Đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh Quảng Ngãi có nhiều sản phẩm đặc thù. Nhiều bạn trẻ nơi đây đã tận dụng lợi thế này, kết hợp với việc ứng dụng công nghệ trong sản xuất, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm để làm kinh tế. Nhờ đó, phong trào khởi nghiệp của thanh niên dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Ngãi phát triển mạnh mẽ trong thời gian gần đây.

Đông trùng hạ thảo (hay còn gọi là hạ thảo đông trùng, trùng thảo) là một loại nấm ký sinh mọc trên các ấu trùng của côn trùng. Đây là một vị thuốc Đông y giúp chữa bệnh và hỗ trợ tăng cường sức khỏe. Ngoài sinh sôi tự nhiên, đông trùng hạ thảo còn được nuôi cấy trên vật chủ là nhộng tằm hoặc lên men xốp, cấy nấm trên giá thể hỗn hợp đậu xanh, vỏ trứng, gạo … Chị Ao Thị Như Ý (30 tuổi) ở thị trấn Trà Xuân, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi, dân tộc Cor, là 1 trong những người đi theo hướng nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo như thế.

Nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo trên giá thể gạo lúa rẫy là cách khởi nghiệp độc đáo của đôi vợ chồng trẻ Ao Thị Như Ý và Đỗ Văn Thảo - Ảnh: VOV

Chị Ao Thị Như Ý là thạc sĩ sinh học thực nghiệm, còn chồng chị đã từng làm việc tại các cơ sở sản xuất giống đông trùng hạ thảo ở Hàn Quốc. Năm ngoái, với số vốn đầu tư ban đầu hơn 300 triệu đồng, vợ chồng chị thành lập cơ sở sản xuất nấm đông trùng hạ thảo Núi Cà Đam. Sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo được nuôi cấy trên giá thể gạo lúa gẫy của đồng bào Cor. Quy trình nuôi trồng sản xuất nấm đông trùng hạ thảo khép kín, nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn vệ sinh, thực phẩm. Cơ sở sản xuất nấm đông trùng hạ thảo của vợ chồng chị đang nuôi trồng 1.000 hũ nấm, tỷ lệ thành công khoảng 80%. Sản phẩm đạt chất lượng cao được người tiêu dùng đón nhận.

Chị Ao Thị Như Ý cho biết: "Hiện nay, lúa rẫy đang giảm dần. Người dân không có đầu ra nên không trồng lúa rẫy nữa. Thông qua việc nuôi trồng đông trùng hạ thảo trên giá lúa, tôi muốn quảng bá sản phẩm địa phương, nâng cao giá trị đặc sản của đồng bào".

Trong khi đó, từng theo học ngành Y, sau đó học Sư phạm, nhưng sau khi tốt nghiệp, 5 năm trước đây, cô sơn nữ người H’re Phạm Thị Y Hòa lại quay về quê ở làng Teng, xã Ba Thành, huyện Ba Tơ khởi nghiệp với nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Với niềm đam mê và khiếu thẩm mỹ, trên chất liệu vải và hoa văn thổ cẩm của người H’re, Y Hòa tự tay thiết kế nhiều trang phục cách tân độc đáo. Các sản phẩm mà cô sơn nữ 33 tuổi này giới thiệu trên mạng xã hội được người tiêu dùng chú ý, đặt hàng. Từ đó, Y Hòa đã huy động các mẹ, các chị em trong làng tham gia dệt, thiết kế sản phẩm từ thổ cẩm làng Teng, cung cấp cho thị trường khoảng 1.000 sản phẩm mỗi năm.

Phạm Thị Y Hoà đam mê dệt thổ cẩm từ nhỏ - Ảnh: VOV

Sản phẩm thổ cẩm của Y Hoà và phụ nữ làng Teng được các nhà thiết kế trong nước chú ý, đặt hàng, chọn làm trang phục trình diễn tại sàn diễn thời trang quốc tế. Tháng 10/2021, sản phẩm thổ cẩm của làng Teng lần đầu tiên được giới thiệu ở Triển lãm Thế giới-EXPO 2020 diễn ra tại Dubai, Ấn Độ. Trước đó, năm 2019, nghề dệt thổ cẩm của người H’re ở làng Teng, xã Ba Thành, huyện Ba Tơ được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia. Phạm Thị Y Hòa hàng ngày cùng với dân làng chung tay bảo tồn văn hoá truyền thống và tiếp tục dệt nên ước mơ trên hành trình khởi nghiệp của mình. 

Y Hòa Tâm sự: "Khi đủ điều kiện, tôi sẽ làm một nhà sàn riêng cho không gian đồng bào H’re, trưng bày thổ cẩm, trải nghiệm cho cá nhân và cộng đồng. Không gian đó bao gồm thổ cẩm, đan lát và các hoạt động sản xuất…".

Để tập hợp thanh niên dân tộc thiểu số khởi nghiệp, tháng 4 năm nay, tỉnh Quảng Ngãi đã thành lập Câu lạc bộ Thanh niên khởi nghiệp vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Câu lạc bộ hiện có 30 thành viên đến từ 5 huyện miền núi của tỉnh. Ông Trần Văn Mẫn, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi đánh giá: "Chúng tôi thấy rất cần thiết phải có tổ chức này để tập hợp thanh niên trẻ, những người khát khao được khởi nghiệp, được kinh doanh. Chúng tôi sẽ hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cấp và mở rộng lực lượng này. Chính lớp trẻ này sẽ hỗ trợ các nhà đầu tư khi đầu tư về địa phương, cùng hợp tác. Lúc đó, hệ sinh thái khởi nghiệp ở địa phương sẽ tốt lên".

Trong khi đó, ông Võ Phiên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho rằng những tấm gương khởi nghiệp của các bạn trẻ đã lan tỏa tinh thần khởi nghiệp ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: "Chắp cánh ước mơ khởi nghiệp là một trong những việc cần làm, phải làm để biến lợi thế, tiềm năng thành cơ hội, tạo sự phát triển kinh tế, để cho cuộc sống ngày càng tốt hơn. Hiện nay, việc khởi nghiệp là nỗ lực của chính bản thân thanh niên nhưng rất cần sự đồng hành của chính quyền, các doanh nghiệp".