(VOV) - Dân tộc Thái có nét văn hoá ẩm thực rất tinh tế và đậm tính nhân văn, đó là sự hài hòa và gắn chặt với tự nhiên.


Đặc trưng nhất của người Thái là món nướng, gọi là lam nhọ: lam là nướng, nhọ là nhừ. Các loại thịt gia súc, gia cầm, hay thuỷ sản đều có thể nướng. Thịt thái miếng, ướp gia vị, dùng xiên hoặc kẹp tre tươi đặt lên than hồng, hoặc thịt băm nhỏ, bóp nhuyễn với trứng, gói lá chuối, lá dong, kẹp lại, nướng trên than đỏ hoặc vùi tro nóng, khi chín, thịt rất thơm, ăn không ngán. Lam nhọ vị ngọt đậm, mềm nhừ mà vẫn đóng bánh, khi ăn phải lấy đũa xắn từng miếng.


Món Nhứa Pho - lợn nướng lá dong, thịt lợn đầu sụn lợn băm nhỏ trộn với các loại gia vị đặc trưng rồi gói lá dong nướng than. Khi thịt chín gỡ thật nhẹ, sao cho lá dong tách ra vừa đủ, miếng thịt lộ ra sau lớp dong khô xém lửa. Khói tỏa, mùi mắc khén thơm tê tê. Nhứa pho ăn kèm với chẩm chéo, một gia vị đặc biệt của người Thái.

Nhứa Pho - Lợn nướng lá dong

Cá được người Thái chế biến ra nhiều món ăn khác nhau, đặc trưng và ngon như món Pa Pỉnh tộp. Món này thường làm bằng cá to như chép, trôi, trắm..., mổ lưng, bỏ ruột, để ráo nước, sau đó xoa một lượt muối rang nổ vào bên trong cá. Mắc khén, ớt tươi nướng nghiền nát, hành tỏi, rau thơm rau mùi thái nhỏ, tất cả trộn đều nhồi vào bụng cá, để một lúc cho ngấm gia vị, cá cứng, cặp dọc cá, nướng trên than hồng. Phải hơ và xoay trở nhiều lần để cá không quá lửa. Cá chín dậy mùi thơm rất độc đáo.


Đối với món xôi nướng, người Thái có 3 cách nướng. Khi xôi chín, quạt bớt nóng nắm lấy một nắm to, nhỏ tùy theo khả năng ăn của mỗi người, dùng tay nhào nặn cho nhuyễn chặt vào nhau, khều than củi hồng ra đặt vào, xoay dần cho xém vàng đều là ăn được.

Mâm cỗ của người Thái

 
Cách nướng thứ hai là bằng xiên. Khi nắm xôi được nhào nặn thật nhuyễn, dùng một đầu que xuyên thẳng vào giữa, sau đó ép xôi bẹt đều ra rồi đem nướng. Xôi nướng vàng, bôi mỡ gà, hơ lên trên than hồng xoay đều để mỡ không chảy ra mà ngấm hết vào xôi.


Cách nướng thứ ba là nướng hình ống. Khi xôi được nhào nặn thật nhuyễn, dùng một chiếc que dài chọc thủng nắm xôi, kéo vào giữa que, dùng tay xoa dần nắm xôi dài ra theo chiếc que, nướng trên than hồng, cứ thế xoay dần cho xém vàng đều, bôi mỡ gà lên rồi hơ lại trên than hồng làm mỡ ngấm đều. Khi ăn thấy vị vừa bùi, vừa thơm nức mũi, vỏ ngoài giòn tan còn bên trong mềm, dẻo, vừa quen vừa lạ bởi vị lạc và mỡ gà quện vào nhau.

Ăn xôi nướng không cần thức ăn mà vẫn ngon. Vào những ngày mùa đông, bên bếp than hồng rực, mùi than nồng quyện lẫn mùi thơm của mỡ gà, nếp nương vừa tạo cảm giác ấm áp, lại vừa tôn lên hương vị của núi rừng./.

Hương Ly