Đoàn Việt Nam vừa kết thúc thành công Phiên đối thoại lần thứ 4 về việc thực thi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR) (7 - 8/7), tại trụ sở Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc ở Geneva (Thụy Sỹ). Kết quả phiên đối thoại đã cho thấy Việt Nam luôn nỗ lực, dành nguồn lực tốt nhất để bảo đảm thực thi quyền con người, quyền công dân, trong đó có các quyền dân sự, chính trị theo Công ước ICCPR.
 Đoàn công tác liên ngành của Việt Nam do Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh làm Trưởng đoàn tại Phiên đối thoại. Ảnh: VOV |
Công ước quốc tế về các quyền dân sự, chính trị (Công ước ICCPR) là một trong những điều ước quốc tế quan trọng nhất về quyền con người đã được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua vào năm 1966 và có hiệu lực vào năm 1976.
Việt Nam đã gia nhập Công ước cách đây 43 năm ( năm1982). Trong thời gia qua, Việt Nam luôn coi trọng và nghiêm túc thực hiện các cam kết, nghĩa vụ trong khuôn khổ các Công ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viên, bao gồm ICCPR.
Truyền tải thông điệp nhất quán đặt con người ở vị trí trung tâm
Tại đối thoại, đoàn Việt Nam đã truyền tải rõ ràng thông điệp nhất quán của Việt Nam về việc đặt con người ở vị trí trung tâm trong quá trình phát triển, coi đó vừa là mục tiêu, vừa là động lực của đất nước. Mặc dù còn nhiều khó khăn, Việt Nam luôn nỗ lực, dành nguồn lực tốt nhất để bảo đảm thực thi quyền con người, quyền công dân, trong đó có các quyền dân sự, chính trị theo Công ước ICCPR.
 Quang cảnh Phiên đối thoại. Ảnh: Anh Thư/VOV1 |
Ủy ban Nhân quyền ghi nhận và đánh giá cao tiến bộ của Việt Nam đã đạt được, như: việc phê chuẩn 7/9 điều ước quốc tế cốt lõi về quyền con người; xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm phòng ngừa phân biệt đối xử; nỗ lực giải quyết vấn đề bạo lực gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới và phòng, chống tham nhũng. Để làm rõ hơn những quan tâm của Ủy ban, đoàn Việt Nam đã cung cấp đầy đủ, toàn diện các thông tin liên quan đến tiến trình bảo đảm, thúc đẩy quyền dân sự, chính trị kể từ sau phiên đối thoại năm 2019 đến nay. Các thành viên đoàn công tác liên ngành đã chủ động trao đổi về chính sách, pháp luật, từ xây dựng thể chế, cải cách pháp luật, cải cách tư pháp đến các biện pháp bảo đảm quyền con người trên thực tế, cũng như những định hướng sắp tới. Trả lời báo chí sau phiên đối thoại, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, đại diện đoàn Việt Nam, khẳng định: “Mọi hoạt động của Đảng, Nhà nước đều lấy người dân làm trung tâm, làm chủ thể. Đặc biệt, cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy đã làm sáng rõ về giải pháp chiến lược của Việt Nam. Cụ thể, chúng ta bỏ cấp trung gian và cấp huyện, tinh gọn bộ máy của các bộ ngành rồi tổ chức chính quyền hai cấp. Việt Nam phân cấp, phân quyền rất mạnh về cơ sở, và thực hiện quản lý chuyển đổi từ tiền kiểm sang hậu kiểm để phục vụ người dân tốt hơn và để giúp bộ máy Nhà nước hiệu lực, hiệu quả hơn. Đây cũng là bước mà chúng ta thực hiện những khuyến cáo của Ủy ban đưa ra là Việt Nam cần tăng cường công tác thực thi pháp luật, giảm khoảng cách giữa xây dựng và thực thi pháp luật. Pháp luật đã tốt rồi thì triển khai thực hiện hiệu quả hơn nữa. Pháp luật đi vào cuộc sống, tức là người dân được thụ hưởng những mục tiêu hay giá trị mà pháp luật mang lại”.
Sẽ ban hành Kế hoạch hành động quốc gia nhằm thực thi hiệu quả Công ước ICCPR
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, Công ước ICCPR có phạm vi rộng, nội hàm sâu sắc, cách hiểu và giải thích các quyền theo xu hướng mở và rộng. Do đó, việc thực hiện công ước luôn đòi hỏi nỗ lực lớn và nguồn lực đáng kể. Việt Nam cũng đối mặt với một số thách thức, như nhận thức về quyền con người còn chưa đồng đều giữa các cấp, các vùng, thể chế pháp luật đôi khi chưa theo kịp yêu cầu mới. Việc nội luật hóa các quy định ICCPR cần sự nghiên cứu kỹ lưỡng để bảo đảm hài hòa, đồng bộ.
Tuy nhiên, Việt Nam có những thuận lợi quan trọng. Đó là có cam kết chính trị mạnh mẽ, quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước coi quyền con người là mục tiêu xuyên suốt quá trình phát triển-thể hiện qua nhiều chiến lược, chính sách, chương trình hành động cụ thể. Hệ thống pháp luật ngày càng hoàn thiện, nhiều đạo luật được sửa đổi, ban hành mới để nội luật hóa các quy định ICCPR, góp phần nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền dân sự, chính trị.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, sau phiên đối thoại này, Bộ Tư pháp sẽ trình Thủ tướng ban hành Kế hoạch hành động quốc gia nhằm thực thi hiệu quả Công ước ICCPR và các khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền. Trong đó tập trung vào việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ về các quan điểm, chủ trương lớn của Đảng về quyền con người. Mọi chủ trương, chính sách phải lấy con người làm trung tâm, xuất phát từ cuộc sống, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân. Tiếp đó là nội luật hóa đầy đủ các điều ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viên, bảo đảm hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, dễ tiếp cận, lấy quyền và lợi ích hợp pháp của con người làm trung tâm.