Báo chí, truyền thông của Việt Nam đang ngày càng phát triển trong đời sống hiện đại. Trong bối cảnh mới, cùng với ứng dụng của công nghệ và việc sửa đổi Luật báo chí, báo chí Việt Nam đang có nhiều cơ hội để cập nhật, thích ứng thực tế, đổi mới, phát huy mạnh mẽ vai trò của mình trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của đất nước.

Báo chí là nền tảng thiết yếu của nền dân chủ, tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Tại Việt Nam, trong tiến trình hội nhập quốc tế, tầm quan trọng của việc thúc đẩy sự đa dạng của các tiếng nói và thúc đẩy quyền tiếp cận thông tin mở ngày càng được chú trọng.

Ảnh minh họa - VOV

Nền tảng hạ tầng tạo thuận lợi tiếp cận, mở rộng thông tin

Ngay từ khi chính thức kết nối năm 1997, mạng internet đã trở thành phương tiện hữu hiệu để người dân mở rộng quyền tiếp cận thông tin, tạo điều kiện cho phương tiện truyền thông đóng góp vai trò trong các vấn đề kinh tế, xã hội của đất nước.

Ông Lưu Vũ Hải, nguyên Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và thông tin điện tử, Bộ Thông tin Truyền thông, cho rằng: "Tại Việt Nam người dân có thể truy cập sử dụng internet một cách rất thuận lợi rất tự do và với một chi phí rất thấp. Điều này không dễ tìm thấy ở các nước khác trên thế giới. Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ tăng trưởng Internet nhanh nhất trong khu vực và nằm trong top các quốc gia quốc tỷ lệ tăng trưởng cao nhất trên thế giới. Điều đó cho thấy hiệu quả của chính sách thúc đẩy phát triển Internet tại Việt Nam."

Đến nay, ngoài nền tảng mạng internet, các cơ quan báo chí Việt Nam còn liên tục đổi mới, ứng dụng các công nghệ số, xây dựng các kênh truyền thông của mình trên các nền tảng trực tuyến, như: Facebook, Youtube, Tiktok… Điều này đã góp phần tạo nên một cộng đồng hiểu biết và tham gia nhiều hơn, cũng như sự xuất hiện của các nhà báo và blogger độc lập, giúp cung cấp góc nhìn đa chiều về các vấn đề xã hội.

Ông Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, cho rằng: "Trong thời đại công nghệ số, báo chí chủ động chuyển đổi số, đổi mới phương thức hoạt động để bắt kịp xu hướng truyền thông hiện đại. Các cơ quan báo chí cần đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) để nâng cao chất lượng thông tin, đồng thời khẳng định vai trò là nguồn tin chính thống, đấu tranh với các luồng thông tin và luận điệu sai trái trên không gian mạng."

Bên cạnh đó, Nhà nước đầu tư cho các cơ quan báo chí lớn, để ngày càng hiện đại hóa, nhằm thực hiện ngày càng tốt hơn chức năng của Báo chí Cách mạng Việt Nam trong bối cảnh mới, góp phần kiến tạo không gian phát triển mới, cổ vũ, tạo ra phong trào thi đua sáng tạo, đấu tranh với các rào cản, tạo nền tảng vững chắc để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, khẳng định: "Báo chí đã làm tốt vai trò khơi dậy tinh thần đổi mới và trách nhiệm xã hội trong mọi tầng lớp nhân dân, thực sự hòa mình vào dòng chảy của thực tiễn cuộc sống. Đồng thời, báo chí cũng tích cực gợi mở, đề xuất các giải pháp thiết thực, thúc đẩy sự phát triển, những nỗ lực, quyết tâm xử lý các “điểm nghẽn” đang cản trở sự phát triển của đất nước."

Nhiều hãng truyền thông quốc tế lớn trên thế giới hiện đều đã có mặt tại Việt Nam, được Chính phủ Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi để tác nghiệp. Các nhà báo Việt Nam cũng được tạo điều kiện đi học tập, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, tác nghiệp báo chí tại nhiều quốc gia trên thế giới, thông qua các cơ chế hợp tác truyền thông được Việt Nam ký kết với nhiều đối tác quốc tế. Điều này cho thấy Việt Nam luôn tạo điều kiện cho báo chí hoạt động và phát triển.

Tạo khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho tự do báo chí

Nhằm tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho tự do báo chí, Việt Nam đang sửa đổi khuôn khổ pháp lý. Luật báo chí (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp lần thứ 9 Quốc hội khóa XV vào tháng 5 tới, với nhiều quy định mới đảm bảo hành lang thông thoáng để các cơ quan báo chí phát triển, đặc biệt khuyến khích phát triển đa nền tảng, đa dịch vụ và thúc đẩy kinh tế báo chí. Đồng thời, mở ra không gian sáng tạo mới và đưa báo chí thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân.

Như lời của Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa khẳng định: "Không có sức mạnh nào bằng sức mạnh truyền thông, không có sức mạnh nào bằng sức mạnh tận dụng công nghệ 4.0, internet, mạng xã hội,.. để thúc đẩy những chỉ tiêu, mục tiêu kinh tế - xã hội, quyết tâm làm tốt tinh thần đại đoàn kết, yêu nước, khơi dậy ý chí sức mạnh con người Việt Nam."

Trong kỷ nguyên số, thông tin là tài sản chiến lược. Với những nỗ lực mà Việt Nam đang thực hiện, báo chí đang góp phần bảo vệ giá trị thật, củng cố niềm tin, tạo lập môi trường kinh doanh ổn định, cùng đất nước bước vào một kỷ nguyên phát triển mới, với những cải cách toàn diện, hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển vào giữa thế kỷ XXI. Đặc biệt, báo chí góp phần khẳng định vị thế Việt Nam là một quốc gia có tư duy tiến bộ trên trường quốc tế.