บ้านจิ่งเตื่องของชาวม้งที่ลาวกาย ( baoxaydung.com.vn)

บ้านจิ่งเตื่องที่มีสองชั้น ( baoxaydung.com.vn)

การออกแบบบ้านจิ่งเตื่องก็ไม่ซับซ้อนและเอียดมาก โดยทั่วไปจะเป็นบ้านที่มี  3-5 ห้องและสร้างเป็นแนวยาว แต่ก็มีบางครอบครัวที่มีฐานะดีที่สร้างบ้านใหญ่โตโอ่โถงและมีสองชั้นเหมาะสำหรับการอยู่อาศัยของครอบครัวที่มีหลายรุ่น เมื่อเลือกที่ตั้งบ้านได้แล้วก็จะต้องเลือกทิศของประตูบ้านและที่ตั้งหิ้งบูชาบรรพบุรุษ นายหว่างอาแล้ง ชาวตำบลซิ้นแจ้ง เผยว่า "ต้องเลือกที่ตั้งหิ้งบูชาและประตูบ้านก่อนการสร้างกำแพงบ้านและโดยทั่วไปแล้วประตูบ้านเปิดไปทางทิศไหนหิ้งบูชาก็ตั้งหันหน้าไปทางทิศนั้น"

สำหรับบ้านจิ่งเตื่องที่ใหญ่โตจากประตูหลักเข้าบ้านจะมีลานขนาดใหญ่ไว้ใช้จัดกิจกรรมต่างๆ ด้านบนเปิดโล่งเพื่อเป็นช่องรับแสงและช่วยถ่ายเทอากาศ โครงบ้านทำด้วยไม้และหลังคามุงด้วยกระเบื้องหยินหยาง สำหรับผนังบ้าน ชาวม้งจะประกอบแผ่นไม้เป็นแม่พิมพ์แล้วใช้ดินเหนียวอัดลงไปในแม่พิมพ์ แล้วใช้ไม้ทุบให้ดินมีการยึดเกาะกันเป็นก้อนดินขนาดใหญ่แล้วประกอบให้เข้ากันด้วยโคลนเพื่อไม่ให้เห็นรอยต่อ ผนังดินเหล่านี้หนา 60 ถึง 70 ซม. ช่วยให้บ้านจิ่งเตื่องอบอุ่นในฤดูหนาวและเย็นสบายในฤดูร้อน

บ้านจิ่งเตื่องขนาดใหญ่จะมีลานตรงกลาง ( baoxaydung.com.vn)

สำหรับผนังบ้าน ชาวม้งจะประกอบแผ่นไม้เป็นแม่พิมพ์แล้วใช้ดินเหนียวอัดลงไปในแม่พิมพ์( baoxaydung.com.vn)

สำหรับการแบ่งห้องในบ้านจิ่งเตื่องคือห้องนอนมักจะอยู่ที่ชั้น 1 ใกล้กับห้องรับแขก ครอบครัวไหนที่อาศัยอยู่ร่วมกันหลายรุ่นจะออกแบบตั้งห้องนอนบนชั้น 2  ปกติแล้วชั้น 2 จะเป็นที่เก็บอาหาร สิ่งของเครื่องใช้และอาหารสำหรับสัตว์เลี้ยง นาย อย่างอาหยา ในชุมชนซิ้นแจ้ง กล่าวว่า  "บ้านจิ่งเตื่องของชาวม้งมักจะมีสองประตู โดยประตูรองสำหรับสตรีเข้าออกและสามารถตั้งทิศไหนก็ได้แล้วแต่ความสะดวก"   

ตามความคิดของชาวม้ง การสร้างบ้านถือเป็นเรื่องใหญ่และสำคัญมาก ดังนั้น วันขึ้นบ้านใหม่จึงเป็นวันสำคัญยิ่งของเจ้าของบ้าน โดยจะมีการจัดงานฉลองขึ้นบ้านใหม่ เชิญชวนญาติและเพื่อนบ้านมาร่วมแสดงความยินดี โดยแขกที่ได้รับเชิญมาร่มงานจะนำเหล้า ข้าวสาร ขนม ผลไม้ หรือเงินมาเป็นของขวัญแสดงความยินดีกับเจ้าของบ้าน ทุกคนจะร่วมกิน ดื่ม พูดคุยและอวยพรให้เจ้าของบ้านเจริญรุ่งเรือง สุขภาพแข็งแรง ชีวิตโชคดีมีความสุข 

ทั้งนี้ประเพณีและเทคนิกในการสร้างบ้านจิ่งเตื่องของชาวม้งในจังหวัดลาวกายก็ได้รับการสืบสานต่อกันเป็นเวลาหลายชั่วอายุคนและจนถึงทุกวันนี้บ้านเรือนของชาวม้งก็ยังแข็งแรงมั่นคง สวยงาม สะดวกสบายและมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวจนกลายเป็นมรดกทางสถาปัตยกรรมที่โดดเด่นของชุมชนเผ่าม้ง./.