Rạng sáng 15/11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu Cấp cao Việt Nam về tới Hà Nội, kết thúc thành công tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 31 và các Hội nghị cấp cao liên quan theo lời mời của Tổng thống Philippines Rodrigo Roa Duterte.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: VGP

Tại Hội nghị diễn ra từ ngày 12 – 14/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có gần 30 hoạt động song phương và đa phương trong khuôn khổ tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 31 và các Hội nghị cấp cao liên quan.

Qua đó, tạo dấu ấn mạnh mẽ về sự tham gia tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam, góp phần xây dựng một ASEAN “hòa bình, ổn định và tự cường”, “một khu vực rộng mở với bên ngoài trong cộng đồng các quốc gia toàn cầu”.

Cùng với Gala đặc biệt kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN, Lễ khai mạc và bế mạc, chuyển giao vị trí Chủ tịch ASEAN cho Singapore, Hội nghị lần này có 10 Phiên họp chính thức gồm các Hội nghị Cấp cao: ASEAN 31, ASEAN+3, ASEAN+1 với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc; Cấp cao Đông Á (EAS), ASEAN-Hoa Kỳ; ASEAN-Ấn Độ ASEAN-Liên hợp quốc, ASEAN-Canada và ASEAN-EU; Mekong-Nhật Bản; Hội nghị các nhà lãnh đạo Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP); Phiên ăn trưa làm việc với Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN và Phiên đối thoại giữa Lãnh đạo ASEAN+3 với Hội đồng Kinh doanh Đông Á.

Chiều 14/11, Thủ tướng đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN tham gia lễ ký Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư.

Phát biểu tại các hội nghị, khẳng định ý nghĩa của năm kỷ niệm 50 năm ASEAN thành lập, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trong giai đoạn hiện nay, ASEAN cần ưu tiên thực hiện ba trọng tâm. Thứ nhất, ASEAN cần tập trung vào lợi ích của người dân, nỗ lực làm mới bản sắc của mình thông qua thúc đẩy những vấn đề chung, đặc biệt là quyết tâm chung xây dựng một ASEAN tự cường, đề cao lợi ích chung cho người dân Cộng đồng và đóng góp nỗ lực để tạo dựng thành quả mang tên chung ASEAN.

Trong các thảo luận, Thủ tướng chia sẻ quan điểm, lập trường của Việt Nam về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Về vấn đề Biển Đông, với những diễn biến gần đây tiếp tục thu hút sự quan tâm của nhiều quốc gia, đối tác trong các phiên họp.

Thủ tướng đề nghị các văn kiện của Hội nghị cấp cao lần này phản ánh đầy đủ các nguyên tắc, lập trường như thể hiện tại Thông cáo chung Hội nghị AMM 50, bao gồm bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), tôn trọng đầy đủ các tiến trình pháp lý và ngoại giao, thực hiện đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC).

Thủ tướng Chính phủ cùng các nhà lãnh đạo hoan nghênh ASEAN và Trung Quốc đã thông qua khung Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) và đề nghị sớm đàm phán thực chất COC có tính khả thi và ràng buộc pháp lý.

Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam mong các đối tác tiếp tục đóng góp xây dựng cho việc duy trì hòa bình, ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông trên tinh thần thượng tôn pháp luật, UNCLOS 1982.

Nhân dịp Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham dự cuộc gặp Thủ tướng 3 nước Campuchia, Lào, Việt Nam; hội đàm với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi; tiếp Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk. Tại các cuộc gặp, hội đàm, tiếp xúc, Việt Nam và các bên trao đổi nhiều biện pháp, định hướng thúc đẩy hơn nữa quan hệ song phương, cũng như giải quyết các vấn đề hợp tác cụ thể.

Trước đó, chiều tối 14/11, trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 31 và các Hội nghị Cấp cao liên quan, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Phiên họp Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP), Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ lần thứ 15, Lễ ký Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư, và Lễ bế mạc và chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN cho Singapore tại Manila, Philippines.

Sau các Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN đã cùng ký kết văn kiện “Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư”. Sau 10 năm khởi thảo và đàm phán, ASEAN đã đi đến thống nhất, cùng cam kết bảo đảm cho người lao động di cư được thụ hưởng những quyền và lợi ích cơ bản, bảo trợ xã hội, công lý và đối xử nhân đạo.

Cũng chiều 14/11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tham dự Hội nghị Cấp cao Đông Á lần thứ 12 (với 8 nước đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, New Zealand, Hoa Kỳ và Nga).

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh ASEAN cũng như các nước khác trong khu vực và trên thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức, trong đó có chủ nghĩa khủng bố và bạo lực cực đoan, vấn đề phổ biến vũ khí hạt nhân, an ninh mạng và an ninh biển...

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc thông qua khung Bộ quy tắc COC vào tháng 8 vừa qua và khẳng định việc cần thiết thúc đẩy đàm phán một COC mang tính khả thi, ràng buộc pháp lý và phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, nhằm góp phần duy trì Biển Đông hòa bình, ổn định lâu dài và bền vững.