Chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên của Toàn quyền Australia Peter Cosgrove và phu nhân tới Việt Nam, từ ngày 23 đến 26-5 là sự kiện chính trị quan trọng trong quan hệ giữa Việt Nam và Australia. Chuyến thăm diễn ra nhân dịp hai nước kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2018); là cơ hội để hai bên trao đổi phương hướng tăng cường quan hệ song phương trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là về chính trị, an ninh, quốc phòng, kinh tế, giáo dục và văn hóa.

Những năm gần đây, quan hệ Việt Nam và Australia phát triển nhanh, thực chất và hiệu quả. Australia coi Việt Nam là đối tác then chốt trong Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong ASEAN và mong muốn thúc đẩy quan hệ song phương với Việt Nam. Tháng 3 vừa qua, nhân chuyến thăm chính thức Australia của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, hai nước chính thức nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược.

Hợp tác hiệu quả, thực chất trên tất cả các lĩnh vực

Thời gian qua, Việt Nam và Australia tiếp tục duy trì trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao. Các cơ chế hợp tác song phương được duy trì thường xuyên như Đối thoại chiến lược cấp Thứ trưởng Ngoại giao-Quốc phòng ; Đối thoại nhân quyền; Tham vấn cấp cao về viện trợ phát triển…

Trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng, Việt Nam và Australia đã có sự hợp tác hiệu quả thông qua việc trao đổi đoàn, hợp tác phòng, chống tội phạm, quản lý xuất nhập cảnh, chống di cư bất hợp pháp, trao đổi thông tin, kinh nghiệm, đào tạo tiếng Anh... Australia là nước duy nhất đặt đại diện thường trực tại Trung tâm Phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia Việt Nam có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh, qua đó, hai bên thường xuyên trao đổi thông tin hợp tác chống khủng bố, buôn người, tội phạm ma túy...

Quan hệ kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Australia phát triển sâu rộng và toàn diện. Australia hiện là bạn hàng thứ 8 của Việt Nam. Trong khi đó, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 15 của Australia. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng trung bình hơn 7% mỗi năm, năm 2017 đạt gần 6,5 tỷ USD, tăng 22,2% so với năm 2016. Việt Nam xuất sang Australia hơn 520 triệu USD hằng năm, tập trung vào các mặt hàng thủy sản, trong đó tôm đông lạnh chiếm 25%. Australia đã mở cửa cho quả vải, xoài, thanh long Việt Nam xuất sang thị trường này. Trong lĩnh vực viện trợ phát triển chính thức ODA, Australia là một trong những đối tác song phương cung cấp ODA không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam và theo dự luật ngân sách mới công bố, Australia sẽ tiếp tục hỗ trợ ODA cho Việt Nam hơn 84 triệu AUD trong giai đoạn 2018-2019, tập trung vào lĩnh vực cải cách kinh tế, nâng cao năng lực, bình đẳng giới và cải thiện sinh kế...

Giáo dục là lĩnh vực hợp tác mạnh mẽ giữa hai nước. Australia cung cấp nhiều học bổng theo các chương trình dài hạn và ngắn hạn cho Việt Nam. Hiện có khoảng 30.000 sinh viên và nghiên cứu sinh Việt Nam đang học tập tại Australia. Bên cạnh đó, các trường đại học/học viện của hai nước có 18 chương trình liên kết đào tạo đang hoạt động.

Hiện nay, cộng đồng Việt kiều sinh sống tại Australia có số lượng khoảng 300.000 người, đứng thứ 5 trong số các cộng đồng sắc tộc gốc nước ngoài tại Australia. Năm 2017, lượng khách du lịch Australia đến Việt Nam đạt gần 370.500 lượt, tăng 15,5%, đứng thứ 7 trong top 10 thị trường gửi khách hàng đầu vào Việt Nam.

Trên bình diện hợp tác đa phương, Việt Nam và Australia hợp tác tốt tại các diễn đàn khu vực và quốc tế như: ASEAN, Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), Liên hợp quốc. Hai bên đã có thỏa thuận về việc Việt Nam ủng hộ Australia làm thành viên Hội đồng Nhân quyền của Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2018-2020; phía Australia ủng hộ Việt Nam vào Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 và thành viên Hội đồng điều hành Liên minh Bưu chính thế giới (UPU) nhiệm kỳ 2017-2021.

Chuyến thăm làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm của Toàn quyền Australia Peter Cosgrove tiếp thêm xung lực, đưa quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Australia phát triển mạnh mẽ. Chuyến thăm cũng có ý nghĩa quan trọng khi diễn ra đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2018). Trong chuyến thăm, Toàn quyền Australia Peter Cosgrove có các cuộc gặp gỡ với tất cả các nhà lãnh đạo của Việt Nam, thảo luận sâu rộng về các lĩnh vực hợp tác cụ thể giữa hai nước, đặc biệt là hợp tác gìn giữ hòa bình và giáo dục.