Trong suốt 4 thập kỷ qua, Việt Nam và Liên Hợp Quốc đã luôn nỗ lực vun đắp, xây dựng mối quan hệ hợp tác ngày càng tốt đẹp với những kết quả tích cực và nhiều tiềm năng phát triển.

Ngày 20/9/1977, Lễ thượng cờ Việt Nam chính thức diễn ra tại trụ sở chính của Liên Hợp Quốc tại New York, Mỹ mở ra thời kỳ hợp tác và phát triển giữa Việt Nam và tổ chức liên chính phủ lớn nhất thế giới.

Trụ sở Liên Hiệp Quốc

Sự hỗ trợ hiệu quả của Liên hợp quốc dành cho Việt Nam

Sau khi Việt Nam chính thức gia nhập, Liên hợp quốc đã dành nhiều sự hỗ trợ về nhân đạo và tài chính, đặc biệt là việc khắc phục hậu quả chiến tranh, xóa đói giảm nghèo, y tế, thực phẩm.

Những năm cuối thập kỷ 1970, tổ chức này tích cực giúp Việt Nam giải quyết những khó khăn nhiều mặt với tổng viện trợ đạt hơn 500 triệu USD. Đầu thập kỷ 1980, ngoài nguồn viện trợ từ các nước xã hội chủ nghĩa, viện trợ của Liên Hợp Quốc chiếm 60% tổng viện trợ cho Việt Nam. Trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Liên Hợp Quốc tiếp tục tích cực hỗ trợ Việt Nam với nguồn vốn hàng trăm triệu USD mỗi năm. Đây là một trong những nguồn lực quan trọng giúp thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và góp phần đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia hoàn thành các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc.

Ông Nguyễn Quý Bính, nguyên Trưởng phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc, WTO và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva giai đoạn 1997 – 2003, đánh giá:

"Liên hợp quốc có vai trò rất đặc biệt đối với Việt Nam. Các chương trình và tổ chức quốc tế của Liên hợp quốc như Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) đóng góp rất quan trọng. Liên hợp quốc cũng làm cầu nối để Việt Nam tiếp cận các viện trợ nhân đạo của các nước khác, huy động viên các nguồn vốn tối đa cho Việt Nam. Nhờ đó, kinh tế Việt Nam phát triển nhanh."

Các sỹ quan Việt Nam lên đường làm nhiệm vụ tại Phái bộ Gìn giữ Hòa bình Liên hợp quốc, tháng 4/2015. (Ảnh: Hồng Pha/TTXVN)

Việt Nam là thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc

Kể từ khi gia nhập Liên hợp quốc, Việt Nam ngày càng chủ động và tích cực tham gia vào nhiều lĩnh vực hoạt động của tổ chức này. Bạn bè quốc tế ghi nhận, đánh giá cao vai trò đi đầu của Việt Nam trong việc thúc đẩy phong trào đấu tranh vì độc lập dân tộc, chủ quyền và quyền dân tộc tự quyết, chống chạy đua vũ trang, ủng hộ quá trình "giải trừ quân bị" toàn diện và triệt để.

Việt Nam còn đi đầu trong việc thực hiện Sáng kiến "Thống nhất hành động" của Liên Hợp Quốc. Cùng với đó là nỗ lực triển khai thành công Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững, Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, sáng kiến của Liên Hợp Quốc về ứng phó với El Nino và La Nina và các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Với những nỗ lực và đóng góp có hiệu quả đối với các hoạt động và quá trình phát triển của Liên Hợp Quốc, Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế tín nhiệm, đánh giá cao, thể hiện rõ nhất qua việc được bầu với số phiếu cao vào nhiều cơ quan của Liên hợp quốc, đặc biệt là Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (nhiệm kỳ 2008 - 2009), Hội đồng Kinh tế - xã hội (hai nhiệm kỳ 1998 - 2000 và 2016 - 2018), Hội đồng Nhân quyền (nhiệm kỳ 2014 - 2016), Hội đồng Chấp hành UNESCO (nhiệm kỳ 2015- 2019), Ủy ban Luật pháp quốc tế (nhiệm kỳ 2017 - 2021).

Bà Pratibha Mehta, điều phối viên thường trực của LHQ tại Việt Nam từ 2012 đến 2016, nhận xét: " Việt Nam đã hoạt động rất tích cực và ngày càng hội nhập sâu vào các hoạt động của Liên hợp quốc. Việt Nam đã tham gia vào Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc, là thành viên của ECOSOC, tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình tại Sudan và thành lập Trung tâm gìn giữ hòa bình. Tôi nghĩ đó là minh chứng cho sự hợp tác ngày càng toàn diện hơn giữa Liên hợp quốc và Việt Nam"

Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang trả lời phỏng vấn báo chí dịp kỷ niệm Việt Nam gia nhập Liên Hiệp Quốc

Vị thế của Việt Nam trong Liên hợp quốc

Trên nền tảng hợp tác tốt đẹp 40 năm qua, thời gian tới, Việt Nam và Liên hợp quốc sẽ tập trung thực hiện Kế hoạch chiến lược chung giai đoạn 2017 - 2021 được hai bên ký tháng 7 vừa qua. Kế hoạch tập trung vào các lĩnh vực: Đầu tư vào con người; bảo đảm thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển môi trường bền vững; thúc đẩy sự thịnh vượng và quan hệ đối tác; tăng cường công lý, hòa bình và quản trị toàn diện.

Kế hoạch này hỗ trợ Việt Nam trong việc thực hiện Chiến lược phát triển bền vững giai đoạn 2011 - 2020, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016 - 2020 và các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Đây là nền tảng quan trọng để triển khai các hoạt động hợp tác cụ thể giữa Việt Nam và Liên hợp quốc trong những năm tới.

Ngoài ra, Việt Nam sẽ tập trung hoàn thành tốt vai trò thành viên trong các cơ chế của Liên hợp quốc và đi đầu với nhiều sáng kiến cụ thể trong các lĩnh vực ưu tiên. Đặc biệt, Việt Nam tích cực vận động ứng cử vào vị trí thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021.

40 năm qua, quan hệ Việt Nam - Liên hợp quốc ngày càng phát triển. Những thành tựu và kinh nghiệm trong quá trình hợp tác giữa 2 bên là nền tảng thuận lợi để Việt Nam và Liên hợp quốc tiếp tục thực hiện thành công Kế hoạch chiến lược chung 5 năm tới và những năm tiếp theo.