, không làm phức tạp thêm tình hình; không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS). ASEAN cần triển khai mạnh mẽ những nội dung đã thống nhất, đặc biệt là việc ASEAN - Trung Quốc cần sớm cụ thể hóa các biện pháp và xây dựng cơ chế nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ DOC, nhất là Điều 5 của Tuyên bố; đi vào đàm phán thực chất nhằm sớm đạt được COC có tính ràng buộc.”

Về các vấn đề quốc tế và khu vực, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng hòa bình, hợp tác và phát triển tiếp tục là xu thế chủ đạo trong khu vực Đông Á. Về vấn đề khủng bố và bạo lực gia tăng ở Iraq và Syria, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh cùng với cộng đồng quốc tế, Việt Nam lên án mạnh mẽ khủng bố dưới mọi hình thức.

Về dịch bệnh Ebola, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ ASEAN cần ưu tiên các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn dịch bệnh, tăng cường phối hợp với nhau, tranh thủ sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới và những nước phát triển. Phát biểu về Cộng đồng ASEAN và định hướng sau 2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định Việt Nam cam kết sẽ nỗ lực hơn nữa trong năm 2015 cùng các nước ASEAN hoàn thành tốt Lộ trình tiến tới Cộng đồng, như mục tiêu đã đề ra.

Lãnh đạo các nước ASEAN dự Phiên toàn thể

Kết thúc Hội nghị Cấp cao ASEAN 25, cùng với các nhà Lãnh đạo ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thông qua Tuyên bố Nay Pyi Taw về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015 với các thành tố chính của Tầm nhìn làm cơ sở xây dựng định hướng phát triển Cộng đồng ASEAN trong giai đoạn 2016-2025; Tuyên bố ASEAN về Tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN và nâng cao hiệu quả phối hợp các cơ quan ASEAN và Tuyên bố ASEAN về Biến đổi khí hậu.

Trước đó, sáng 12/11, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có cuộc gặp với Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki Moon. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định thực hiện chủ trương chủ động hội nhập quốc tế, Việt Nam đã và sẽ tham gia làm thành viên có trách nhiệm của nhiều cơ quan quan trọng của Liên hiệp quốc, đồng thời tích cực đóng góp vào việc xây dựng các chiến lược, chương trình hành động của Liên hiệp quốc. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được tư vấn chính sách và tài trợ thiết thực của Liên hiệp quốc trong các lĩnh vực, nhất là giảm nghèo bền vững, phòng chống HIV/AIDS và biến đổi khí hậu; ủng hộ Việt Nam ứng cử làm thành viên Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên hiệp quốc (ECOSOC) 2016-2018 và Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hiệp quốc 2020-2021.

Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki Moon bày tỏ mong muốn sớm sang thăm Việt Nam để thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Liên hợp quốc và Việt Nam. Về tình hình Biển Đông, Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki Moon khẳng định quan điểm của Liên hiệp quốc là các tranh chấp về chủ quyền trên Biển Đông cần được giải quyết trên cơ sở đối thoại, các bên không có hành động gây căng thẳng./.