Nhận lời mời của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Thủ tướng nước Cộng hòa Cuba Manuel Marrero Cruz thăm hữu nghị chính thức Việt Nam từ ngày 28/9 đến ngày 02/10/2022. Đây là chuyến thăm ngoài khu vực Mỹ Latinh đầu tiên của Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz kể từ khi nhậm chức vào tháng 12/2019.

Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz. Ảnh: TTXVN

Chuyến thăm nhằm triển khai các nội dung thỏa thuận đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, tiếp nối và phát triển quan hệ đặc biệt Việt Nam-Cuba, thể hiện quyết tâm của hai bên trong việc tiếp tục phát triển và thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị, đoàn kết thủy chung, tin cậy lẫn nhau.

Việt Nam và Cuba thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 2/12/1960, hai năm sau khi Cách mạng Cuba thành công (1/1/1959). Trong lịch sử thế giới đương đại, hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ giữa Việt Nam-Cuba. Trong suốt gần 62 năm qua, hai dân tộc Việt Nam-Cuba luôn kề vai sát cánh trong cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ở mỗi nước.

Những thành quả hợp tác trên nhiều phương diện

Quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước đã tạo đà cho hợp tác kinh tế thương mại phát triển. Năm 2021, kim ngạch song phương đạt gần 262 triệu USD, tăng 46,6% so với năm 2020. Ngày 1/4/2020, Hiệp định thương mại Việt Nam-Cuba ký ngày 9/11/2018 chính thức có hiệu lực với nhiều cam kết ưu đãi thương mại mới, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp hai nước và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa song phương. Hiện nay, Việt Nam là nước đầu tư lớn nhất ở khu vực châu Á-châu Đại Dương tại Cuba. Rất nhiều dự án đầu tư 100% vốn nước ngoài và liên doanh giữa hai nước đã được thiết lập và đi vào hoạt động. Nhiều doanh nghiệp quan trọng của Việt Nam quan tâm đến thị trường Cuba và đã đến Cuba để tìm cơ hội hợp tác, đầu tư. Một số doanh nghiệp Việt Nam đang triển khai các dự án đầu tư về xây dựng hạ tầng khu công nghiệp, sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất bột giặt tại Đặc khu Phát triển Mariel, San Miguel, Santa Cruz.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang. Ảnh: Nguyễn Hồng

Trong hợp tác nông nghiệp, Dự án hợp tác hỗ trợ Cuba phát triển sản xuất lúa gạo quy mô hộ gia đình giai đoạn 2011-2015 với tổng số vốn đầu tư 43 triệu USD đạt kết quả tích cực. Các dự án hỗ trợ Cuba sản xuất ngô, đậu tương và nuôi trồng thủy sản giai đoạn 1 và 2 cũng thu được thành quả khả quan. Hai bên đang tiếp tục nghiên cứu và triển khai các dự án nông nghiệp-thủy sản khác, trong đó, Chính phủ đã phê duyệt Dự án “Hợp tác Việt Nam-Cuba phát triển sản xuất lúa gạo giai đoạn 2019-2023” và đang triển khai. Hai bên cũng đã thống nhất nội dung triển khai Dự án hỗ trợ Cuba nuôi trồng thủy sản giai đoạn 3 (2022 - 2025).

Trong đại dịch COVID - 19, hai bên có những hỗ trợ thiết thực. Tới cuối năm 2021, Cuba cung ứng số lượng lớn vaccine Abdala phòng COVID - 19 và sẵn sàng cử chuyên gia sang chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine cho Việt Nam. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, đánh giá: "Trong bối cảnh hết sức đặc biệt, sự hỗ trợ vô tư, trong sáng giữa hai nước có ý nghĩa hết sức đặc biệt. Cuba đã hỗ trợ Việt Nam vaccine. Việt Nam hỗ trợ Cuba lương thực. Sự giúp đỡ chân tình, trong sáng như vậy thể hiện rõ tinh thần “tối lửa tắt đèn” có nhau trong quan hệ hai nước".

Nâng cao quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư

Trong chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam của Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz, lãnh đạo cấp cao hai nước sẽ thống nhất về phương hướng và biện pháp cụ thể để nâng cao hơn nữa cơ chế hợp tác Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Cuba. Đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp hai nước hợp tác đầu tư, nhất là trong các lĩnh vực sản xuất và chế biến lương thực - thực phẩm, năng lượng tái tạo bao gồm điện Mặt Trời và điện gió, hạ tầng du lịch…Trong chuyến thăm này, hai bên sẽ ký Kế hoạch hành động chung để triển khai Chương trình nghị sự y tế song phương giai đoạn 2023 - 2025 bao trùm sự hợp tác giữa hai nước trên hơn 10 lĩnh vực, trong đó có kinh tế, thương mại, nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, giao thông. Đề cập tiềm năng hợp tác song phương, bà Lianys Torres Rivera, nguyên Đại sứ Cuba tại Việt Nam, cho rằng: "Hai nước rất cần tăng cường mối quan hệ kinh tế, thương mại. Sự hợp tác trong lĩnh vực này rất quan trọng, đặc biệt là khi nói tới đầu tư. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào Cuba. Các lĩnh vực thế mạnh của Cuba có thể kể đến là y tế. Cuba có thể chia sẻ với Việt Nam những kinh nghiệm của mình như đã và đang làm với nhiều nước trên thế giới. Cuba hy vọng thu hút được nhiều nhà đầu tư Việt Nam hơn nữa cả trong khu vực nhà nước lẫn khu vực tư nhân, để làm sao vốn đầu tư của Việt Nam có chỗ đứng quan trọng trong nền kinh tế Cuba và có thể đóng góp nhiều hơn cho quá trình cập nhật hóa mô hình kinh tế của đất nước chúng tôi".

Được xây dựng, vun đắp, thử thách qua những năm tháng khó khăn nhất của lịch sử, quan hệ Việt Nam - Cuba là tài sản vô giá cho sự nghiệp cách mạng mỗi nước. Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Cộng hòa Cuba Manuel Marrero Cruz một lần nữa khẳng định quyết tâm của lãnh đạo hai nước đưa quan hệ song phương sang giai đoạn phát triển mới.