Chiều 8/12, thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 – 2030, một nội dung được nhiều đại biểu quan tâm cho ý kiến đó là việc cần có cơ chế để khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia nghiên cứu, đầu tư phát triển điện hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR).
Theo đại biểu quốc hội Trịnh Thị Tú Anh, đoàn Lâm Đồng, Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi năng lượng sâu rộng, trong khi yêu cầu về an ninh năng lượng, giảm phát thải và duy trì tăng trưởng ở mức cao ngày càng trở nên cấp thiết. Vì vậy, phát triển tiện hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR) là một hướng đi phù hợp với điều kiện Việt Nam.
 Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh phát biểu tại phiên họp chiều 8/12. Ảnh: Media Quốc hội |
Bà Trịnh Thị Tú Anh nhận định: "Lĩnh vực này đòi hỏi nguồn lực lớn, công nghệ cao, chuỗi cung ứng dài hạn. Nếu chỉ dựa vào ngân sách nhà nước thì không thể tạo được hệ sinh thái công nghiệp hạt nhân hiện đại. Việc huy động doanh nghiệp nhà nước cùng doanh nghiệp tư nhân sẽ giúp đa dạng hóa nguồn lực, chia sẻ rủi ro và thúc đẩy đổi mới sáng tạo".
Nhất trí cho rằng việc lựa chọn công nghệ điện hạt nhân mô-đun nhỏ trong giai đoạn hiện nay là phù hợp, tuy nhiên, phát triển SMR phải đi kèm với điều kiện: an toàn – trách nhiệm – minh bạch. Việc khuyến khích doanh nghiệp tham gia không có nghĩa là “mở cửa hoàn toàn” mà Nhà nước phải đóng vai trò dẫn dắt. Đại biểu quốc hội Nguyễn Thị Lan, đoàn thành phố Hà Nội, cho rằng: "Mục tiêu trước mắt chủ yếu là phục vụ nghiên cứu, đào tạo nhân lực và từng bước làm chủ công nghệ chứ chưa thể kỳ vọng ngay vào hiệu quả kinh tế ngắn hạn. Khi Việt Nam tích lũy đủ kinh nghiệm, kiểm soát tốt an toàn, hoàn thiện khung pháp lý và làm chủ công nghệ cốt lõi, lúc đó mới từng bước mở rộng quy mô. Lộ trình đi từ mô-đun nhỏ đến mô-đun lớn là phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn của Việt Nam".
 Đại biểu Nguyễn Thị Lan - Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam phát biểu tại phiên họp chiều 8/12. Ảnh: Media Quốc hội |
Nhiều đại biểu cũng đồng tình việc khuyến khích doanh nghiệp nghiên cứu và đầu tư SMR cũng đồng nghĩa mở ra cơ hội hình thành ngành công nghiệp chế tạo mô-đun trong nước, tạo việc làm chất lượng cao và nâng vị thế khoa học – công nghệ của Việt Nam trong chuỗi giá trị hạt nhân toàn cầu.