Ngày Vì nạn nhân chất độc da cam 10-8 năm nay với nhiều hoạt động thiết thực để ghi nhớ sự kiện này cũng như thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của Nhà nước đối với các nạn nhân bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam/dioxin. Đặc biệt, cuộc đấu tranh đòi công lý cho các nạn nhân luôn được sự quan tâm và đồng hành của các tổ chức, cá nhân trong nước, của cộng đồng người Việt ở nước ngoài và sự ủng hộ của bạn bè quốc tế. Đây là nội dung trao đổi của Phóng viên Đài TNVN với Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, Chủ tịch Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam.
Nghe âm thanh tại đây:
1, PV: Thưa ông, ngày vì nạn nhân chất độc da cam 10-8 được tổ chức hàng năm. Năm nay, hoạt động này có gì mới?
Ông Rinh: Hoạt động năm nay của Hội tâp trung vào vinh danh hơn 100 người tiêu biểu có công nuôi dưỡng các nạn nhân chất độc da cam/dioxin. Đặc biệt, chúng tôi có mời đại diện Hội cựu chiến binh da cam Hàn Quốc và ông Tổng thư ký của Tổ chức Hòa bình thế giới tham dự sự kiện. Chăm sóc cho các nạn nhân được Hội tổ chức thường xuyên. Mục tiêu giúp đỡ cho các nạn nhân sức khỏe, vốn sản xuất, con cái họ học hành. Những ngày lễ tết, tổ chức thăm, tặng quà; tiến hành xông hơi, giải độc cho nạn nhân; nuôi dưỡng, phục hồi cho các cháu ở gia đình, ở các trung tâm bán trú của các địa phương và Trung ương Hội. Cuối tháng 8, chúng tôi có tổ chức sự kiện tặng học bổng cho 50 cháu con em các nạn nhân học khá.
2, PV: Thưa ông, trong nhiều năm qua, hành trình đi tìm công lý cho các nạn nhân vẫn được tiến hành. Ông có thể thông tin kết quả và Hội đã đồng hành trong hành trình này như thế nào?
Ông Rinh: Hội tiến hành thường xuyên, liên tục, nhiều hình thức. Trước đây chỉ chú ý vụ kiện, còn bây giờ thì tập trung vào đối thoại của nhà nước. Chúng tôi vận động quốc hội Mỹ ra những dự luật ủng hộ cho các nạn nhân.
 Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh |
Có 3 dự luật có khoảng hai ba chục nghị sĩ ủng hộ. Vận động Hội luật gia dân chủ Mỹ ủng hộ. Chúng tôi ủng hộ vụ kiện của các nước đồng minh của Mỹ. Gần đây nhất ủng hộ là vụ kiện của bà Trần Tố Nga người Pháp gốc Việt, giai đoạn này đang thụ lý hồ sơ.
3, PV: Trong hành trình đi tìm công lý, ông có thể cho biết các tổ chức quốc tế đã ủng hộ như thế nào?
Ông Rinh: Hội Luật gia dân chủ thế giới, Hội đồng hòa bình thế giới đều ủng hộ chúng tôi về vấn đề này. Riêng Hội Luật gia dân chủ thế giới đã tổ chức phiên tòa công luận ở Pháp năm 2009 luận tội sử dụng vũ khí hóa học ở Việt Nam, trách nhiệm của chính phủ Mỹ, các công ty hóa chất Mỹ gây nên thảm họa về môi trường và yêu cầu bồi thường. Hoạt động đấu tranh cho hòa bình đều mời chúng tôi tham gia, ở các nước Braxin, Cuba, Nepal, đặc biệt, tham gia diễn đàn nhân dân thế giới, tổ chức ở các nước dân tộc chủ nghĩa.
4, PV: Thưa ông, có một bộ phận người Việt Nam ở nước ngoài. Đối với vấn đề này, thì vai trò của cộng đồng người Việt có tác động gì không?
Ông Rinh: Về cộng đồng người Việt Nam ỏ nước ngoài đều quan tâm ủng hộ và vận động cho các nạn nhân, ủng hộ cho vụ kiện. Những việt kiều ở Pháp, các nước Châu Âu, ở Nhật, kể cả người Nhật đều quan hệ với chúng tôi. Lấy ngày 10-8 là ngày dioxin ở Nhật Bản, có rất đông việt kiều tham gia, người Nhật tham gia là một diễn đàn. Ở Pháp cũng vậy. Ở Mỹ thì xây dựng được cộng đồng người Mỹ gốc Việt, chủ yếu là thế hệ trẻ. Sự ủng hộ tinh thần rất mạnh. Vật chất thì chủ yếu việt kiều ủng hộ và các tổ chức người Nhật yêu Việt Nam, các trường đại học ở Nhật Bản thường xuyên tới đây, thăm hỏi tặng quà, nghiên cứu khoa học. Đến nay, số tiền ủng hộ khoảng 5 6 triệu đôla. Ở nước ngoài chủ yếu ủng hộ theo dự án, ủng hộ cho quỹ trao học bổng hoặc những trường đại học Ấn Độ nhận con em bị nhiễm chất độc da cam sang học. Chúng tôi đã gửi được 3 cháu sang học. Hay các tổ chức người Anh ủng hộ y tế cho Việt Nam Lào Campuchia. Năm nay, họ ủng hộ khoảng 20 ngàn đôla mua xe lăn tặng các nạn nhân. Hội phụ nữ quốc tế ở Hà Nội, các phu nhân đại sứ ủng hộ cho các dự án phụ nữ phát triển kinh tế gia dình, Những dự án qua Hội đầu tư vào thì tới tay các nạn nhân.
5, PV: Vấn đề ngày hôm nay là làm sạch môi trường và thải độc cho các nạn nhân bị phơi nhiễm. Hội đã quan tâm như thế nào đến chương trình này?
Ông Rinh: Ban khoa học của Hội là thành viên của cơ quan thải độc môi trường. Đối với môi trường, tập trung ở Đà Nẵng. Chính phủ Mỹ đầu tư 100 triệu đôla giải quyết môi trường Đà Nẵng, giai đoạn 2 khoảng năm sáu chục triệu đôla. Chính phủ Mỹ cam kết khảo sát sân bay Biên Hòa và sau Đà Nẵng, sẽ là làm sạch môi trường ở sân bay Biên Hòa. Và Hội chúng tôi tham gia tích cực vào vấn đề này. Về con người, từ 2009 đến nay, chính phủ Mỹ ủng hộ cho người khuyết tật 31 triệu đôla. Năm 2016 họ dự định đầu tư cho 6 tỉnh chăm sóc cho người khuyết tật. Một tổ chức Châu á Thái Bình Dương đầu tư cho chúng tôi dự án 250 ngàn đôla xây dựng trung tâm xông hơi, thải độc theo phương pháp cổ truyền, xông hơi, uống vitamin liều cao và bồi dưỡng sức khỏe. Đến nay, chúng tôi đã phát triển được thêm 9 trung tâm khác nữa.
PV: Xin cảm ơn ông