Sốc, bàng hoàng và hụt hẫng là cảm giác của người dân Nhật Bản cũng như người dân ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, khi biết tin cựu Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo bất ngờ qua đời vào ngày 8/7/2022. Không chỉ là chính khách có tầm ảnh hưởng sâu rộng quốc tế, khi còn tại nhiệm, Thủ tướng Abe Shinzo đã dành cho đất nước và con người Việt Nam những tình cảm đặc biệt và có sự đóng góp không nhỏ đối với sự phát triển mối bang giao giữa hai nước.
 Thủ tướng Abe Shinzo trong lễ đón Tổng Bí thư thăm Nhật Bản vào tháng 9/2015. Ảnh: VOV |
Mối quan tâm mà ông Abe Shinzo dành cho quan hệ Việt-Nhật trước hết được thể hiện rõ qua số lần tiếp xúc giữa ông và các lãnh đạo cấp cao của Việt Nam. Ngoài 4 lần thăm chính thức Việt Nam vào các năm 2006, 2013, 2017 (hai lần), ông từng tiếp đón nhiều lãnh đạo cấp cao của Việt Nam sang thăm Nhật Bản, trong đó có chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vào năm 2015.
Đại sứ Đoàn Xuân Hưng, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam-Nhật Bản, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản chia sẻ: "Ông là người bạn đặc biệt của Việt Nam. Khi lên làm thủ tướng, chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của ông vào năm 2012 khi mới nhận nhiệm vụ ông đã chọn Việt Nam. Phải nói rất đặc biệt. Thứ 2 tôi muốn nói đến là khi đến thăm Việt Nam có rất nhiều lần khác nhau, không chỉ có lần đó mà cả khi dự hội nghị cấp cao APEC năm 2006 và 2017 và trong các cuộc khác, ông đều có các cuộc làm việc hữu ích và hiệu quả với lãnh đạo Việt Nam để cũng cố mối quan hệ như hiện nay."
 Thủ tướng Abe Shinzo và phu nhân cùng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và phu nhân trong lễ đón tại Phủ Chủ tịch ngày 16/1/2017. Ảnh: AFP |
Khi còn tại vị, ông Abe Shinzo luôn coi trọng và đánh giá cao vai trò, vị thế của Việt Nam trong khu vực cũng như trên thế giới. Điển hình như tháng 5/2016, trên cương vị Thủ tướng, ông đã mời Việt Nam tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) mở rộng ở Nagoya (Nhật Bản). Đó là lần đầu tiên trong lịch sử 42 năm hình thành của G7, Việt Nam được mời tham gia Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng.
Bằng chứng nữa là năm 2006, hai nước đã đưa ra Tuyên bố chung Việt Nam-Nhật Bản hướng tới quan hệ đối tác chiến lược vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á và đến năm 2014 đã nâng cấp quan hệ lên thành đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á. Cũng trong giai đoạn này, Nhật Bản là nước tài trợ vốn hợp tác phát triển chính thức (ODA) lớn nhất của Việt Nam, là nhà đầu tư có tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) nhiều thứ hai tại Việt Nam, đối tác du lịch thứ ba của Việt Nam, đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam...
Dưới thời Thủ tướng Abe Shinzo, với sự chung tay vun đắp của ông và các nhà lãnh đạo Việt Nam, quan hệ Việt Nam-Nhật Bản cũng bước vào một giai đoạn được đánh giá là tốt đẹp nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao. Đại sứ Đoàn Xuân Hưng cho biết thêm:
"Trên cương vị là thủ tướng tại nhiệm lâu nhất của Nhật Bản, ngài Abe là người đã có mối quan hệ rất thân tình sâu sắc với tất cả các lãnh đạo của Việt Nam. Và đó có thể coi là một nền tảng rất vững chắc cho mối quan hệ Việt Nam với Nhật Bản những năm vừa qua cũng như tương lai. Nên có thể nói với những năm tháng như vậy trong chính trường với tư cách là thủ tướng và kể cả khi ông là đảng đối lập ông đều dành những tình cảm rất đặc biệt cho Việt Nam và mối quan hệ thân thiết hai nước có được hiện nay có phần đóng góp rất lớn của ông Abe".
Abe Shinzo đã ra đi, song vẫn còn đó hình ảnh một vị chính khách với phong thái đĩnh đạc và nụ cười hồn hậu. Với Việt Nam, ông đã và sẽ luôn là một người bạn lớn.