Hôm nay, Việt Nam long trọng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/05/1954-07/05/2024), một chiến thắng đi vào lịch sử thế giới. Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ khẳng định sức mạnh đoàn kết của dân tộc Việt Nam, mà còn là điểm sáng trong lịch sử giải phóng dân tộc trên thế giới, là nguồn cổ vũ lớn lao cho các dân tộc yêu chuộng hòa bình. Chiến thắng Điện Biên Phủ thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc khắp thế giới đi đến thắng lợi hoàn toàn.

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã được các dân tộc bị áp bức trên thế giới lúc ấy đón nhận như một sự báo hiệu nhiều cuộc tranh đấu khác.

Nhà sử học Alain Ruscio (trái) khẳng định chiến thắng Điện Biên Phủ là đòn quyết định dẫn đến việc Pháp phải chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán để ký vào Hiệp định Genève mang lại hòa bình cho Việt Nam. Ảnh: Anh Tuấn/VOV-Paris

Thắng lợi vĩ đại

Nhà sử học Pháp Alain Ruscio khẳng định Chiến thắng Điện Biên Phủ là đòn quyết định dẫn đến việc Pháp phải chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán để ký vào Hiệp định Genève mang lại hòa bình cho Việt Nam. Đó kết quả của sự kết hợp thành công sức mạnh của lòng yêu nước và khát vọng hòa bình của nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Điện Biên Phủ là một khoảnh khắc quan trọng của lịch sử nhân dân Việt Nam. Chiến thắng này là kết quả của một cuộc chiến khó khăn, bắt đầu từ sự đơn độc, bởi ngay từ đầu, những người lính của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã bị cô lập. Sau đó, diễn biến cuộc chiến đã thay đổi với khái niệm “chiến tranh nhân dân”, đây không còn là một cuộc chiến với những binh sĩ chuyên nghiệp mà có sự đồng lòng, hy sinh và quyết tâm của cả một dân tộc."

Theo Giáo sư Tiến sỹ Vong So Theara, Trưởng khoa Lịch sử Campuchia và Đông Nam Á, trường Đại học Hoàng gia Campuchia, Chiến thắng Điện Biên Phủ đã buộc thực dân Pháp phải ngồi vào bàn đàm phán. Chiến thắng mang ý nghĩa rất lớn trên bình diện quốc tế, đi vào lịch sử nhân loại, bởi đây là lần đầu tiên quân đội của một nước từng là thuộc địa ở châu Á đánh bại đội quân hiện đại và tối tân của một cường quốc Châu Âu.

Giáo sư Tiến sỹ Vong So Theara, Trưởng khoa Lịch sử Campuchia và Đông Nam Á, trường Đại học Hoàng gia Campuchia, Chiến thắng Điện Biên Phủ. Ảnh: PV/VOV-Phnom Penh

Chiến thắng này đã buộc Pháp phải hòa đàm và rút quân ra khỏi Đông Dương. "Sự thất bại của Pháp trước Việt Nam tại chiến trường Điện Biên Phủ có ý nghĩa rất quan trọng. Chiến thắng này được ví như mang đến lá cờ chiến thắng, lá cờ vô địch cho Việt Nam, cũng như nhân dân các nước Đông Dương."

Thắng lợi vĩ đại này cũng giúp ba dân tộc Việt Nam-Lào-Campuchia đoàn kết, tạo nên sức mạnh chung, đem đến những thắng lợi ở mỗi nước. Giáo sư Tiến sỹ Vong So Theara nhấn mạnh: "Trong cuộc chiến chung, chúng ta đoàn kết thành một khối. Khi ba nước thành lập lực lượng cách mạng chống lại sự cai trị của chế độ thực dân thì đã giành được nhiều thành công, đặc biệt sau khi Pháp chịu thất bại tại Điện Biên Phủ, đã khiến hội nghị Genève đi đến kết quả tốt đẹp. Pháp phải chính thức công nhận độc lập của cả 3 nước Việt Nam-Lào-Campuchia."

Đại sứ Reda El Taify trả lời phóng vấn của VOV. Ảnh: PV/VOV-Cairo

Mang tầm vóc thời đại

Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ chấm dứt sự đô hộ của chủ nghĩa thực dân ở 3 nước Đông Dương, mà còn mở ra một trang mới cho lịch sử nhân loại. Từ thắng lợi này, tinh thần Điện Biên Phủ của nhân dân Việt Nam đã cổ vũ mạnh mẽ các nước thuộc địa khác vùng lên đấu tranh giành độc lập, qua đó chấm dứt chế độ chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới.

Ông Reda El Taify, Đại sứ Ai Cập tại Việt Nam giai đoạn 2010-2014, khẳng định Chiến dịch Biện Biên Phủ một trong những trận đánh nổi tiếng nhất trong lịch sử: "Có thể nói rằng chiến dịch Điện Biên Phủ là một trong những trận đánh quan trọng hàng đầu trong lịch sử thế giới, được xếp ngang với các chiến dịch và trận đánh nổi tiếng trong lịch sử như trận Waterloo, trận Trân châu Cảng, chiến dịch Normandy, trận chiến xe tăng ở Vòng cung Kursk, chiến dịch tấn công vào Berlin trong thế chiến thứ hai, cuộc chiến tranh ngày 6/10/1973 của Ai Cập…. Chiến dịch Điện Biên Phủ chấm dứt chế độ thực dân đô hộ của Pháp tại không chỉ Việt Nam, mà toàn khu vực châu Á."

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã cổ vũ, khích lệ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở cả châu Á, châu Phi và cả ở Mỹ La-tinh. Nhà ngoại giao Reda El Taify khẳng định: "Người Việt Nam có quyền tự hào về chiến thắng Điện Biên Phủ. Còn chúng tôi ở khu vực Trung Đông và thế giới Arab, không bao giờ có thể quên được sự kiện lịch sử này, bởi hầu hết các nhà lãnh đạo châu Phi đã học được bài học qu‎ý giá từ chiến thắng Điện Biên Phủ. Nhờ đó, chúng tôi xây dựng được chiến lược đấu tranh giải phóng, siết chặt vòng vây và tiến tới đánh đổ hoàn toàn mọi dạng thức thực dân đô hộ của Pháp tại Châu Phi."      

Ông Leonard Lema, Bí thư Đoàn thanh niên cộng sản thành phố Saint Pierre des Corps, bày tỏ:  "Sự kiện Điện Biên Phủ có một tác động rất lớn đến các phong trào giải phóng dân tộc tại nhiều khu vực. Là một người gốc Nam Mỹ, tôi đã nghe gia đình tôi kể nhiều về những sự kiện này. Đối với bố tôi, chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng mang tính biểu tượng. Chúng ta cũng nhìn thấy những điều tương tự tại Algeria và cả ở những nơi mà các dân tộc bị áp bức."

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là chiến thắng mang tầm vóc thời đại, có ý nghĩa lan tỏa trên khắp thế giới. Lần đầu tiên trong lịch sử, một dân tộc bị áp bức đã đánh bại cuộc xâm lược của một đế quốc hùng mạnh, đã giành lại độc lập cho dân tộc, đưa lại quyền dân chủ thực sự cho nhân dân. Đó là thắng lợi vĩ đại của nhân dân Việt Nam, đồng thời cũng là thắng lợi chung của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới. 70 năm sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, nhiều học giả, nhà nghiên cứu lịch sử trên thế giới đều có chung nhận định: Thông điệp và bài học từ chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5/1954 vẫn còn nguyên giá trị. Việt Nam là nước tiên phong, là biểu tượng sáng ngời trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, mở ra trang sử mới cho nhân loại.