Ngày 27/11, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao Việt Nam chủ trì và phối hợp với các cơ quan tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45 - CT/TW (Chỉ thị 45) ngày 19/5/2015 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới. Tham dự Hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng – Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, các vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Nhà nước, các ban, bộ, ngành cùng nhiều đại diện bà con kiều bào.

Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, 5 năm qua, việc học tập, quán triệt, triển khai, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chỉ thị 45 đã được tiến hành đồng bộ, rộng rãi cả ở trong và ngoài nước. Nhiều chính sách, quy định pháp luật và chương trình hành động cụ thể trong các lĩnh vực: quốc tịch, xuất nhập cảnh, sở hữu nhà ở, thu hút, trọng dụng cá nhân là người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) hoạt động khoa học công nghệ ở trong nước… đã được ban hành. Nhìn chung, Chỉ thị 45 đã được triển khai, quán triệt sâu rộng, từng bước đi vào cuộc sống, góp phần tạo nên những kết quả quan trọng trong công tác đối với NVNONN trên tất cả các mặt.

Ông Đặng Minh Khôi, Thứ trưởng Bộ ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người VN ở nước ngoài, phát biểu tại Hội nghị

Theo ông Đặng Minh Khôi, Thứ trưởng Bộ ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người VN ở nước ngoài, thì những kết quả đó đã đem đến những đổi thay tích cực trong cộng đồng. "Cộng đồng NVNONN ngày càng lớn mạnh về số lượng và mở rộng hơn về địa bàn, Vai trò, vị thế và uy tín của cộng đồng NVNONN trong xã hội sở tại ngày càng được nâng cao.

Cộng đồng NVNONN ngày càng gắn bó với quê hương, đã và đang trở thành một trong những nguồn lực quan trọng đóng góp cho quá trình xây dựng, bảo vệ, phát triển và hội nhập quốc tế của đất nước. Các hội đoàn NVNONN tiếp tục được củng cố và phát triển, góp phần tăng cường đoàn kết trong cộng đồng, gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa và truyền thống dân tộc, thực sự là cầu nối hữu nghị giữa Việt Nam với các nước" - ông Khôi nói.

Từ 4,5 triệu người ở 109 quốc gia và vùng lãnh thổ năm 2015, đến nay cộng đồng NVNONN có khoảng 5,3 triệu người sinh sống, làm việc trên 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó hơn 80% là ở các nước phát triển. Đại bộ phận bà con đã có địa vị pháp lý, ổn định cuộc sống, hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại trong tất cả các lĩnh vực từ chính trị, kinh tế đến văn hóa, xã hội, có tiềm lực đáng kể về trình độ khoa học, kỹ thuật và có nhiều đóng góp về mọi mặt đối với quê hương. Lượng kiều hối lũy kế từ năm 1993 đến nay đạt khoảng 175 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước nhận kiều hối lớn nhất thế giới trong những năm gần đây.

Hiện có 4 trí thức kiều bào từ Pháp, Nhật Bản, Mỹ, Singapore trong tổng số 15 thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ; 17 kiều bào được bầu làm Uỷ viên Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khoá IX, nhiệm kỳ 2019-2024.

Trong năm 2020, mặc dù bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, nhưng bà con kiều bào đã quyên góp được gần 70 tỷ đồng và nhiều hiện vật hỗ trợ công tác phòng chống dịch ở trong nước và giúp đỡ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả thiên tai.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đánh giá cao những đóng góp thiết thực của cộng đồng người Việt ở nước ngoài cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời gian qua. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh: “Trong 5 năm qua, nhìn chung, việc quán triệt và triển khai Chỉ thị 45 đã được tiến hành nghiêm túc, đồng bộ. Chủ trương “Người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam” đã thực sự đi vào cuộc sống. Công tác về người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục là một trụ cột trong công tác đối ngoại của Đảng, Nhà nước”. 

Tuy nhiên, trên thực tế, công tác về người Việt Nam ở nước ngoài vẫn còn một số mặt hạn chế. Việc ban hành một số chính sách, quy định, hướng dẫn còn chậm; triển khai một số chính sách, biện pháp chưa đồng bộ, kịp thời; kết quả vận động, thu hút nguồn lực kiều bào chưa tương xứng với tiềm năng… Do đó, hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45 có ý nghĩa quan trọng trong việc thảo luận và đóng góp ý kiến về chủ trương, chính sách lớn và cũng như những biện pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh một cách toàn diện công tác về người Việt Nam ở nước ngoài, qua đó góp phần tăng cường củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, đáp ứng ngày càng tốt hơn đòi hỏi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Hội nghị cũng là một sự kiện được mong đợi, như chia sẻ của Giáo sư Đặng Lương Mô, kiều bào ở Nhật: "Tôi là một trong những người đầu tiên được đọc Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài ban hành năm 2004. Hội nghị lần này là sơ kết Chỉ thị 45, cũng trong phạm trù công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Qua những thảo luận tại Hội nghị, có thể thấy là thời gian qua, những cơ chế chính sách, nhất là những pháp luật liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng đầy đủ - đó là điều rất đáng mừng. Kiều bào là bộ phận không tách rời của dân tộc Việt Nam, nên có những cơ hội để chúng tôi bày tỏ ý kiến là rất tốt".

Còn chị Mi Mi Vũ, kiều bào ở Mỹ bày tỏ: "Đây là một dịp rất đáng mừng vì tôi có rất ít cơ hội để gặp gỡ kiều bào ở các nước khác, để có thể hiểu về cuộc sống của kiều bào ở các nước như thế nào. Bên cạnh đó, qua hội nghị, chúng tôi có thể chia sẻ quan điểm để có thể hợp tác với nhau, cũng như đề xuất các ý kiến với Chính phủ để cùng xây dựng đất nước Việt Nam tốt hơn".

Ban đối ngoại (VOV5), Đài Tiếng nói Việt Nam và các tập thể nhận bằng khen của Bộ Ngoại giao vì có thành tích xuất sắc trong công tác người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2016-2020

Nhà báo Hoàng Hướng, Trưởng phòng Việt Kiều, Ban Đối ngoại, Đài Tiếng nói Việt Nam được tặng bằng khen của Bộ Ngoại giao vì có thành tích xuất sắc trong công tác người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2016-2020

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã tặng kỷ niệm chương vì sự nghiệp ngoại giao Việt Nam và bằng khen cho cho 05 cá nhân, Bằng khen của Bộ trưởng Ngoại giao cho 14 tập thể và 19 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác ngoại giao nói chung và công tác về NVNONN nói riêng.

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị đã diễn ra Lễ ký kết Chương trình phối hợp công tác giữa Ủy ban Nhà nước về NVNONN và Ban Tôn giáo Chính phủ.