Việt Nam là hình mẫu hợp tác thành công của Liên minh Châu Âu (EU) với khu vực Đông Nam Á, trong nhiều lĩnh vực quan trọng, như: thương mại, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường… Là một thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có tất cả khuôn khổ hợp tác về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh với EU, Việt Nam đã và sẽ là cầu nối để ASEAN và EU tăng cường kết nối, hợp tác toàn diện trong thời gian tới.
Việt Nam và EU hiện có mối quan hệ rất sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Cùng với các cuộc thăm viếng, tiếp xúc cấp cao, hai bên đã ký kết nhiều hiệp định hợp tác quan trọng, làm nền tảng thúc đẩy quan hệ đối tác, hợp tác ngày càng hiệu quả, thực chất, mang lại lợi ích cho cả hai bên. Các khuôn khổ hợp tác đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia châu Á có quan hệ toàn diện, sâu rộng nhất với EU, và là nước ASEAN duy nhất có tất cả các trụ cột hợp tác với Liên minh này. Hiện, có rất nhiều cơ hội và thuận lợi để tăng cường quan hệ hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và EU và là thời điểm vàng Việt Nam trở thành cầu nối để EU tăng cường hợp tác với ASEAN trong thời gian tới.
Theo nghiên cứu của Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, trường Đại học Kinh tế, Đại học quốc gia Ha Nội, Việt Nam đang là nước dẫn đầu trong thương mại hai chiều với EU, có thể coi như một cửa ngõ (gateway) của EU vào Đông Nam Á. Nhóm nghiên cứu cũng kêu gọi EU tăng cường hỗ trợ cho ASEAN nâng cao năng lực, tăng cường tiêu chuẩn sản phẩm, đồng thời thúc đẩy hợp tác kết nối với ASEAN, bao gồm thông qua hỗ trợ Kế hoạch tổng thể về Kết nối của ASEAN (MPAC) cũng như triển khai chương trình Global Gateway của EU. Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN tiếp tục thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-EU. Quan hệ ASEAN-EU còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác và cả hai bên đều coi trọng đa phương hoá. Mặc dù có những khác biệt, từ tổ chức, thể chế của ASEAN và EU, đến khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ giữa các quốc gia thành viên, hai bên đã và đang triển khai hợp tác trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi. Do đó, ASEAN và EU cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trên mọi mặt, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân hai bên.
Theo nhiều chính trị gia, nhà phân tích và doanh nghiệp châu Âu, Việt Nam có tiềm năng trở thành một quốc gia đóng vai trò quan trọng trong mối quan hệ giữa EU và ASEAN. Thượng nghị sỹ Andries Gryffroy, Phó Chủ tịch thứ nhất Thượng viện Bỉ cho rằng nền kinh tế Việt Nam hiện là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng và giá trị kinh tế của ASEAN với nhiều lợi thế như môi trường vĩ mô ổn định, nền kinh tế năng động, thị trường tiêu dùng ngày càng rộng mở, nền chính trị ổn định, nhất quán trong chính sách đầu tư phát triển kinh tế. Do đó, Việt Nam có vai trò quan trọng trong quan hệ giữa ASEAN và EU.
Về phía Việt Nam, ngày 26/10, tại Brussels, Thủ đô của Bỉ, nhân dịp tham dự Diễn đàn Cửa ngõ toàn cầu tại Bỉ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã gặp, làm việc với Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), kiêm Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại, Josep Borrell. Tại cuộc gặp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối giúp EU kết nối với khu vực Đông Nam Á, mong muốn phối hợp chặt chẽ triển khai quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - EU.