Tại Hội nghị quốc tế về Tương lai châu Á (FOA 2021) kết thúc cuối tuần qua, các nhà lãnh đạo châu Á đã đạt được sự đồng thuận cao về việc phải đoàn kết đối phó với dịch COVID - 19  và tăng cường hợp tác để phục hồi kinh tế sau đại dịch. Điều này góp phần đặt nền tảng cho sự phát triển bền vững và bao trùm trong tương lai” .

Hội nghị quốc tế về tương lai châu Á lần thứ 26 được tổ chức theo hình thức trực tuyến - Ảnh: Bộ Ngoại giao

Hội nghị quốc tế về Tương lai châu Á (FOA 2021) do Nikkei Inc. tổ chức theo hình thức trực tuyến trong 2 ngày 20 - 21/5. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo, tác động mạnh đến kinh tế-xã hội, đời sống người dân các nước.

Gác lại bất đồng để đoàn kết vượt qua đại dịch

Tại Hội nghị, các đại biểu đểu cho rằng dịch COVID – 19 đã làm bộc lộ gay gắt hơn những vấn đề mà châu Á đang phải đối mặt như khoảng cách phát triển về thể chế, hạ tầng, công nghệ; các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống như thiên tai, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu... Dịch cũng làm thay đổi sâu sắc trật tự, cấu trúc kinh tế, phương thức quản trị toàn cầu, cách thức hoạt động kinh tế, tổ chức đời sống xã hội của thế giới. Hơn lúc nào hết, đây là thời điểm đòi hỏi tất cả các nước cần gác lại mâu thuẫn, bất đồng, đoàn kết, thống nhất hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau, tất cả cùng chiến thắng vượt qua đại dịch.

Phát biểu với chủ đề “Khôi phục kinh tế thông qua hợp tác kỹ thuật công nghệ”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith nêu rõ sự hợp tác và thống nhất của các nước châu Á là vô cùng quan trọng trong cuộc chiến chống COVID-19. Để kiểm soát được COVID-19, các quốc gia châu Á phải cùng nhau hợp sức để tiến lên phía trước. Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte kêu gọi hợp tác toàn cầu trong cuộc chiến chống dịch COVID-19, trong đó có việc đảm bảo tiếp cận bình đẳng với vaccine phòng COVID-19. Tổng thống Duterte cho rằng nếu không thúc đẩy hợp tác toàn cầu trong phòng chống dịch COVID-19, tiến trình phi toàn cầu hóa sẽ làm tiêu tan các cơ hội thương mại dành cho các nước đang phát triển.

Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin cho rằng châu Á cần đi đầu trong việc dỡ bỏ các bảo hộ bằng sáng chế để giúp sản xuất các loại thuốc có giá cả thấp hơn cho các bệnh nghiêm trọng, từ bệnh COVID-19 cho tới HIV/AIDS, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải thay đổi “cách tiếp cận mang tính chủ nghĩa dân tộc thuần túy” để đầu tư vào y tế như một loại hàng hóa công toàn cầu. Cùng chung quan điểm đó, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha kêu gọi các nhà lãnh đạo trên thế giới coi vaccine phòng COVID-19 là một loại "hàng hóa chung toàn cầu".

Về phần mình, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga cam kết “sẽ tiếp tục nỗ lực để đảm bảo tiếp cận công bằng với các loại vaccine an toàn và hiệu quả trên khắp thế giới, trong đó có các nước đang phát triển”. Thủ tướng Suga cho biết các nỗ lực này bao gồm việc đồng chủ trì hội nghị thượng đỉnh trực tuyến vào tháng tới để thảo luận về vaccine phòng COVID-19 và tại đó, ông sẽ kêu gọi cam kết mạnh mẽ từ mỗi quốc gia trong việc tăng vốn tài trợ để cung cấp miễn phí vaccine phòng COVID-19 cho các quốc gia có nhu cầu. Bên cạnh đó, Nhật Bản sẽ hỗ trợ phát triển hệ thống kho vận bảo quản lạnh cần thiết cho việc vận chuyển và phân phối vaccine.

Xác lập các khuôn khổ hợp tác mới

Liên quan tới việc phục hồi kinh tế sau đại dịch, tại FOA 2021, các nhà lãnh đạo châu Á nêu bật sự cần thiết phải thiết lập các khuôn khổ hợp tác mới. Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính nhấn mạnh hoàn cảnh đặc biệt đòi hỏi phải có những hành động mạnh mẽ và quyết liệt. Châu Á cần một khuôn khổ hợp tác mới với những đột phá cần thiết để vừa giúp nền kinh tế trụ vững qua đại dịch. Thủ tướng đưa ra 6 nội dung hợp tác, trong đó có phát triển hạ tầng chiến lược chất lượng cao; thúc đẩy tiến trình hợp tác, hội nhập và liên kết kinh tế bình đẳng, hiệu quả song phương, đa phương nhằm bảo đảm dòng chảy thương mại, đầu tư và chuỗi cung ứng toàn cầu; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ, công nghệ số, chuyển đổi số chính...

Chia sẻ quan điểm này, trong bài phát biểu với chủ đề “Con đường hội nhập của châu Á”, Thủ tướng Pakistan Imran Khan cho rằng sự ổn định tình hình khu vực là tiền đề để khôi phục, phát triển kinh tế của các nước châu Á. Pakistan hy vọng xây dựng quan hệ mang tính hợp tác và hòa bình với tất cả các quốc gia láng giềng, trong đó, cần xây dựng môi trường đối thoại mang tính hòa bình để giải quyết các tranh chấp.

Đề xuất đa dạng hóa các chuỗi cung ứng, Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar cho rằng điều này sẽ giúp ngăn chặn tái diễn một xu hướng xuất hiện trong thời kỳ đại dịch COVID-19 hoành hành, trong đó các quốc gia phá vỡ cam kết và hạn chế xuất khẩu, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hàng hóa thiết yếu.