Nghe âm thanh bài tại đây:
Đây là chương trình diễn ra thường niên vào tháng 5, do EUNIC (Hiệp hội các tổ chức về văn hóa Châu Âu) khởi xướng. Chương trình có sự tham gia của Viện Goethe, Hội đồng Anh, Viện Cervantes, Đại sứ quán Tây Ban Nha, Đại sứ quán Italy, Đại sứ quán Ba Lan và Đại sứ quán Cộng hòa Czech.
Phát biểu tại họp báo giới thiệu chương trình Những ngày văn học châu Âu 2024 diễn ra sáng 6/5, Chủ tịch EUNIC Việt Nam, Viện trưởng Viện Goethe Oliver Brandt cho biết: Nhận thấy vai trò quan trọng của việc đặt ra những thảo luận về giới trong địa hạt văn chương, năm nay EUNIC (Hiệp hội các tổ chức về văn hóa Châu Âu) chọn chủ đề văn học giới cho chuỗi chương trình “Những ngày Văn học Châu Âu”, giới thiệu một thế hệ những nhà văn mới và trẻ.
Đại diện các đại sứ quán Châu Âu tại buổi họp báo. Ông Oliver Brandt Chủ tịch EUNIC Việt Nam, Viện trưởng Viện Goethe phát biểu tại chương trình. |
"Những năm gần đây, văn đàn châu Âu chứng kiến sự xuất hiện nhiều hơn của những cây viết nữ và queer (đa dạng tính dục). Trong văn chương của họ, chúng ta tìm thấy những cách biểu đạt và cảm thức khác về sự đa dạng giới. Nói về văn học sẽ không có ranh giới, rào cản nào. Chúng tôi chọn chủ đề này để khuyến khích các tác giả - những người có góc nhìn mới, phù hợp với sự thay đổi của xã hội hiện đại. Chúng tôi cũng muốn rằng một số tác phẩm văn học sẽ phản ánh tính đa dạng trong xã hội hiện nay. Vì vậy qua những hoạt động của Viện Goethe chúng tôi cũng muốn thể hiện sự quan tâm của chúng tôi đối với tiếng nói của phụ nữ, tiếng nói của cộng đồng LGBT." - Ông Oliver Brandt nói
Thông qua chuỗi những sự kiện và workshop, chương trình sẽ giới thiệu những tác phẩm nữ quyền và queer của các nhà văn trẻ, cũng như gợi mở những hướng tiếp cận khác của những tác phẩm kinh điển của văn chương Châu Âu. Đặc biệt Những ngày Văn học Châu Âu năm nay cũng sẽ khởi xướng những diễn đàn đối thoại cho những nhà văn thuộc dòng ngoại biên của văn chương ở các nước Châu Âu và Việt Nam.
Các sự kiện gồm có: tọa đàm của các nhà văn và dịch giả về AI và dịch sách; thảo luận ra mắt sách Vòng quanh nước Ý (diễn ra ngày 4/5 và 5/5 vừa qua do ĐSQ Italy tổ chức). Cuộc trò chuyện “Thơ và tình yêu ẩn giấu” về tác giả kinh điển - nhà thơ Tây Ban Nha Federico García Lorca, do ĐSQ Tây Ban Nha tổ chức tối 6/5.
Ngoài ra còn các cuộc thảo luận: Văn chương Di dân từ góc nhìn queer và sự hóc búa của bản sắc kép (ngày 8/5), Sức mạnh của lời – Tiếng nói Queer xuyên biên giới (ngày 11/5, Viện Goethe Hà Nội tổ chức), Sức mạnh của ngôn từ cho nhà vận động quyền chuyển giới (ngày 18/5, Viện Goethe TP HCM tổ chức); thảo luận về sinh thái Queer (ngày 9/5) tại công viên công cộng; trò chuyện văn học Chuyến phiêu lưu của huyền thoại Ba Lan: 6 câu chuyện truyền cảm hứng cho người trẻ (ngày 17/5, Đại sứ quán Ba Lan tổ chức); Hội đồng Anh tại Hà Nội cũng tổ chức triển lãm và thảo luận Phòng từ 18/5-24/5.
Đặc biệt, nhà văn Alena Mornštajnová (CH Czech), một trong những nhà văn được yêu thích nhất của văn học Séc đương đại, tác giả của Bác Hana (tác phẩm mới ra mắt bản tiếng Việt, NXB Phụ nữ ấn hành năm 2023) sẽ có buổi trò chuyện về sách của mình vào ngày 10/5 tại Viện Goethe.
Chương trình cũng có những worrshop dành cho người viết trẻ, do một số nhà văn châu Âu cùng thảo luận về văn học giới với những cây bút Việt Nam, như Viết sáng tạo với nhà văn Đức theo dòng văn học queer Jayrôme C. Robinet (Viện Goethe Hà Nội tổ chức ngày 12/5); nhà văn Joshua Jones (xứ Wales) điều phối thảo luận Phòng ngày 18/5 (tác phẩm quy tụ trải nghiệm queer của 6 cây viết từ Việt Nam và xứ Wales); viết sáng tạo với Kai Nguyen và Leo Drayton (Hội đồng Anh tổ chức ngày 19/5).
Chia sẻ về buổi viết sáng tạo của Kai Nguyen và Leo Drayton, bà Hồng Phạm, Giám đốc chương trình Nghệ thuật của Hội đồng Anh cho biết thêm: "Trong buổi viết sáng tạo này Kai Nguyen và Leo Drayton rất mong muốn có thể hướng dẫn cho những người tham dự vừa thảo luận, vừa là những bài tập để có thể chia sẻ cách thức sáng tạo không chỉ bằng những vần thơ, mà có thể sử dụng video art, mỹ thuật cũng như nhiếp ảnh..."
Chuỗi sự kiện Những ngày văn học châu Âu lần này là cơ hội để những người trẻ Việt Nam mở rộng nhiều góc nhìn mới trong các vấn đề liên quan đến giới. Những trao đổi trong cộng đồng văn chương về đề tài này cũng chính là nền tảng thúc đẩy sự giao thoa, giao lưu về văn hóa giữa Việt Nam và các quốc gia châu Âu, thông qua văn học.